Chúng tôi vui mừng chia sẻ kiến thức về từ khóa Informed consent la gi để tối ưu hóa nội dung trang web và tiếp thị trực tuyến. Bài viết cung cấp phương pháp tìm kiếm, phân tích từ khóa và chiến lược hiệu quả. Cảm ơn sự quan tâm và hãy tiếp tục theo dõi để cập nhật kiến thức mới.
Y khoa đã có những bước tiến liên tục và vĩ đại.
Bạn Đang Xem: Informed consent là gì? Những thay đổi trong ngành Y và Informed Consent
Nhìn lại lịch sử hào hùng, trong cả Napoleon, Nhà vua nước Pháp, cũng chỉ được chữa trị bằng những phương pháp mà y khoa hiện đại định hình là “man di mọi rợ”. Và không biết những thầy thuốc của 50 năm tiếp theo sẽ nhìn tất cả chúng ta ra làm sao?
Song song với phương pháp điều trị, phương pháp mà các thầy thuốc đối xử với bệnh nhân đã và đang có nhiều tiến bộ, được minh họa qua các câu truyện sau.
Mẩu truyện số 1
Một bệnh nhân đã đồng ý để được gây mê và mở ổ bụng để chẩn đoán xem khối u là ác tính hay lành tính. Khi xác nhận rằng khối u là ác tính, ngay trong ca mổ, thầy thuốc đã TỰ TIỆN cắt bỏ đi mà không thông qua ý kiến của bệnh nhân.
Thầy thuốc này còn có thể bị kiện không?
Đây là chuyện đã xẩy ra trên thực tế, tại một bệnh viện ở Thủ đô New York vào năm 1914 mà sau này thường được nhắc đến với tên “vụ án Schloendorff”. Phán quyết của tòa án cũng rất được trích dẫn nhiều lần trong các tài liệu lịch sử hào hùng luân lý y khoa với tuyên bố:
“Tất từ đầu đến chân trưởng thành với thần kinh thường nhật có quyền quyết định những gì nên được thực hiện trên thân thể của mình. Một thầy thuốc ngoại khoa mà phẫu thuật không có sự đồng ý của bệnh nhân được xem như đã bạo hành bệnh nhân và phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại.”
Như vậy, mọi hành vi y tế xâm hại đến thân thể bệnh nhân, dù với mục tiêu tốt, đều bị xem là một dạng bạo hành nếu không sở hữu và nhận được sự đồng ý của họ!
Mẩu truyện này đã và đang khơi mào cho rất nhiều tranh luận liên quan đến quyền quyết định của bệnh nhân, giúp hình thành nên khái niệm mới là “ĐỒNG Ý”: Thầy thuốc phải có nghĩa vụ xác nhận sự đồng ý của bệnh nhân trước lúc can thiệp vào thân thể của họ.
Xem Thêm : Vải tuyết mưa là gì? Chất vải, giá bán, ưu nhược điểm vải tuyết mưa
Mẩu truyện số 2
Một bệnh nhân 55 tuổi được thầy thuốc khám và nghi ngờ là có thuyên tắc ở động mạch chủ. Đồng ý chụp hình để xác định vị trí thuyên tắc, bệnh nhân được tiêm sodium urokon (chất nhuộm) vào động mạch chủ qua vùng thắt sống lưng. Tuy nhiên sáng sau thức dậy, ông ta không thể nhấc nổi chân của mình vì đã trở nên liệt cả hai chi dưới!
Bệnh nhân này mang tên là Martin Salgo, đã đâm đơn kiện các thầy thuốc ở bệnh viện ĐH Stanford vì việc không giảng giải và cảnh báo rõ ràng về nguy cơ bị liệt do thủ thuật. Tòa án đã đứng về phía bệnh nhân với lập luận rằng lẽ ra các thầy thuốc đã phải cung cấp và giảng giải TOÀN BỘ thông tin cấp thiết để giúp bệnh nhân ra quyết định. Tức là ĐỒNG Ý phải kèm xét tuyển.
Năm 1957 là năm mà cụm từ “Informed consent” (tạm dịch “Đồng ý sau lúc được giảng giải”) được sử dụng lần trước tiên trong lịch sử hào hùng loài người. Khái niệm mới này đã phải mất 15 năm (1957-1972) để từ từ được phổ quát và chấp thuận đồng ý sau nhiều phiên tòa xét xử về y tế khác. Như trong phiên tòa xét xử năm 1960 có đề cập cụ thể:
“Thầy thuốc phải nỗ lực thuyết minh cho bệnh nhân, bằng tiếng nói dễ hiểu, về đặc điểm của đau ốm, nội dung điều trị, khả năng thành công, những lựa chọn thay thế cũng như những biến chứng có thể xẩy ra và cách ứng phó.”
