Kể năm 2017, Cryptocurrency đã được nhắc đến nhiều hơn thông qua các trang báo mạng, truyền thông. Tuy nhiên, phần lớn các nội dung đều đề cập tiêu cực về thị trường Crypto với những hoạt động sinh hoạt phạm pháp.

Bạn Đang Xem: Crypto là Gì? Kiến thức về đầu tư Cryptocurrency cho người mới (2023)

Vậy thực sự Cryptocurrency là gì mà có nhiều ý kiến trái chiều đến vậy. Nội dung bài viết này sẽ trả lời tất cả những thông tin đó.

• Khái niệm và cách phân biệt tiền điện tử, tiền ảo và tiền mã hóa.
• Phân loại các loại cryptocurrency: coin, token, bitcoin, altcoin.
• Mua bán và lưu trữ tiền điện tử ở đâu?
• Các hình thức góp vốn đầu tư tiền điện tử và những điều cần sẵn sàng.
• Những trang thông tin tiền điện tử uy tín nhất.

Crypto là gì?

Crypto (hay cryptocurrency) là dạng tiền mã hoá (tiền điện tử) do các dự án phát hành trên blockchain. Cryptocurrency sẽ có được nhiều chức năng khác nhau được sử dụng như một phương tiện lưu trữ giá trị, tính sổ & thanh toán giao dịch hoặc có những ứng dụng khác ví như phần thưởng cho thợ đào, tham gia vào hoạt động của dự án.

Blockchain có thể được xem như một cuốn sổ cái điện tử được phân phối trên nhiều máy tính khác nhau (tính phi tập trung), lưu trữ mọi thông tin thanh toán giao dịch và đảm bảo các thông tin đó không thể bị thay đổi dưới bất kỳ hình thức nào (tính sáng tỏ & bảo mật thông tin).

Vậy blockchain hoạt động ra làm sao để đảm bảo những tính chất đó? Tìm hiểu thêm tại đây: Tính chất và cơ chế hoạt động của blockchain

Phân loại Cryptocurrency

Tiền điện tử là gì?

Theo khái niệm chuẩn xác thì tiền điện tử là tiền kỹ thuật số, tức là tiền phát hành dưới dạng số hóa và sử dụng thông qua Internet, có thể là đại diện thay mặt cho tiền pháp định dưới sự đảm bảo của cơ quan chỉ đạo của chính phủ như tiền nằm trong Internet Banking, hay các ví điện tử như Momo, Moca,…

Tiền điện tử được hình thành khi một lượng tiền mặt được đưa vào nhà băng, sau đó nhà băng sẽ nhập số tiền này vào tài khoản người dùng, từ đó tất cả chúng ta có thể thanh toán giao dịch.

Còn tiền điện tử khác tiền mặt ở đoạn, nó là những số lượng chỉ tài sản của mình, được những nơi uy tín đảm nói rằng chuyển nó đi nơi khác, sẽ tiến hành đối phương chấp thuận đồng ý thanh toán giao dịch.

Tiền mã hóa – Cryptocurrency là gì?

Tiền mã hóa (cryptocurrency) thực chất cũng là một dạng tiền điện tử, tuy nhiên thay vì được phát hành hay đảm bảo bởi bất kỳ Cơ quan chỉ đạo của chính phủ hay cơ quan quản lý tiền tệ ở bất kỳ quốc gia nào, Cryptocurrency được phát hành bởi những người dân tạo ra dự án.

Trên blockchain, bất kỳ ai cũng tồn tại thể tạo ra một đồng token một cách dễ dàng với vài dòng code. Đây là lý do trong thị trường Crypto có rất nhiều scam coin, fake coin hoặc các meme coin vô giá trị. Từ đó tạo ra rất nhiều tiếng xấu cho tiền mã hóa vì những đồng coin này được rao bán ra cho những người dân chưa phân biệt được đâu là token thật của dự án họ muốn mua.

Tóm lại, tiền mã hóa có thể xem như một phần của tiền điện tử. Nội dung bài viết này sẽ dùng từ tiền điện tử và cryptocurrency để nói về crypto để dễ dàng hơn cho những bạn trong việc tìm hiểu nội dung nội dung bài viết.

Phân loại Cryptocurrency trong thị trường

Để sở hữu cái nhìn tổng quan nhất về tài sản muốn góp vốn đầu tư hoặc nắm giữ lâu dài giữ thuộc loại nào, tất cả chúng ta sẽ tìm hiểu từng loại tiền điện tử đang lưu hành trên thị trường crypto, để hiểu những tiềm năng của như rủi ro của nó.

Hiện trên thị trường có nhiều thuật ngữ đề cập đến Cryptocurrency:

• Coin và Token.
• Bitcoin và Altcoin.
• Large Cap, Mid Cap và Low Cap.
• Shitcoin
• Meme coin
• Stablecoin

Nội dung bài viết sẽ trình bày chi tiết cụ thể về chức năng của từng loại crypto để các bạn thấy được sự khác biệt của chúng ở phần ở chỗ này.

Coin và Token trong Cryptocurrency

Coin là gì?

Coin là loại tiền được phát hành, phát triển trên một blockchain riêng biệt và hoạt động độc lập. Coin ra đời với mục tiêu giải quyết và xử lý các vấn đề tính sổ, tài chính, bảo mật thông tin, phát triển ứng dụng,… của chính blockchain đó. Mỗi blockchain chỉ có một coin duy nhất.

Ví dụ:

• Bitcoin có đồng coin là BTC.
• Ethereum có đồng coin là Ether (ETH).
• BNB Chain có đồng coin là BNB.
• Ngoài ra còn tồn tại Cardano với ADA, Polygon với MATIC, Avalanche với AVAX,…

Token là gì?

