Tiếng Việt của tất cả chúng ta rất đa dạng phong phú trong phần diễn giải một nội dung nào đó, nhưng khi muốn phản bác bỏ hay bác bỏ bỏ một ý kiến, người ta sẽ sử dụng đến câu phủ định. Cùng Bamboo School khám phá Câu phủ định là gì? Chức năng, phân loại, ví dụ câu phủ định trong tiếng Việt để củng cố tri thức của rất nhiều em trung học cơ sở nhé!

Bạn Đang Xem: Câu phủ định là gì? Chức năng, phân loại, ví dụ câu phủ định trong tiếng Việt

Câu phủ định là gì?

Câu phủ định là loại câu mang ý nghĩa phản bác bỏ, phản đối hay là không đồng ý với một ý kiến, sự việc hay vấn đề nào đó. Câu phủ định thường chứa các từ như: không, chẳng, chả, chưa, không phải, đâu có phải… Khi nhìn thấy những câu có chứa các từ này bạn cũng có thể biết được đó là các câu phủ định.

Ví dụ: Vào ngày cuối tuần này gia đình mình không đi về quê.

Ngày mai môn Toán chẳng có bài tập.

Chức năng của câu phủ định

Chức năng thông tin, xác định

Câu phủ định được sử dụng để thông tin, xác định rằng không có sự vật, sự việc, tính chất hay quan hệ nào này mà tất cả chúng ta kiên cố rằng nó sẽ sai hoặc không hợp lí. Câu phủ định này còn được gọi là câu phủ định miêu tả, được sử dụng nhiều nhất và dễ dàng nhận mặt nhất.

Ví dụ: Hôm nay trời không lạnh.

Ngày mai không phải đến trường.

Chức năng phản bác bỏ

Câu phủ định có thể dùng trong trường hợp phản bác bỏ một ý kiến hay nhận định từ member, tổ chức… Trong trường hợp này được gọi là câu phủ định bác bỏ bỏ. Chức năng này được sử dụng nhiều khi trong toàn cảnh một cuộc họp, thảo luận mỗi người sẽ đưa ra ý kiến của mình và cũng sẽ có được người phản bác bỏ, đưa ra những ý kiến trái lại.

Ví dụ: A: Ngày mai tất cả chúng ta cùng đi ăn tối được không ?

B: Ngày mai không được vì tôi có việc bận rồi.

=> Câu phủ định bác bỏ bỏ bao giờ cũng sẽ xuất hiện sau một ý kiến, một nhận xét được đưa ra trước đó nên nó sẽ không còn bao giờ đứng ở đầu đoạn văn

Phân loại câu phủ định

Câu phủ định miêu tả

Ví dụ 1: Anh ấy không phải bạn trai của tôi

=> Xác nhận không có quan hệ bằng từ phủ định “không”, quan hệ là “bạn trai”

Ví dụ 2: Linh không làm bài tập toán.

=> Xác nhận không có sự việc bằng từ phủ định “không” và sự việc là “làm bài tập toán”

Ví dụ 3: Hà thao tác đó không đúng.

=> Xác nhận không có tính chất bằng từ phủ định “không” và từ mô tả tính chất “đúng”

Câu phủ định bác bỏ bỏ

Ví dụ 1: Không phải, bài tập này phải giải Theo phong cách thứ hai.

Xem Thêm : ” Even As Là Gì ? Even As Có Nghĩa Là Gì

=> Đặt trong toàn cảnh hai bạn đang thảo luận về phương pháp giải bài tập, một bạn phủ định bác bỏ bỏ ý kiến của người nói trước và đưa ra đề xuất ý kiến của mình.

Ví dụ 2: Mẹ: Con đi ra ngoài chơi rồi à ?

Con: Đâu có đâu, con vẫn đang ở trong nhà mà.

=> Đặt trong toàn cảnh người mẹ nói chuyện với con, có thể mẹ đi làm việc về không thấy bạn ở trong nhà (nhưng thực ra bạn đang ở trong phòng) và mẹ gọi điện cho bạn. Từ “đâu có” phủ định lại ý kiến của mẹ, nói rằng mình vẫn đang ở trong nhà.

Phân biệt câu phủ định bác bỏ bỏ và câu phủ định miêu tả

Dựa vào vị trí để phân biệt: câu phủ định bác bỏ bỏ bao giờ cũng phải đứng sau một ý kiến, nhận định nào đó đưa ra trước đó. Vì vậy, câu phủ định bác bỏ bỏ thường sẽ không còn đứng ở đầu câu.

Dựa vào hoàn cảnh để phân biệt: nhiều trường hợp tất cả chúng ta không thể dựa vào tín hiệu hình thức để phân biệt thì hãy dựa vào hoàn cảnh cụ thể để biết được đó là phủ định miêu tả hay phủ định bác bỏ bỏ

Ví dụ: “Không, chúng con không đói nữa đâu. Hai đứa ăn hết ngần kia củ khoai thì no mỏng bụng ra rồi còn đói gì nữa”.

=> Dựa vào ý nghĩ của chị Dậu là các con đang đói, nhưng cái Tí đã bác bỏ bỏ ý kiến của chị Dậu là chúng con không có đói.

