Kền kền đang ăn một xác người chết nơi thiên táng

Bạn Đang Xem: Thiên táng của Tây Tạng

Vùng đất Tây Tạng có rất nhiều điều kỳ bí và tục lệ thiên táng được xem là một trong những ẩn số trong văn hóa truyền thống phong tục nơi đây. Theo truyền thống và văn hóa truyền thống lâu năm ở Tây Tạng, người dân rất đề cao nghi tiết tang lễ.

Thành ngữ Tây Tạng có câu: “Người nào ý thức được sự sống sẽ ý thức được cả sự chết”. Vướng mắc nêu ra làm thế nào để ý thức được sự sống. Người Tây Tạng trả lời thắc mắc này qua thành ngữ: “Biết phương pháp ý thức sự sống là một công phu, và nếu nó là một công phu, người ta có thể tập luyện được”.

Nhiều sách vở truyền thống Tây Tạng đã đề cập đến công phu này. Nhiều người nhận định rằng cõi sống và cõi chết rất xa cách nhau, nhưng riêng người Tây Tạng lại nhận định rằng hai cõi này gần nhau trong tấc gang, đến độ có thể giơ tay ra nắm bắt lấy nhau.

Trong hành trình dài cuối cùng, xác người chết sẽ rời khỏi nhà trước lúc trời sáng. Ngoài các phương thức mai táng phổ quát là địa táng hay thủy táng, phương thức rất được quan tâm ở Tây Tạng là hỏa táng và thiên táng.

Xem Thêm : Chân Không Là Gì? Các Khái Niệm Liên Quan Và Ví Dụ

Thiên táng là một thực hiện tang lễ, trong đó xác người chết được mang lên núi, để tự phân hủy khi xúc tiếp với tự nhiên, hoặc bị ăn thịt bởi loài chim kền kền, bởi vậy “thiên táng” còn mang tên khác là “điểu táng”.

Một vị Lạt-ma sẽ nguyện cầu cho những người quá cố được để ở tư thế ngồi suốt 24 giờ. Thi thể được nguyện cầu, tắm rửa thật sạch sẽ và bọc trong vải trắng. Xong đâu đó, họ buộc nó vào trong 1 đòn khiêng rồi đem để ở phòng trước nhà; đến ngày phát tang, họ khiêng xác chết đến một gò đất rộng hoặc đến một nơi hoang dại trên núi cao để mai táng. Hành trình dài đến nơi mai táng mở màn lúc sáng sớm.

Các thành viên trong gia đình đi cùng để tụng kinh và đánh nhạc đám ma, nhưng phải giữ một khoảng chừng cách nhất định với những người chết.

Thi thể người chết được đặt nằm sấp xuống mặt đá, các “rogyapa” (người xử lý xác chết) sẽ đốt cây bách xù để tạo mùi thu hút đàn kền kền và mở màn công việc của mình với một con dao sắc.

Sau đám tang, vị Lạt-ma sẽ tiếp tục nguyện cầu và hành lễ trong bảy tuần liên tục (49 ngày). Một hình nộm bằng rơm hay gỗ được mang đến tượng trưng cho xác chết. Vị Lạt-ma lấy một mảnh giấy vẽ mặt người chết dán lên hình nộm rồi ngồi đó tiếp tục hướng dẫn.

Sau 49 ngày, ông đốt tấm giấy phủ mặt hình nộm như một hình thức cho thấy người chết đã cắt đứt mọi liên lạc với những người sống. Trong nghi lễ cuối cùng này, mọi người trong gia đình xúm quanh lại và nói những câu đã soạn sẵn mà người châu Âu có thể cho là ngô nghê, nếu như như:

“Này anh kia, anh đã chết rồi, đã đi thật xa rồi. Anh không còn dính dáng đến cái nhà này nữa. Hãy mau mau ăn bữa cơm chót rồi lên đường, từ nay đừng có trở về đây”…49 ngày là quãng thời kì trùng với phong tục của rất nhiều truyền thống ở các nước phương Đông khác, ví dụ như Việt Nam.

Xem Thêm : Súp Lơ trong tiếng anh là gì: Định nghĩa, ví dụ.

Thiên táng có vẻ như một tập tục “man rợ”. Tuy nhiên, người Tây Tạng lại nhận định rằng thân thể con người chỉ là phương tiện, như chiếc xe để vận tải vong linh.

Một khi chiếc xe này đã quá rệu rạo và vong linh đã rời bỏ nó, thì nó không còn giá trị gì nữa và nên bỏ đi, trong cách phóng khoáng nhất là dùng làm thức ăn cho những loài chúng sinh khác.

Trên thực tế, người Tây Tạng xem thiên táng như một nghi tiết vô cùng trọng thể, là thứ cúng dường cuối cùng và rốt ráo nhất mà một người dân có thể thực hiện: hy sinh chính xương thịt của mình cho những sinh linh bị đói, và những loài này sẽ đưa người quá cố về những cõi trời thanh tịnh.

Về mặt lịch sử dân tộc địa chất, cao nguyên Tây Tạng là hệ sinh thái xanh tồn tại ở nơi tốt nhất có thể trên thế giới. Đất đá ở đây cứng lạnh. Người Tây Tạng không thể tiến hành chôn cất dưới lớp đá cứng hay băng lạnh, còn đất thì đắt đỏ. Việc hỏa táng cũng rất khó khăn vì gỗ cây, nhiên liệu đốt rất khan hiếm.

Trong những lúc đó, những đàn kền kền đói lượn khắp khung trời, và sói lang thang quanh vùng. Với những đặc điểm địa lý đó, thiên táng xem ra là hợp lý nhất với họ.

Dù nhìn nhận của mọi người về tục lệ thiên táng kì bí có đôi phần “man rợ” nhưng đây vẫn là một trong những nét văn hóa truyền thống truyền thống thấm nhuần trong đời sống của người dân Tây Tạng.

Phạm Nguyễn