Mùa liên hoan tiệc tùng và du lịch đang đi tới. Trước chuyến hành trình Hoa Lư, khi tìm hiểu trên mạng các trang giới thiệu lớp học du lịch, các bạn sẽ thấy có hai tên gọi này, trong đó hồ hết gọi là “Tuyệt Tình Cốc”. Trên lối đi, hướng dẫn viên du lịch du lịch cũng giới thiệu là “Tuyệt Tình Cốc”; còn trên thực địa, các biển hướng dẫn đôi chỗ viết “Tuyệt Tịnh Cốc”, nhưng hồ hết đều viết “Tuyệt Tình Cốc”. Vậy thực ra tên gọi đúng là gì?

Bạn Đang Xem: Tuyệt Tịnh Cốc hay Tuyệt Tình Cốc?

1. Ở Hoa Lư là Tuyệt Tịnh Cốc

Đây là một khu vực núi non trùng điệp không đảm bảo lắm phủ quanh vùng nước tươi đẹp, tạo ra một thế giới xa vắng hẳn với phía bên ngoài. Nguồn nước từ các dãy núi đá vôi hai bên chảy xuống tích tụ vào thung hẹp uốn lượn sát theo chân núi. Vùng nước trong xanh nhìn rõ rong rêu tận đáy, không ghềnh đá, phẳng lặng như tờ, in bóng núi, hình 1. Trong khu vực đó, một hang sâu rộng ẩn khuất sống lưng chừng vách núi là một điểm nhấn mà tự nhiên tặng thưởng.

Theo ghi chép, từ khi dựng đô ở Hoa Lư, khu vực vắng vẻ riêng biệt này được Vua Đinh khai thác trước nhất vào việc tồn trữ binh lương và hành quyết kẻ tử tội; tiếp theo, Vua Lê Đại Hành dùng làm nơi nhốt tù binh Tống.

Nay, để tiện cho du khách đi bộ vào, một đường hầm xuyên núi và tuyến phố nhỏ bằng bê tông viền quanh bờ nước đã được xây dựng. Nhưng vào trong 1 ngày vắng vẻ, bạn cũng có thể dễ dàng hình dung được khu vực này hơn nghìn năm trước kì bí hoang hiểm đến mức nào.

Sau lúc Vua Lý Thái Tổ dời đô về Thăng Long năm1010, nơi đây được quần chúng quét dọn tẩy uế, tu tạo, nhang khói tẩy oan để xua đi âm khí nặng nề. Hang núi dần trở thành địa điểm lý tưởng cho những người dân tìm về Phật pháp, tìm tới sự giải thoát và an nhiên, đúng lúc Phật giáo phát triển cực thịnh trong Triều Lý. Ngôi lều tranh thờ Phật trong hang này được gọi là Am Tiên (庵仙). Cạnh đó, một chùa khác được dựng lên, nơi Thái hậu Dương Vân Nga xuống tóc tu hành trong khoảng time tháng cuối đời. Hiện nay, trong động có những bàn thờ Phật, Lý Quốc Sư Nguyễn Minh Không và các danh nhân thời Đinh, hình 2.

Với khuông cảnh sông núi u tịch phù hợp với việc tĩnh tâm tu thiền như vậy, nơi đây trở thành một tịnh thất nổi tiếng thu hút nhiều tăng ni phật tử, trong đó Thiền sư Minh Không đã và đang từng dựng chùa tụng kinh thuyết pháp. Tuyệt Tịnh Cốc (絕净谷) được gọi tên từ đó, với nghĩa ở đây là:

Xem Thêm : Copy Trade là gì? Lợi ích và rủi ro khi giao dịch Copy Trade

Tuyệt : hoàn toàn, rất, vô cùng, vô cùng, cực kỳ;

Tịnh: Thật sạch sẽ, thanh khiết, trong sạch; yên lặng;

Cốc: Hang thẳm, khe núi; vùng nước chảy giữa các trái núi.

Vì vậy, Tuyệt Tịnh Cốc được hiểu là Hang núi vô cùng u tịch.

1. Tên gọi “Tuyệt Tình Cốc” từ đâu đến?

Hẳn nhiều bạn ở Sài Gòn đã mở màn đọc tiểu thuyết Thần điêu đại hiệp của nhà văn Kim Dung vào trong khoảng time 60 của thế kỷ trước.

Câu truyện xoay quanh mối tình của đôi nam nữ võ hiệp Dương Quá và Tiểu Long Nữ. Công Tôn Chỉ, chủ nhân một vùng sơn động, giàu có, vẻ ngoài thanh lịch nhưng độc ác, đa mưu, người đã cứu vớt Tiểu Long Nữ khỏi chết trôi khi bị trôi dạt đến đây, nuôi cô trong nhà và lập mưu lấy làm vợ. Trong quan hệ trớ trêu đó, khi Dương Quá tìm về được thì từ đây sóng gió nổi lên với nhiều cảnh bi thương, đẫm máu. Trải 16 năm đớn đau ly biệt chốn giang hồ, Dương Quá đã tìm lại được người mình yêu còn sống ở một hang động nằm trong thung khe ngập nước này.

Đó là lai lịch của tên gọi Tuyệt Tình Cốc (絕情谷), có tức thị “Hang núi xẩy ra câu truyện tình đẹp đẽ bi tráng vô tiền khoáng hậu”. Tuyệt ở đây là tính từ, có nghĩa đẹp đẽ lạ thường (như trong tuyệt phẩm, tuyệt sắc), không phải là động từ dứt bỏ (như trong tuyệt tình, tuyệt thực), và cũng không phải là trợ từ cực kỳ/vô cùng (như trong tuyệt tịnh, tuyệt mỹ).

