Triết học là mạng lưới hệ thống tri thức lý luận chung nhất của con người về thế giới; về vị trí, vai trò của con người trong thế giới ấy. Liên quan đến Triết học ta thường gặp gỡ khái niệm phạm trù triết học. Vậy Phạm trù triết học là gì.

Bạn Đang Xem: Phạm trù triết học là gì?

Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu vấn đề này thông qua nội dung bài viết Phạm trù triết học là gì.

Triết học là gì?

Trước lúc đi vào tìm hiểu khái niệm phạm trù triết học là gì, trước tiên ta cần tìm hiểu khái niệm triết học là gì.

Triết học là mạng lưới hệ thống tri thức lý luận chung nhất của con người về thế giới; về vị trí, vai trò của con người trong thế giới ấy; những vấn đề có kết nối với lý lẽ, sự tồn tại, tri thức, giá trị, quy luật, ý thức, và tiếng nói.

Triết học phản ánh thế giới một cách chỉnh thể, nghiên cứu những vấn đề chung nhất, những quy luật chung nhất của chỉnh thể này và thể hiện chúng một cách có mạng lưới hệ thống dưới dạng lý luận.

Theo Ph.Ăng ghen: “Vấn đề cơ bản lớn của mọi triết học, nhất là của triết học tiến bộ, là vấn đề quan hệ giữa tư duy với tồn tại”

Phạm trù triết học là gì?

Phạm trù khái niệm phản ánh những tính chất, mối liên hệ cơ bản và chung nhất của nhiều sự vật, hiện tượng lạ thuộc các ngành khác nhau.

Xem Thêm : Cách làm thực đơn

Phạm trù triết học là những khái niệm chung nhất, phản ánh những mặt, những tính chất, những mối liên hệ cơ bản phổ thông nhất của toàn bộ thế giới hiện thực, gồm có cả tự nhiên, xã hội và tư duy.

Phạm trù triết học có 02 tính chất:

+ Tính biện chứng: Được thể hiện ở nội dung mà phạm trù phản ánh luôn phát triển, vận động nên phạm trù cũng vận động, thay đổi liên tục, không đứng im. Phạm trù có thể chuyển hóa lẫn nhau.

+ Tính khách quan: Mặc dù phạm trù đây là kết quả của sự việc tư duy, tuy nhiên nội dung mà các phạm phù phản ánh lại là khách quan do thiện thực khách quan mà phạm trù phản ánh quy dinh. Có thể giảng giải rộng hơn là phạm trù khách quan về cơ sở, về nguồn gốc, về nội dung, còn hình thức thể hiện là phản ánh chủ quan của phạm trù.

Các cặp phạm trù triết học

+ Cặp phạm trù cái chung và cái riêng

Cái chung là phạm trù triết học chỉ ra những tính chất, những mặt giống nhau và được tái diễn trong cái riêng khác.

Phạm trù cái riêng chỉ ra một hiện tượng lạ, một sự vật, một mạng lưới hệ thống hay một quá trình mà sự vật tạo thành chỉnh thể độc lập với những chiếc riêng khác.

Cái chung chỉ tồn tại ở trong cái riêng, thông qua cái riêng để biểu hiện sự tồn tại của mình. Ví dụ như: Mỗi người là một thể thực riêng biệt, bên trong mỗi người đều sở hữu điểm chung như có đầu óc để quan sát và tinh chỉnh hành vi của mình. Có trái tim để cảm nhận thế giới xung quanh.

+ Cặp phạm trù nguyên nhân và kết quả

Nguyên nhân là phạm trù được dùng để làm chỉ tác động qua lại giữa các phòng ban, các mặt và các tính chất trong một sự vật hoặc giữa các sự vật với nhau gây nên những chuyển đổi nhất định.

Xem Thêm : Facebook app id là gì ? Cách tạo Facebook Apps và cách lấy App ID mới nhất 2023

Kết quả là phạm trù chỉ ra những chuyển đổi đã xuất hiện do phạm trù nguyên tự tạo ra.

Nguyên nhân sẽ sinh ra kết quả nên nguyên nhân có trước, kết quả có sau và nguyên nhân ra sao thì sẽ sinh ra kết quả tương tự như vậy đó. Người ta thường hay quan niệm gieo gió ắt sẽ gặp bảo, thao tác làm việc phi pháp sự ác đến ngay, ở hậu gặp hậu ở bạc gặp bạc.

+ Cặp phạm trù tất nhiên và tình cờ

Phạm trù tất nhiên sẽ vạch ra lối đi cho mình qua rất nhiều cái tình cờ, tất nhiên sẽ quy định cái tình cờ song song tình cờ sẽ bổ sung cho tất nhiên. Do đó trong thực thế mọi việc đều phải địa thế căn cứ vào tất nhiên chứ không địa thế căn cứ vào phạm trù tình cờ, nhưng cũng không được bỏ quá tình cờ, không được tách rời tất nhiên thoát ra khỏi tình cờ.

+ Cặp phạm trù nội dung và hình thức

Cặp phạm trù này luôn có mối liên mạng lưới hệ thống nhất và gắn bó chặt chẽ với nhau. Không có một hình thức nào không có nội dung, cũng như không một nội dung nào lại không chứa hình thức. Phạm trù nội dung quyết định hình thức, song song hình thức tác động trái lại với nội dung. Hình thức phù hợp xúc tiến nội dung phát triển tốt hơn và trái lại.

+ Cặp phạm trù thực chất và hiện tượng lạ

Thực chất là phạm trù chỉ ra tổng hợp các mặt cũng như các mối liên hệ tương đối ổn định trong sự vật, thực chất quy định sự phát triển và vận động của sự việc vật đó.

Hiện tượng lạ là phạm trù chỉ ra biểu hiện phía ngoài của thực chất.

Hiện tượng lạ là biểu hiện của một thực chất và thực chất bao giờ cũng thể hiện ra thành những hiện tượng lạ nhất định. Thực chất quyết định tới hiện tượng lạ, thực chất thế nào thì hiện tượng lạ sẽ thế đó.

+ Cặp phạm trù khả năng và hiện thực

Phạm trù khả năng và hiện thực luôn tồn tại thống nhất, luôn chuyên hóa và không tách rời nhau. Khả năng khi ở trong tham dự nhất định sẽ trở thành hiện thực. Do đó, trong việc nhận thức về thực tiễn cần dựa vào hiện thực. Để khả năng trở thành hiện thực, con người cần phát huy tối đa tính dữ thế chủ động của mình trong nhận thức và thực tiễn.

Trên đây là những san sẻ của chúng tôi về Phạm trù triết học là gì. Chúng tôi hi vọng rằng những san sẻ từ nội dung bài viết sẽ hữu ích và giúp quý độc giả nắm vững được nội dung này. Nếu có thắc mắc về vấn đề này xin vui lòng liên hệ chúng tôi để được trả lời. Xin cảm ơn!