Các ví dụ về câu phủ định

Đây là loại câu rất dễ và sử dụng phổ quát hàng ngày thông qua những ví dụ sau đây: – Vân đi chơi (1) – Vân chưa đi chơi (2) Mục tiêu câu (1) khẳng định sự việc Vân đi chơi nhưng trong câu (2) phủ định sự việc Vân không đi chơi. Câu (2) mang ý nghĩa ngược với câu (1). – Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu ! Vả lại ai nuôi chó mà chả bán hay giết thịt! Ta giết nó đây là hoá kiếp cho nó đấy, hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác. (Nam Cao, Lão Hạc). Câu phủ định bác bỏ bỏ được sử dụng trong câu “Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu”. – Chú chim bị thương không vùng dậy được nữa, nằm thở dốc. “Không” từ ngữ phủ định, khẳng định cho việc chú chim bị thương nằm hoàn toàn dưới đất.

Lưu ý khi sử dụng câu phủ định

• Trong câu có cấu trúc: Phủ định + Phủ định = Ý nghĩa khẳng định. Câu có cấu trúc này sẽ không phải câu phủ định nhưng có thể được dùng làm biểu thị ý nghĩa phủ định.

Ví dụ: Trẫm rất đau xót về việc đó, không thể không dời đổi.

• Cấu trúc “không những/không những … mà còn” không được dùng làm biểu thị ý nghĩa phủ định.

Ví dụ: Người TP. hà Nội không những thanh lịch mà còn vô cùng hiếu khách.

• Câu nghi vấn, câu cảm thán cũng xuất hiện thể mang ý nghĩa khẳng định.

Ví dụ:

A: Cái Lan xinh quá nhỉ!

B: Nó mà xinh á?

Bài tập ví dụ về câu phủ định

Bài 1: Tìm từ ngữ phủ định và đã cho chúng ta biết chức năng của mỗi câu phủ định sau.

a) Tôi đâu có biết anh ấy làm nghề gì.

b) Nó không được học tiếng Pháp.

c) Ngày mai tất cả chúng ta không phải đến đó nữa.

d) – Em đã là vỡ lọ hoa của lớp phải không?

– Không, em không hề làm vỡ tung.

Từ ngữ phủ định và chức năng của câu phủ định trong đề bài trên là:

Xem Thêm : Gostream là gì? 9 Mẹo Livestream bán hàng online hiệu quả

a) Từ ngữ phủ định là “đâu có” và câu phủ định này còn có chức năng bác bỏ bỏ ý kiến.

b) Từ ngữ phủ định là “chưa” và câu phủ định có chức năng xác nhận sự việc chưa diễn ra.

c) Từ ngữ phủ định là “không phải” và câu phủ định có chức năng thông tin không có sự việc.

d) Từ ngữ phủ định là “Không” và câu phủ định có chức năng phản bác bỏ ý kiến.

Bài 2: Xét câu văn sau và trả lời thắc mắc

Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp.

Nếu Tô Hoài thay từ “không” bằng từ “chưa” thì nhà văn phải viết lại câu văn này ra làm sao? Nghĩa của câu có thay đổi không? Câu nào phù phù hợp với câu truyện hơn, vì sao?

Choắt chưa dậy được nữa, nằm thoi thóp.

Ý nghĩa của câu khi thay sẽ có được thay đổi, bởi: từ “chưa” biểu thị ý phủ định so với điều mà cho tới thời khắc nào đó không có nhưng sau đó có thể.

Tức thị Dế Choắt lúc ấy không dậy được nhưng sau đó có thể dậy được. Trái lại, từ không mang nghĩa phủ định sự tồn tại ở thời khắc ngày nay và cả sau này nữa. Sau lúc Dế Choắt bị chị Cốc mổ dường như không bao giờ dậy được nữa và sau đó chết. Vì thế, câu phủ định có từ không sẽ thích phù hợp với tình huống truyện.

Bài 3: Những câu sau đây có phải câu phủ định không? Những câu này dùng làm làm gì? Đặt những câu có ý nghĩa tương đương

a) Đẹp gì mà đẹp!

b) Làm gì có chuyện đó!

c) Bài thơ này mà hay à!

d) Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng.

Các câu đã cho không phải là câu phủ định vì không có từ ngữ phủ định, nhưng được biểu thị ý phủ định.

Đặt câu có ý nghĩa tương đương:

– Các câu đã cho biểu thị ý nghĩa phản bác bỏ:

a) Không đẹp!

b) Không có chuyện đó!

c) Bài thơ này sẽ không hay!

d) Tôi cũng chẳng sung sướng hơn.

Xem thêm:

• Câu rút gọn là gì? Tác dụng và ví dụ về câu rút gọn
• Vướng mắc tu từ là gì? Đặc điểm, tác dụng và cách đặt thắc mắc tu từ
• Câu ghép là gì? Những phương pháp nối câu ghép? Bài tập về câu ghép có đáp án

Trên đây, là toàn bộ nội dung liên quan đến Câu phủ định là gì? Chức năng, phân loại, ví dụ câu phủ định trong tiếng Việt? Hy vọng nội dung bài viết trên sẽ tương trợ các em phần nào đó trong học tập. Cùng theo dõi Bamboo School để update thêm nhiều tri thức có lợi nhé!