Tương tự Coin, Token cũng là một đồng tiền được phát hành trên blockchain, nhưng nó không có blockchain riêng, mà được phát hành trên blockchain khác.

Ví dụ:

• Uniswap phát hành UNI token trên mạng lưới Ethereum.
• Chainlink phát hành LINK token trên mạng lưới Ethereum.
• Uniswap và Chainlink không có blockchain riêng.

Một số token khi dự án phát triển đủ mạnh sẽ hướng đến phát triển một nền tảng Blockchain riêng cho chính token đó, và lúc đó Token này sẽ tiến hành xem như thể Coin. Ví dụ: Trước lúc mainnet, SOL (token của SOL) là token được lưu trữ, thanh toán giao dịch trên Ethereum. Nhưng sau lúc mainnet, Solana đã có một blockchain riêng, lúc này SOL trở thành đồng coin trên Solana Blockchain, các đồng token khác có thể được tạo ra trên blockchain Solana.

Ngoài ra, một dự án có thể phát hành token của họ trên nhiều chain khác nhau. Ví dụ Coin98 có token là C98 và được phát hành trên 3 chain khác nhau là Ethereum, BNB Chain và Solana.

Phân biệt Coin và Token

Nếu như phía trên, tất cả chúng ta đã hiểu sự giống nhau của coin/token:

• Coin/token đại diện thay mặt cho một dự án cụ thể
• Coin/token được phát hành và sử dụng trong mạng lưới blockchain

Trong phần này, tất cả chúng ta sẽ phân loại coin/token theo mặt tính năng và kỹ thuật.

Về mặt tính năng & tính ứng dụng:

• Coin: Sử dụng để làm phí gas, staking để trở thành node/validator, phương tiện tính sổ, sử dụng như token tiện ích của dự án.
• Token: Phương tiện tính sổ hoặc sử dụng như token tiện ích của dự án.

Về mặt kỹ thuật:

• Coin yêu cầu một ví riêng và khi thanh toán giao dịch gửi/nhận, phí thanh toán giao dịch sẽ trừ trực tiếp vào ví của coin đó. Token thì không có ví riêng mà nó sử dụng ví của đồng coin nền tảng, và phí thanh toán giao dịch sẽ trừ vào coin nền tảng. Ví dụ như bạn lưu trữ LINK trên Ethereum thì khi chúng ta chuyển LINK sang ví khác, các bạn sẽ bị trừ ETH như gas fee.
• Theo nguyên gốc, coin chỉ có thể đại diện thay mặt cho một blockchain còn token có thể được phát hành trên nhiều blockchain tuỳ quyết định của dự án. Tuy nhiên, trên thực thế thì coin có thể được “đóng gói” và phát hành trên blockchain khác. Ví dụ: ETH của Ethereum được đóng gói thành WETH (Wrapped Ether) và được sử dụng trên các blockchain khác ví như BNB Chain, Polygon, Avalanche,…

Bitcoin và Altcoin trong Cryptocurrency

Theo phong cách phân loại này, tất cả chúng ta sẽ chia cryptocurrency thành 2 loại là: Bitcoin và phần còn sót lại.

• Bitcoin là đồng tiền điện tử trước tiên trên thế giới và đặt nền tảng cho phát triển của thị trường crypto song song là đồng coin có vốn hoá tốt nhất có thể thị trường.
• Altcoin là từ ghép của Alternative (thay thế) và Coin để tạo thành “Altcoin”, dùng làm chỉ tất cả những loại coin/token khác ngoài Bitcoin ví dụ như Ethereum, Chainlink,…

Trước kia, Bitcoin có Altcoin thường được nhắc với khoảng chừng cách rất khác biệt vì Bitcoin có vốn hoá rất cao, được ví như tượng đài của Cryptocurrency còn tất cả đồng coin/token khác thì “sớm nở chóng tàn” do không có cộng đồng, không có tính ứng dụng, không có mức giá trị.

Để tính toán mức độ thống trị của Bitcoin, thị trường còn lập ra chỉ số Bitcoin Dominance (BTC.D), đây là chỉ số thể hiện tỷ lệ vốn hoá của Bitcoin so với vốn hoá của tất cả đồng coin còn sót lại trong thị trường.

Tuy nhiên, Tính từ lúc năm 2020 trở đi, thị trường Crypto đã trở thành Mainstream hơn với sự ra đời của nhiều dự án làm thật, tạo ra giá trị và có tính ứng dụng thật. Vì vậy, thuật ngữ Altcoin đã có sự phân chia rõ hơn để phân chia quy mô của dự án dựa trên vốn hoá, gồm có: Large-cap, Mid-cap, Low-cap.

Large-cap, Mid-cap, Low-cap trong Cryptocurrency

Các chia này được hình thành trong thời đoạn 2020 khi thị trường ngày càng có nhiều dự án ra mắt coin/token và vốn hoá của Altcoin đang ngày càng chiếm tỉ trọng mạnh hơn. Khi đối chiếu với các chia Bitcoin và Altcoin ở phía trên, chúng không còn phản ánh đúng cách dòng tiền được chảy trong thị trường Crypto nữa, vì vậy các thuật ngữ này đã ra đời.