Nhưng thầy thuốc phải giảng giải cụ thể và dễ hiểu đến đâu, theo tiêu chuẩn nào?
Nói theo tiêu chuẩn “kinh nghiệm” của thầy thuốc?
theo tiêu chuẩn “chủ quan” của bệnh nhân?
hay theo tiêu chuẩn “trung bình” mà một người thường nhật cũng hiểu được?
Mẩu truyện số 3
Một bệnh nhân bị đau sống lưng nặng, được chẩn đoán là vì vỡ đĩa đệm (gian đốt sống thắt sống lưng) và cần phải phẫu thuật. Tuy nhiên thầy thuốc không nói với bệnh nhân thông tin cụ thể về phương pháp mổ. Thầy thuốc chỉ trấn an MẸ của bệnh nhân rằng mặc dù là ca phức tạp, cách xử lý không khó khăn mấy so với những trường hợp khác.
Xem Thêm : Bạch hầu – Ho gà – Uốn ván và những điều cần biết về DPT
Tuy nhiên, trong quá trình phẫu thuật, thầy thuốc phát hiện ra tủy sống bị sưng phù và không hề thuyên giảm trước tất cả nỗ lực của ekip mổ. Trong quá trình hồi phục sau mổ, bệnh nhân còn bị trượt khỏi giường vì không có thanh ray chắn giường và y tá kề bên. Bệnh nhân gần như hoàn toàn tê liệt.
Bệnh nhân đã kiện thầy thuốc (và cả bệnh viện) về những tắc trách trong quá trình hậu phẫu và việc không giảng giải CHO BỆNH NHÂN về những nguy cơ liên quan trước lúc mổ. Không hề có sách vở nào chứng tỏ việc cung cấp thông tin đã được tiến hành!
Phía bệnh viện thì bào chữa rằng việc bị liệt cũng sẽ có thể xẩy ra với xác suất là một trong%, ngay cả những lúc bệnh nhân không bị té sau mổ. Hơn nữa, thầy thuốc đã lo ngại việc truyền đạt các nguy cơ trong điều trị sẽ làm bệnh nhân hoang mang lo lắng, gây biến động tâm lý tác động đến hiệu quả điều trị…
Vụ án Canterbury v. Spence năm 1972 này dấy lên nhiều tranh luận sôi nổi sau đó và đã góp phần thay đổi chuẩn mực của tất cả một xã hội. Trong trường hợp này, vì bệnh nhân là người giữ quyền quyết định khi đối chiếu với thân thể của mình, người chọn lựa phương thức điều trị là BỆNH NHÂN chứ không thể là ai khác. Vì thầy thuốc có nghĩa vụ viện trợ bệnh nhân chọn lựa, phạm vi thuyết minh không thể theo tiêu chuẩn “kinh nghiệm” của thầy thuốc mà phải theo tiêu chuẩn mà một người thường nhật vẫn có thể hiểu được! Cũng phải nói thêm rằng, phán quyết này đã tạo sự bước ngoặc lịch sử hào hùng vì tiêu chuẩn “kinh nghiệm” đang thống trị vào thời gian đó!
Qua 3 câu truyện trên, tất cả chúng ta thấy rằng những khái niệm mới không tự nhiên sinh ra hay được áp đặt một cách miễn cưỡng. Trái lại, những vận động của xã hội đã dần dần dần được chuyển đổi thành tiếng nói của pháp luật và thay đổi cách hành xử của con người.
Cuối cùng, tất cả chúng ta không thể quên đi một sự thực quan trọng và đáng buồn:
MỘT thay đổi trong cách hành xử y tế đã phải
- “phát động” từ thiệt thòi của NHIỀU bệnh nhân
- “tiếp sức” bằng NHIỀU quan tâm của dư luận, và
- “về đích” bằng sự đấu tranh MÃNH LIỆT và BỀN BỈ cho công minh trong xã hội.
Y tế Việt Nam đang ở thời đoạn nào của lịch sử hào hùng?
Tất cả chúng ta cần thay đổi điều gì và đã có những gì cho việc thay đổi đó?
Tài liệu tham khảo
- http://en.wikipedia.org/wiki/Schloendorff_v._Society_of_New_York_Hospital
- http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2504103/
- http://www.lawnix.com/cases/canterbury-spence.html
- 「生命倫理の成立―人体実験・臓器移植・治療停止」_香川 知
Mời các bạn đón đọc kỳ 4 vào trong ngày 11/6/2016 – Những thay đổi trong ngành Y và Informed Consent
