Trong cuộc sống, tất cả chúng ta hay gặp gỡ và sử dụng đến thuật ngữ ”dung môi”. Vậy, dung môi là gì? Có bao nhiêu loại dung môi? Và ứng dụng của nó khi đối chiếu với đời sống thực tiễn ra làm sao? Tất cả chúng ta hãy cùng tìm hiểu nội dung bài viết sau để trả lời những thắc mắc đó!

Bạn Đang Xem: Dung môi là gì? Ứng dụng của dung môi trong đời sống như thế nào?

Dung môi là gì?

Khi được xúc tiếp với môn Hóa học 8, tất cả chúng ta đã được nghe biết dung môi là chất có khả năng hòa tan chất khác để tạo thành dung dịch. Tuy nhiên, một khái niệm đúng và cụ thể chi tiết nhất đây là: Dung môi là một chất, có thể tồn tại ở nhiều trạng thái khác nhau như: lỏng, rắn, hoặc khí. Chúng dùng làm hòa tan một chất tan rắn, lỏng, hoặc khí khác, tạo thành một thể đồng nhất. Tùy từng loại chất, dung môi có thể hòa tan theo thể tích nhất định ở một nhiệt độ chuẩn. Dung môi có tính bắt lửa và độ bay hơi cao nên thường được sử dụng với tỉ lệ xác định.

Trả lời dung môi là gì?

Các loại dung môi

Có rất nhiều phương pháp để phân loại, tiêu biểu, ta thường chia thành các loại dung môi chính sau đây:

• Dung môi không phân cực: Đây là loại dung môi mà các phân tử tạo nên nó không có sự phân cực ở hai đầu phân tử. Tất cả chúng ta có thể nhắc tới một số loại dung môi không phân cực như benzen, dầu hoả, xăng, axeton…

• Dung môi phân cực: Là loại dung môi có thành phần là các phân tử phân cực, tiêu biểu như nước. Phân tử nước có hai đầu phân cực với một đầu mang điện dương (chứa H+) và một đầu sót lại mang điện âm (chứa nhóm OH-). Các loại dung môi phân cực thường được sử dụng để hòa tan các chất vô cơ có khả năng điện ly. Những dung môi có hằng số điện môi tĩnh tương đối to ra thêm 15 có thể được chia thành 2 loại là protic và aprotic.

  + Dung môi protic hòa tan anion là các chất tan mang điện tích âm rất mạnh nhờ vào liên kết hydro, ví dụ như nước.

  Xem Thêm : Gỗ công nghiệp MFC là gì? Gỗ MFC có bao nhiêu loại ?

  + Dung môi aprotic, ví dụ như acetone hoặc dichloromethane sẽ có được xu hướng mang moment lưỡng cực lớn để tách một phần điện tích dương và một phần điện tích âm trong cùng một phân tử, sau đó hòa tan các dạng mang điện tích dương thông qua lưỡng cực âm.

  Trong các phản ứng hóa học, dung môi protic phân cực sẽ tạo điều kiện kèm theo cho cơ chế phản ứng SN1 còn dung môi aprotic phân cực sẽ tạo điều kiện kèm theo cho cơ chế phản ứng SN2.

• Dung môi hữu cơ: Là loại dung môi có chứa yếu tố cacbon hữu cơ được sử dụng chủ yếu trong công việc làm sạch khô, chất pha loãng sơn, chất tẩy sơn đánh bóng móng tay và các dung môi tẩy keo, tẩy tại chỗ như hexane, petrol ether, dung môi trong nước hoa như ethanol, trong tổng hợp hóa học.…. Các loại dung môi hữu cơ dễ bay hơi nên dễ khiến cho hại cho con người qua đường hô hấp như VOCs, Benzen, Toluen.

Dung môi tồn tại ở dạng lỏng, rắn hoặc khí

Dung môi hữu cơ và dung môi vô cơ thường được gọi là dung môi công nghiệp.

Dung môi phân cực và dung môi không phân cực (các dung môi có hằng số điện môi được xem là không phân cực).

Ứng dụng của dung môi

Dù có phân loại Theo phong cách nào thì tất cả chúng ta không thể phủ nhận tính ứng dụng của dung môi trong sinh sản và đời sống thực tiễn. Ví dụ:

• Dung môi hữu cơ và dung môi vô cơ có tính ứng dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp chế biến cũng như công nghiệp sinh sản như: chất tẩy sơn đánh móng tay (ethyl acetate), chất pha loãng sơn (nhựa thông), chất sử dụng trong nước hoa (ethanol), chất dùng trong chiết xuất dược phẩm và tổng hợp hóa học khác.
• Dung môi công nghiệp còn được ứng dụng trong khoa học nghiên cứu và trong một số quy trình công nghệ nhất định.
• Thêm vào đó, trong đời sống của tất cả chúng ta luôn xúc tiếp và sử dụng những dụng cụ có chất liệu được làm từ nhựa, sơn, cao su đặc, keo dán, mực in… Để đã chiếm tất cả những thứ đó, một trong những dung môi không thể thiếu đây là dung môi công nghiệp Methanol.
• Ngoài ra, dung môi Isophorone còn là một một dung môi thông dụng trong sinh sản thuốc trừ sâu, diệt cỏ và được sử dụng rộng rãi trong ngành sơn, nhất là sơn lụa.

Dung môi trong công nghiệp

Xem Thêm : G9 là gì? Nhận được dòng tin nhắn G9 ngắn gọn thì phải hiểu như thế nào cho đúng?

Bên cạnh những ứng dụng tích cực của rất nhiều loại dung môi thì có một số loại dung môi lại sở hữu tác động xấu đến sức khỏe con người và là nguyên nhân gây nên ô nhiễm môi trường xung quanh như:

• Một số dung môi có chứa các thành phần hóa học như chloroform và benzene (một thành phần của xăng) là chất gây ung thư.
• Một số khác có thể làm phá hủy những đơn vị nội tạng như gan, thận hoặc não bộ như Ethanol (rượu ngũ cốc), Diethyl ether,…
• Một số xí nghiệp xử lí nước thải không đúng cách hoặc bị rò rỉ cũng là điều kiện kèm theo cho một số dung môi ngấm vào đất, mà dung môi rất dễ vận chuyển trong tâm đất nên sẽ gây nên nguy hiểm cho sức khỏe người dân sử dụng nước và sống tại vùng đó.

Dung môi vừa có tác động tích cực và tiêu cực khi đối chiếu với con người. Do đó, tất cả chúng ta không nên lạm dụng và phải có những tri thức, sự hiểu biết nhất định về dung môi để đạt được hiệu quả tốt nhất lúc ứng dụng nó.

Hy vọng những thông tin về dung môi mà LabVIETCHEM san sẻ vừa rồi sẽ giúp quý độc giả hiểu hơn về loại hóa chất thông dụng này.

Xem ngay >> Các loại dung môi pha mực in hiệu quả nhất năm 2018

Tìm kiếm liên quan:

– Dung môi nước

– Dung môi hữu cơ dễ bay hơi

– Dung môi nước là gì

– Sổ tay dung môi hữu cơ