• Large-cap: Chỉ đồng coin/token có vốn hoá cao
• Mid-cap: Chỉ đồng coin/token có vốn hoá trung bình
• Low-cap: Chỉ đồng coin/token có vốn hoá thấp

Trong suốt thời khắc DeFi phát triển mạnh trong năm 2020-2021, dòng tiền trong thị trường đã chảy theo phương thức Fiat => Bitcoin => Large-cap => Mid-cap => Low-cap. Trái lại, khi dòng tiền rút khỏi thị trường, dòng tiền sẽ đi từ Low-cap => Bitcoin => Fiat. Vì vậy thuật ngữ này được sử dụng nhiều để chia các dự án rõ hơn.

Trong Uptrend và Downtrend, vốn hoá của đồng coin sẽ có được sự thay đổi rất lớn. Ví dụ: ETH từng có vốn hoá đạt đến 530 tỷ USD (11/2021) nhưng ngày nay chỉ từ 150 tỷ đô (1/2023). Vì vậy để phân loại Large-cap, Mid-cap, Low-cap. Tất cả chúng ta thường sử dụng thứ hạng, mỗi người dân có tiêu chuẩn khác nhau.

Ví dụ:

• Từ top 2 đến top 50 là Large-cap. Ví dụ: ETH, BNB, SOL, UNI, MATIC,..
• Từ top 50 đến top 200 là Mid-cap. Ví dụ: CELO, OP, YFI,…
• Từ top 200 đến top 500 là Low-cap. Ví dụ: BETA, OGN, POLS,…

Shitcoin là gì?

Shitcoin là đồng coin được tạo ra không với mục tiêu nào, không có mức giá trị, không sở hữu và nhận được sự tương trợ xây dựng từ phía dự án và có vốn hoá rất thấp. Đặc điểm của Shitcoin là không được thanh toán giao dịch trên các sàn CEX uy tín mà chỉ có thể thanh toán giao dịch trên các sàn DEX phi tập trung vì ai cũng tồn tại thể list token. Thông thường Shitcoin sẽ có được vốn hoá chỉ từ 5 triệu USD trở xuống.

Stablecoin là gì?

Xem Thêm : Podcast là gì? Giải thích đầy đủ nhất (cập nhật 2023)

Stablecoin là loại tiền điện tử được thiết kế với mục tiêu giảm thiểu tối đa sự tác động của việc biến động giá (volatility) bằng phương pháp nhất mực vào trong 1 tài sản ổn định hơn như tiền thật (fiat money), hàng hoá (vàng, bạc…), hoặc có thể là một đồng tiền điện tử khác.

Vì vậy, trong thị trường Crypto, Stablecoin thường là các token gắn liền giá trị với Fiat-Currency nhất là USD. Các Stablecoin có vốn hoá tốt nhất có thể là USDT, USDC, BUSD.

Memecoin là gì?

Meme Coin là đồng coin được tạo ra không vì mục tiêu gì ngoài việc tiêu khiển và tạo cộng đồng. Ví dụ, trong thời gian cuối năm 2020 có trào lưu Foodcoin. Hàng loạt loạt token sinh ra từ trào lưu này như SushiSwap, Kimchi.Finance,… Hay đến lúc Safemoon thịnh hành thì có Safemars, SafeGalaxy,… Tiêu biểu nhất có nhẽ là hàng loạt “chó” ra đời lúc Doge trỗi dậy vào năm 2021 với ShibaSwap, CorgiCoin,…

Thật ra, ranh giới giữa “nghiêm túc” và “không nghiêm túc” nói trên cũng không rõ ràng. Ví dụ, ShibaSwap từng được nhận định và đánh giá là Meme Coin, nhưng khi đã đạt được sự ủng hộ từ cộng đồng, họ đã thao tác làm việc như một dự án thực thụ.

Sàn thanh toán giao dịch Crypto uy tín

Phân loại sàn thanh toán giao dịch Crypto

Các chúng ta cũng có thể mua bán tiền điện tử ở các sàn thanh toán giao dịch, trong Crypto sẽ có được 2 loại sàn chính:

• Sàn tập trung (CEX): Binance, Huobi, Coinbase, OKX, Bybit,… Đây là các sàn được kiểm soát bởi tổ chức. Để thanh toán giao dịch trên cac sàn CEX, bạn cần phải chuyển tài sản của bạn lên sàn để thanh toán giao dịch.
• Sàn phi tập trung (DEX): Uniswap, Pancakeswap, dYdX, Curve,… Đây là các sàn thanh toán giao dịch phi tập trung. Để thanh toán giao dịch trên đây các bạn cần phải ví phi tập trung (Ví Non-custodial), sàn sẽ không còn giữ tài sản của bạn sau lúc thanh toán giao dịch.
• Cách sử dụng sàn DEX sẽ có được phần phức tạp hơn vì bạn cần phải biết sàn thanh toán giao dịch đang hoạt động trên blockchain nào, ví dụ Uniswap tương trợ Ethereum, Pancakeswap tương trợ BNB Chain,…
• Vì vậy, phần lớn người dùng mới sẽ tiếp cận các sàn CEX trước vì cách tiếp cận dễ hơn, thanh khoản trên sàn mạnh hơn mà không nhất thiết phải quan tâm đến cơ chế DeFi. Trong bài này, Coin98 Insights cũng tập trung nhận định và đánh giá các sàn CEX.

Tìm hiểu thêm: Phân biệt sàn DEX và CEX

Tiêu chí nhận định và đánh giá sàn Crypto

Để nhận định và đánh giá các sàn thanh toán giao dịch uy tín, an toàn và tiện nhất. Tiếp sau đây là 9 tiêu chí nên xem xét.

• Uy tín

Độ uy tín được thể hiện qua số năm hoạt động, cách sàn đối diện và xử lý các vấn đề khi họ gặp phải khi đối chiếu với cộng đồng. Ngoài ra, các sàn uy tín cũng thông tin rõ ràng về những hoạt động sinh hoạt của họ thông qua blog hoặc Twitter.