Nhiều bộ phim truyền hình đã được dựng lại dựa theo cuốn tiểu thuyết Kim Dung, sau này được chiếu ở nhiều nước, trong đó có trên truyền hình Việt Nam. Với những diễn viên xinh đẹp, âm nhạc kì bí và võ thuật cao cường cùng những phong cảnh núi non mây nước đẹp như chốn bồng lai, câu truyện ly kỳ đã quyến rũ người xem. Tên gọi Tuyệt Tình Cốcdo đó càng thêm cuốn hút, đặc biệt quan trọng so với đông đảo giới trẻ khắp Châu Á Thái Bình Dương.

1. Việc đặt tên cho địa điểm du lịch

Bắt chước tên gọi chạy khách này, hiện nay ở Hải Phòng Đất Cảng, Đà Lạt, An Giang, v.v.., một số hồ nước xanh mới phát hiện dưới chân núi cũng nhất tề được gọi là Tuyệt Tình Cốc. Tiếc thay, thực tế ở những nơi đó, ngoài những tấm hình hở hang, khơi gợi được Viral, ta không thấy có câu truyện tình đẹp đẽ cảm động nào gắn với tên gọi.

Xem Thêm : Dropshipping là gì? Kinh doanh mô hình dropshipping được và mất gì?

Những điểm đến chọn lựa có tiềm năng du lịch chưa tồn tại tên gọi như vậy cần được tu tạo thêm nhiều để sở hữu thể trở thành nơi an toàn, tiện nghi, có mức giá trị thưởng ngoạn và nghỉ dưỡng. Ngay từ giờ, những người dân có trách nhiệm hãy sớm nghĩ đến việc đặt tên chính thức cho chúng, thay cho tên gọi nhái, để tránh sau này gọi sai tên thành thói quen như tình trạng ở Hoa Lư. Thêm nữa, việc nhái tên gọi hay thương hiệu của người khác còn là một vi vi phạm luật bản quyền!

Rồi sau đó, tên chính thức phải được sử dụng trong văn bản quốc gia, truyền thông, maps, các tổ chức du lịch, trên các bảng giới thiệu và biển hướng dẫn ở thực địa.

Trở lại câu truyện ở Hoa Lư. Cũng vì ảnh hưởng tác động truyện Kim Dung mà tên vốn có Tuyệt Tịnh Cốc, như mô tả ở phần đầu nội dung bài viết, giờ đây bị gọi chệch đi thành Tuyệt Tình Cốc – một chiếc tên ngoại lai làm mất đi đi hoàn toàn ý nghĩa thâm thúy về văn hóa truyền thống và lịch sử hào hùng dân tộc bản địa.

Như đã biết, Tuyệt Tình Cốc là tên gọi mới xuất hiện gần đây, bằng tiếng Hoa năm 1959 và dịch ra tiếng Việt vào khoảng tầm 60 năm nay, trong lúc tên gọi Tuyệt Tịnh Cốc ở Hoa Lư đã có từ trước đó ít ra chục thế kỷ, do từng lớp trí thức trong giới Phật giáo ở nước ta đề ra, cùng thời với những địa danh khác trong vùng, như Tam Cốc (三谷 – Ba hang núi), Bích Động (璧峒 – Hang động đẹp), Tràng An (长安– Yên bình vĩnh viễn), vv.

Cũng tồn tại một nội dung bài viết mới đây nói rằng động Am Tiên gắn liền với giai thoại tình yêu của Phò mã Trương Quán Sơn và Công chúa Đinh Phù Dung, nhưng không kể ra giai thoại và cũng không chỉ ra tài liệu nói về mối tình ấy “tuyệt” thế nào. E rằng, do hiểu chệch thành “Tuyệt Tình Cốc”, nên người viết đã gượng gập đưa câu ấy vào như một cách giảng giải cho phù hợp.

Thực ra, Trương Quán Sơn là con trai của Trương Ma Ni, một người sát cánh với Đinh Bộ Lĩnh từ thuở đi dẹp loạn sứ quân và sau trở thành đại quan trong triều đình Hoa Lư. Với quan hệ như vậy, việc Trương Quán Sơn trở thành phò mã là chuyện quá đỗi thường ngày, và không đâu nói mối tình đó có sóng gió, thử thách gì. Phò mã cùng cha mình được Vua Đinh giao cho việc cai quản khu vực pháp trường này, hiện được đặt bệ thờ trong động Am Tiên.

Thậm chí là, một số tài liệu viết tên Tuyệt Tịnh Cốc, nhưng lại giải nghĩa thật nực cười là “Nhịn ăn hoàn toàn” (họ nhận định rằng cốc là lúa gạo, lương thực chăng?!), và Am Tiên viết thành An Tiêm (nhân vật truyền thuyết đời Hùng Vương thứ 17)!

Như vậy, cần sớm tìm cách trả lại tên gọi đúng cho Tuyệt Tịnh Cốc ở Hoa Lư, nhất là lúc biết rằng nó đã thuộc quần thể di tích lịch sử quốc gia đặc biệt quan trọng, song song là di sản văn hóa truyền thống và tự nhiên thế giới được UNESCO xác nhận.

Địa điểm du lịch là danh thắng của địa phương và quốc gia, có đông đảo du khách trong và ngoài nước đến thăm; nó phải được đặt tên một cách có ý nghĩa văn hoá. Các Đơn vị du lịch cũng như người hướng dẫn du lịch cần hiểu ý nghĩa của địa danh để không giảng giải sai với du khách.

Để ngăn chặn sự Viral xu hướng đuổi theo thị hiếu bất chấp ý nghĩa làm mất đi đi bản sắc, thiết nghĩ người đứng đầu những cơ quan quản lý quốc gia ở TW và địa phương về văn hoá và du lịch không thể đứng ngoài.