• An toàn & Bảo mật thông tin cao

Sàn thanh toán giao dịch trữ lượng tiền rất lớn nên là mục tiêu nhắm đến của tương đối nhiều hacker. Để người dùng tin vào sàn, họ thường công bố các bản Audit từ đối tác bên thứ 3. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể nhận định và đánh giá độ bảo mật thông tin của sàn thông qua số đợt sàn bị tiến công và mức thiệt hại của họ, càng ít càng tốt.

• Trải nghiệm

Trải nghiệm là yếu tố quan trọng giúp sàn thu hút người dùng ở lại với sàn. Trải nghiệm được nhận định và đánh giá qua tốc độ, độ mượt, tính logic của tương đối nhiều tính năng được sàn tích hợp để tương trợ người dùng.

• Thanh khoản

Thanh khoản là yếu tố hàng đầu để nhận định và đánh giá chất lượng sản phẩm của sàn. Các trader lớn cần sàn có thanh khoản cao để đáp ứng việc thanh toán giao dịch với mức độ trượt giá thấp nhất. Ngoài ra, thanh khoản cao cũng giúp sàn có mức giá ổn định, tránh bị “lái” bởi một thực thể nào đó.

• Phí thấp

Phí thanh toán giao dịch sẽ tác động trực tiếp đến lợi nhuận, phí thanh toán giao dịch của tương đối nhiều sàn sẽ khác nhau được chia ra là Maker và Taker, thông thường Spot Trading sẽ là 0.1%. Nếu các bạn thanh toán giao dịch phái sinh hay Margin, các bạn sẽ chịu thêm phí vay hoặc funding rate. Khi nắm giữ coin sàn hoặc là trader VIP, các bạn sẽ được giảm phí.

Ngoài ra, sàn còn tồn tại thêm phí nạp rút mà các bạn nên quan tâm nếu nạp rút nhiều, thông thường nạp rút giữa các tài khoản trong sàn sẽ không còn tốn phí.

• Số đồng coin tương trợ

Các sàn nhỏ sẽ tương trợ nhiều đồng coin hơn các sàn lớn như Binance, Coinbase, OKX,… vì quy trình listing tương đối dễ hơn. Các sàn list nhiều là Gate, MXC, Kucoin,… Tuy nhiên, các bạn nên lưu ý đến thanh khoản vì khi đối chiếu với các đồng coin có vốn hoá lớn, thanh khoản sẽ tập trung ở sàn lớn.

• Tương trợ người dùng

Tương trợ người dùng là một kênh dịch vụ khách hàng của họ khi người dùng gặp các vấn đề liên quan đến nạp rút, trading, KYC,… Nên chọn các sàn tương trợ tiếng Việt, có hàng ngũ support tại Việt Nam để được tương trợ tốt nhất.

• Nhiều tính năng

Các tính năng này sẽ tương trợ trải nghiệm người dùng rất nhiều. Ví dụ một số sàn sẽ tương trợ tạo các tài khoản con để dễ quản lý, tính năng staking, tính năng CeDeFi, tính năng Copy Trading,…

• Có Proof of Reserve

Sau sự kiện FTX sụp đổ, Proof of Reserve đã trở thành tiêu chí nhận định và đánh giá quy mô của sàn thông qua lượng tài sản sàn nắm giữ của người dùng, khởi sướng từ ông trùm CZ Binance. Ngày nay đã có nhiều sàn công bố là Binance, Huobi, Coinbase, OKX, Kraken, OKX, Bybit, Bitfinex, Gate, Bitget.

Tuy nhiên, Proof of Reserve cũng vấp phải nhiều tranh cãi vì chúng không chứng minh được số tiền sàn đang giữ bằng hoặc to ra nhiều thêm số tiền người dùng gửi vào sàn.

Các sàn Crypto uy tín

Trên thị trường có nhiều sàn Crypto uy tín, gồm có CEX và DEX. Nếu như khách hàng sử dụng các sàn CEX, bạn cần phải quan tâm phương thức trade chính của bạn là gì. Tiếp sau đây là một số phân loại.

• Chủ yếu trade spot, large cap: Binance, Coinbase, OKX, Huobi, Kucoin.
• Chủ yếu trade spot, low cao: Huobi, Kucoin, MEXC, Gate.
• Chủ yếu trade Margin và Futures: Binance, OKX, Bybit.
• Chủ yếu trade Options: Deribit.

Khi đối chiếu với các sàn DEX, đây là các sàn phi tập trung, vì vậy tất cả chúng ta không thể nhận định và đánh giá chất lượng sản phẩm coin trên sàn mà chỉ có thể lưu ý đến tính thanh khoản của sàn và cần phân loại sàn thuộc các chain nào. Các chúng ta cũng có thể tham khảo thông qua trang DeFi Llama.

• Ethereum: Uniswap, Curve, Balancer,…
• BNB Chain: Pancakeswap, Biswap,…
• Polygon: Quickswap, Uniswap,…
• Avalanche: TraderJoe,…
• Fantom: Spookyswap, Spiritswap,…

Ví Crypto là gì? Phân loại ví Crypto

Để lưu trữ Cryptocurrency, các bạn cần phải ví Crypto. Giống như tài khoản nhà băng, bạn cũng cần được phải ghi nhận được những loại ví nào uy tín để lưu trữ Cryptocurrency. Có 6 thuật ngữ để phân biệt các ví, chia thành 2 đặc điểm.

Phân biệt ví Custodial và ví Non-custodial

Theo quyền kiểm soát tài sản:

• Ví non-custodial là loại ví truy cập bằng private key hoặc passphrase. Khi đối chiếu với ví này, nếu như bạn mất Passphrase, ứng dụng tương trợ tạo cũng không thể tương trợ bạn lấy lại tài sản, nhưng loại ví này cho bạn toàn quyền kiểm soát tài sản của mình. Thay mặt đại diện là Coin98 Super App, Trust, SafePal, Ledger, Trezor…

• Ví custodial là ví của một tổ chức thứ 3 tương trợ bạn lưu trữ tài sản, ví sàn là một dạng này. Các bạn sẽ đăng nhập bằng email và mật khẩu, nếu mất mật khẩu chúng ta cũng có thể xác thực để đăng nhập. Tuy nhiên nếu sàn sập, các bạn sẽ mất tài sản như trường hợp của FTX. Thay mặt đại diện là ví sàn Binance, OKX, Bybit, Coinbase,… hoặc các tổ chức lưu ký crypto như BitGo, FreeWallet, Cobo Wallet,…

Phân biệt Ví nóng, ví lạnh, ví cứng, ví mềm

Theo khả năng kết nối Internet

• Ví nóng (Ví mềm) là các loại ví phần mềm có thể kết nối với Internet như ví phần mềm PC, ví tiện ích mở rộng của trình duyệt, ví web, ví ứng dụng Smartphone. Thay mặt đại diện cho những ví này là các ví Non-custodial được đề cập phía trên như Coin98, Trust vì ngày nay các dự án đã tương trợ nhiều phiên bản như trình duyệt, Smartphone,… nhưng sẽ loại đi ví Ledger hay Trezor vì chúng là ví Non-custodial nhưng là ví cứng (ví lạnh).
• Ví lạnh (Ví cứng) là những ví vật lý có thể cầm được trên tay và không được kết nối với Internet. Thông thường, ví lạnh phù hợp cho nhà góp vốn đầu tư dài hạn, ít khi phải thanh toán giao dịch, vì mỗi lần thanh toán giao dịch là khá tốn công. Nhưng đổi lại, độ an toàn của ví lạnh là cực cao vì khó gặp phải Malware qua Internet. Thông thường các ví ví lạnh (ví cứng) cũng là ví Non-custodial như Ledger, Trezor, SafePal…

Tổng quan về thị trường Crypto

Thị trường Crypto là gì?

Khi Cryptocurrency có người mua bán, có người nắm giữ và nhận được sự xác nhận của nhiều nhà góp vốn đầu tư member và tổ chức. Chúng đã tạo ra và tạo nên thị trường nườm nượp không kém thị trường đầu tư và chứng khoán, vàng hay bất động sản.

Đặc điểm của thị trường Crypto

• Hoạt động 24/7, phần lớn sàn thanh toán giao dịch không có giờ mở màn hay giờ nghỉ
• Độ biến động cao, không có giới hạn trần hoặc sàn khi biến động
• Thanh khoản tương đối cao Tính từ lúc năm 2017 khi đối chiếu với các đồng coin lớn
• Vốn hoá thị trường cao Tính từ lúc năm 2017, từng đạt vốn hoá 2,800 tỷ USD vào năm 2021
• Ít bị kiểm soát bởi pháp luật, có tính tự do mạnh hơn, vì vậy rủi ro cũng mạnh hơn

Thị trường Crypto an toàn không?

Thị trường Crypto vốn là một thị trường tự do, không bị kiểm soát gắt gao bởi cơ quan chỉ đạo của chính phủ, vì vậy thị vĩnh cửu tại rất nhiều thực thể xấu. Nhưng trái lại, đây là nơi tồn tại nhiều ý tưởng sáng tạo, thu hút dòng tiền mạnh trong thời kì gần đây và tạo ra nhiều thời cơ để tham gia.

Nếu đây là một thị trường risk cao, reward cao. Các bạn sẽ làm gì để giảm risk? Điều này sẽ phụ thuộc rất lớn vào tri thức bảo vệ tài sản trong Crypto.

Quá trình phát triển của thị trường Crypto

Crypto nhận được sự lưu ý trước tiên

Khác với trong những năm 2017 – 2018, khi nhắc đến tiền điện tử, cryptocurrency hay crypto, thì cộng đồng sẽ nhìn nhận như một dụng cụ lường đảo dành riêng cho tội phạm, hay phổ thông hơn là gắn với việc người dùng sẽ luôn bị mất tiền nếu góp vốn đầu tư vào.

Nhưng sự thực đã chứng minh, crypto hay cụ thể là Bitcoin đã ra đời 11 năm, ai cũng nói rằng Bitcoin sẽ chết. Nhưng ngày nay, Bitcoin không chết mà giá đã từng đạt giá $67,000/BTC.

Ngoài ra, sự khác nhau giữa trong những năm trước và 2021, đó là việc các quỹ lớn đã mở màn nhìn thấy lợi nhuận trong việc góp vốn đầu tư Crypto, tiêu biểu là Grayscale, Square, Microstrategy đã thu mua rất nhiều BTC và các Altcoin large cap như ETH, MATIC, AVAX,…

Đó là góc độ góp vốn đầu tư, còn về mặt ứng dụng, rất nhiều nhà băng lớn như JP Morgan, Morgan Stanley hay thậm chí còn Tesla, Paypal, Apple Pay đã và đang tương trợ tính sổ bằng Crypto.

Thế giới mở màn có nhiều quốc gia chính thức chấp thuận đồng ý Bitcoin làm phương tiện tính sổ, trước tiên là El Salvador. Ở Việt Nam, cơ quan chỉ đạo của chính phủ đang không còn tồn tại cái nhìn xấu về blockchain, mà trong tháng 6/2021 đã ra sức văn về việc nghiên cứu thí điểm về công nghệ blockchain.

Thực trạng thị trường Crypto

Trong chu kỳ luân hồi 2021-2022 vừa qua, thị trường Crypto đã tận mắt chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ về vốn hoá và mức độ phổ cập. Nổi trội nhất là xu hướng DeFi, mang lại thời cơ góp vốn đầu tư và kiếm tiền cho nhiều member và thực thể.

Thị trường Crypto phát triển mạnh hơn, các dự án không hoạt động đơn lẻ mà tạo thành các hệ sinh thái xanh lớn như hệ sinh thái xanh Ethereum, BNB Chain, Polygon,… Trong mỗi hệ sinh thái xanh sẽ phân tầng thành các dự án hoạt động ở nhiều mảng khác nhau gọi là DeFi Stack. Nhờ vào sự phát triển của NFT (Non-fungible token), Crypto đã ra mắt nhiều dự án NFT Bluechip, Web3 Game hoặc Metaverse.

Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ trong chu kỳ luân hồi này cũng để lại nhiều lổ hổng. Sự sập đổ của Terra, UST, FTX, Alameda, BlockFi,… đã thể hiện rõ nhiều vấn đề trong mô hình vận hành, mô hình định giá cũng như mô hình thiết kế token, từ đó khiến thị trường rơi vào thời đoạn Downtrend trong suốt 2022.

Tương lai của thị trường Crypto

Xem Thêm : Loli là gì? Lolicon, Lolita là gì? Ám chỉ ai? Có gì đặc biệt

Sẽ rất khó để tham dự đoán thị trường Crypto sẽ ra làm sao trong 5-10 năm nữa. Tuy nhiên, thị trường sẽ tự vận động đi lên bằng phương pháp giải quyết và xử lý những vấn đề tồn dư của chúng. Còn những vấn đề sẽ tiến hành tìm thấy khi tất cả chúng ta trải nghiệm và sử dụng tương tự như chu kỳ luân hồi 2020-2022.

Coin98 Insights kì vọng thị trường Crypto nói chung, sâu hơn nữa là tiền đề cho thị trường Web3 và DeFi sẽ tiếp tục phát triển. Tiền đề quan trọng để các dự án trong Crypto có thể đi đến Mainstream là chúng có thể mang lại giá trị thực, san sớt giá trị cho nhiều người tham gia hơn nữa thông qua việc tận dụng sức lực lao động và ý tưởng của cộng đồng.

Hướng đứng vị trí số 1 tư Crypto cơ bản

Trang bị tri thức về Cryptocurrency

Nếu đã đọc đến đây và các bạn muốn mở màn với việc góp vốn đầu tư tiền điện tử thì việc trước tiên cần sẵn sàng đó là tri thức. Cũng như tất cả ngành nghề khác, tri thức trong Crypto rất lớn, không thể nào tính bằng ngày, bằng tháng, hay thậm chí còn là năm.

Việc học cũng cần được được mài dũa mỗi ngày bởi đặc tính thay đổi nhanh chóng của thị trường. Những tri thức hôm nay mới biết, có nhẽ đã trở thành lỗi thời vào trong ngày mai. Tiếp sau đây là một số tri thức bạn nên tìm hiểu.

• Tri thức dòng tiền: Dòng tiền Vĩ mô, dòng tiền Vi mô trong thị trường,…
• Tri thức định giá: Định giá start-up, tổ chức, token,…
• Tri thức nhận định và đánh giá: Dự án, Tokenomics, Backer (VCs), mô hình kinh doanh,…
• Tri thức về DeFi: Tổng quan về DeFi, Các nhánh trong DeFi, Ứng dụng của DeFi,…
• Tri thức về hệ sinh thái xanh: Các hệ sinh thái xanh nổi trội, Dự án trong hệ sinh thái xanh,…
• Tri thức blockchain: Ứng dụng, Cơ chế đồng thuận, Blockchain Trilemma,…

Số lượng nội dung bài viết bạn cần phải đọc có thể lên tới mức 1000+ để tìm hiểu hết mọi ngóc ngóc về thị trường. Vì vậy, các đọc tốt nhất là hãy xem thêm theo trật tự từ dễ đến khó và chọn ngóc yêu thích để đọc.

Ví dụ bạn yêu thích về phong thái một dự án được tạo ra, vì sao chúng thành công, vì sao chúng tồn tại qua nhiều chu kỳ luân hồi thì “Mô hình hoạt động” là Series bạn nên đọc. Với trên 60+ nội dung bài viết trên Coin98 Insights, bạn hãy xem thêm theo từ nhánh của DeFi. Ví dụ mảng DEX sẽ có được Uniswap v2, Uniswap v3, Curve, Pangolin, Pancakeswap,…

Khi độc giả đúng ngóc, đọc theo phân loại rõ ràng, các bạn sẽ có tri thức tổng quan trọng đầu về ngóc cụ thể, song song có thể so sánh nhiều dự án với nhau, tính toán tính hiệu quả của tương đối nhiều dự án trong ngóc cụ thể là DEX.

Bảo mật thông tin tài sản

Một điều không kém quan trọng nữa đó là việc bảo mật thông tin tài sản. Trong crypto luôn tồn tại vô vàn hình thức lường đảo, từ việc dụ người dùng cung cấp private key, cho tới những dự án scam, làm người dùng mất tiền oan. Này cũng là một trong những điểm gây tiếng xấu cho crypto.

Do đó, lời khuyên là phải thật kỹ càng với tất cả hành động của chính mình trước lúc làm gì đó với tài sản. Tiếp sau đây là các hình thức lường đảo trong thị trường:

• Mạo dự án ICO, phát hành đồng coin giả
• Tặng token/coin miễn phí sau đó yêu cầu sign wallet để chuyển tiền trong ví
• Mạo bằng phương pháp sao chép các website sàn thanh toán giao dịch, tài khoản Twitter dự án
• Quảng cáo lường đảo, bán gói góp vốn đầu tư lợi nhuận cao thất thường
• DNS hack, người dùng vô hình dung bị chuyển sang trang lường đảo vì sever bị hack
• Mạo email (Tiến công Phising)
• Mạo team support, trà trộn vào các group chat chung, group chat tương trợ
• Mô hình lường đảo đa cấp, ponzi, kim tử tháp, tiền người sau trả tiền người đến trước

Thông thường khi đối chiếu với các hình thức lường đảo, họ sẽ hứa hứa lợi nhuận khủng mà không nhất thiết phải bỏ công, yêu cầu bạn mời thêm nhiều người đến sau hoặc cố ý yêu cầu bạn cung cấp các mật khẩu. Nếu gặp các trường hợp trên, các bạn hãy tỉnh táo tránh xa.

Tham khảo: 19 hình thức lường đảo trong crypto & cách phòng tránh

Vốn góp vốn đầu tư tiền điện tử là bao nhiêu?

Để góp vốn đầu tư vào thị trường Crypto, chúng ta cũng có thể khởi đầu từ số vốn rất thấp từ $50 cho tới $100. Vào thị trường Crypto tất cả chúng ta mới thấy có rất nhiều cá mập với tài sản chục triệu hoặc trăm triệu USD. Tuy nhiên, nếu tri thức trong ngành Crypto họ không có thì tất cả đều ngang bằng nhau vì tri thức góp vốn đầu tư Crypto có sự khác biệt lớn với tri thức truyền thống.

Quan trọng là trong quá trình tham gia tìm hiểu Crypto, nếu độc giả, học và thực hiện càng nhiều. Thời cơ để bạn nhìn thấy được những “mỏ vàng” sẽ càng lớn, Crypto không phải là thị trường chỉ kiếm lợi nhuận thông qua trade coin, phần phía dưới Coin98 Insights sẽ san sớt sâu hơn. Đã có nhiều nhà góp vốn đầu tư tham gia vào thị trường Crypto với số vốn 0 đồng, sau đó gây dựng lên khối tài sản đáng kể nhờ vào việc tham gia Retroactive một cách chuyên nghiệp.

Tuy nhiên, mỗi trường vốn sẽ có được phương pháp góp vốn đầu tư và phân bổ vốn khác nhau. Điều này tác động rất nhiều đến kết quả cuối cùng của nhà góp vốn đầu tư. Các chúng ta cũng có thể tìm hiểu sâu hơn qua nội dung bài viết Quản lý danh mục góp vốn đầu tư tại đây.

Tìm hiểu thêm: 5 sai trái nên tránh khi góp vốn đầu tư crypto

Góp vốn đầu tư kiếm tiền trong thị trường Crypto

Để kiến tiền trong thị trường Crypto, tất cả chúng ta có vô số phương pháp khác nhau. Tiếp sau đây là một số hình thức phổ thông.

Trade

Trade coin là hình thức mua bán các đồng coin để tìm kiếm lợi nhuận. Thông thường, trader sẽ sử dụng phân tích kỹ thuật để tìm vùng tương trợ, kháng cự, từ đó mua bán để tìm kiếm lợi nhuận. Trader thường mua bán trong sườn thời kì ngắn, có thể từ vài tiếng đến vài tuần. Trader có thể chọn nhiều hình thức trade như trade spot, trade đòn kích bẩy, trade phái sinh, trade hợp đồng quyền chọn,…

Hold

Hold coin là hình thức tìm kiếm lợi nhuận bằng phương pháp phân tích cơ bản, sau đó nhìn ra tiềm năng tăng trưởng và ứng dụng phân tích kĩ thuật cơ bản để tìm điểm mua tốt. Phân tích cơ bản là hoạt động cần rất nhiều tri thức nhằm có thông tin tổng quan, chi tiết cụ thể và có thể so sánh, định giá. Việc hold thường khá dài, đa phần thấp nhất cũng nửa năm đến một năm, nhưng lợi nhuận mục tiêu sẽ to ra nhiều thêm

Tìm hiểu thêm: 7 phương thức tối ưu lợi nhuận dành riêng cho Crypto Holder

Airdrop và Retroactive

Airdrop Coin là hình thức tặng miễn phí lợi nhuận cho tất cả những người dùng. Tuy nhiên, trong năm 2020 trở đi, các đồng coin được airdrop không có mức giá trị cao nữa. Thay vào đó thị trường lưu ý đến hình thức Retroactive nhiều hơn.

Retroactive cũng là hình thức dự án airdrop coin cho cộng đồng. Nhưng sự khác biết là ngừoi được airdrop phải là những người dân dùng đã ủng hộ, sử dụng hoặc đóng góp ý kiến cho việc phát triển của sản phẩm trong quá khứ, airdrop này thường được thưởng cho tất cả những người dùng dưới dạng token của chính dự án đó.

Hình thức này chỉ phổ thông khi Uniswap mở màn Airdrop UNI – token của Uniswap cho tất cả những người dùng đã từng tương tác với dự án. Vào thời điểm lúc đó, UNI vừa mới được phân phối đến ví người dùng xong là được list Binance với giá khoảng chừng $3-4, nên một ví sẽ nhận được ~$1,600.

Đào coin

Đào coin là thuật ngữ được sử dụng nhiều khi đối chiếu với các Proof of Work blockchain như Bitcoin. Nơi các thợ đào là người xác nhận thanh toán giao dịch và tạo block cho blockchain sẽ nhận thưởng nhờ vào “sức lực lao động” của họ. Để làm được điều này, họ cần góp vốn đầu tư dàn máy có phần cứng đủ mạnh gọi là trâu đào hay xưởng đào để mở màn.

Để sở hữu lợi nhuận, các thợ đào sẽ tính toán giá trị của số đồng coin được đào ra và trừ cho những ngân sách liên quan như tiền điện, tiền kho bãi, tiền nhân lực, tiền sửa chữa, nâng cấp. Từ đó tìm kiếm lợi nhuận. Tuy nhiên, hình thức này chỉ phù hợp nếu như bạn tìm được đồng coin tốt, có thể giữ giá trị song song là một holder cứng của tài sản đó thì mới có thể có thể đào.

Trong xu hướng gần đây, các blockchain trong thị trường đã sử dụng cơ chế Proof of Stake nhiều hơn. Khi đối chiếu với cơ chế này, thợ đào sẽ cần stake một số lượng coin nhất định (Ví dụ Ethereum là 32 ETH để trở thành node) và nhận % lợi nhuận từ mạng lưới.

Đào coin là hình thức tìm kiếm lợi nhuận vững bền nhưng yêu cầu cao về kĩ thuật cũng như phân tích cơ bản để chọn đồng coin tốt. Các chúng ta cũng có thể tìm hiểu sâu hơn qua nội dung bài viết tại đây.

Tham gia DeFi

Kể từ lúc DeFi Summer trong năm 2020, thị trường DeFi (Tài chính phi tập trung) đã mở ra nhất nhiều thời cơ được cho phép mọi người tìm kiếm lợi nhuận. Nếu như trước kia, lúc mua và hold một đồng coin, tất cả chúng ta không có phương thức tìm kiếm lợi nhuận từ chúng thì kể từ lúc có DeFi, mọi thứ đã thay đổi.

Phần đông đồng coin thuộc các dự án DeFi đều phải sở hữu tính ứng dụng. Ví dụ với đồng coin Ethereum (ETH). Bạn cũng có thể:

• Staking để trở thành validator và kiếm lợi nhuận từ việc xác thực thanh toán giao dịch.
• Cung cấp thanh khoản (Liquidity Providing) cho Uniswap để kiếm lợi nhuận từ phí thanh toán giao dịch.
• Thế chấp ngân hàng vào các dự án Lending để vay các tài sản khác và tối ưu hoá dòng vốn.

Crypto Career

Để kiếm tiền trong thị trường Crypto, bạn không nhất thiết phải nắm giữ đồng coin. Thị trường Crypto cũng tương tự với nhiều thị trường khác, có rất nhiều ngành nghề có thể làm trong thị trường trái ngành.

Cho dù bạn có trình độ về design, art, marketing, communication, community management, bạn đều phải sở hữu thể tìm kiếm việc làm phù hợp tại những tổ chức trong thị trường. Song song đó, chúng ta cũng có thể học thêm tri thức về Crypto và Blockchain để sở hữu thêm kĩ năng đa ngành.

Mở rộng hơn, đó cũng là cách nhiều thương hiệu đã đi từ một thành viên thành tập đoàn. Họ sẽ mở màn với công việc trình độ họ giỏi, từ đó mở rộng và tạo ra doanh thu và lợi nhuận từ đó. Trong thời kì qua, có rất nhiều tổ chức phân tích tài liệu hoặc tổ chức truyền thông đã thành công trong thị trường Crypto.

Giá Cryptocurrency & Tin tức thị trường Crypto

Crypto là một thị trường liên tục phát triển với tốc độ chóng mặt, và Bitcoin cũng vậy. các bạn cần phải phải liên tục update thông tin và tri thức về Bitcoin để sở hữu thể theo kịp xu hướng cũng như có quyết định góp vốn đầu tư đúng đắn.

Thế nhưng trên Internet có rất nhiều trang cung cấp thông tin, làm thế nào để lựa chọn ra các nguồn thông tin tiên tiến nhất và đầy đủ nhất? Tiếp sau đây là một số website về Bitcoin uy tín:

• Update tin tức nhanh nhất: Telegram, Twitter, Facebook của nhiều kênh, CoinDesk, The Block, CoinTelegraph.
• Update giá Cryptocurrency: Congecko, Coinmarketcap.
• Cung cấp thông tin nghiên cứu chuyên sâu: Coin98 Insights, Messari, The Block, Dephi Digital, Medium, Binance Research.

Lời kết

Crypto là một thị trường non trẻ nhưng có rất nhiều thời cơ, cho dù bạn là nhà góp vốn đầu tư, developer hoặc designer thì luôn có thể tham gia vào Crypto. Tuy nhiên, với đặc tính của thị trường là không bị kiểm soát gắt gao như thị trường tài chính truyền thống nên Crypto cũng tồn tại không ít những hoạt động lường đảo, trái pháp luật. Vì vậy, mỗi member khi tham gia vào Crypto luôn phải sẵn sàng tri thức thật vững để tránh các hậu quả không đáng có.

Disclaimer: tin tức trong nội dung bài viết không phải là lời khuyên góp vốn đầu tư từ Coin98 Insights. Hoạt động góp vốn đầu tư tiền mã hóa không được pháp luật một số nước xác nhận và bảo vệ. Các loại tiền số luôn tiềm tàng nhiều rủi ro tài chính.