Để đạt được những thành tựu to lớn như ngày hôm nay, thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đã trải qua nhiều thời đoạn lịch sử vẻ vang khác nhau. Tất cả đều vì mục tiêu phục vụ cho lợi ích của con người. Tuy nhiên, không phải chính sách nào thì cũng vì mục tiêu chung của con người mà còn là một sự tận dụng, tư sản và phân chia xã hội thành nhiều giai cấp, từ đó gây ra nhiều tiêu cực trong đời sống xã hội lúc bấy giờ. Vậy, chính sách tư hữu là gì? Cơ chế tư hữu tư liệu sinh sản của tư bản chủ nghĩa?

Bạn Đang Xem: Chế độ tư hữu là gì? Chế độ tư hữu tư liệu sản xuất của tư bản chủ nghĩa?

1. Cơ chế tư hữu là gì?

Sự hợp tác lao động, sự công minh và đồng đẳng về hưởng thụ trong xã hội nguyên thủy, một phần là vì tình trạng đời sống còn quá thấp kém tạo nên. Nhưng từ khi có sản phẩm thừa thì tình hình lại diễn ra khác hẳn. Sự phát triển của nền sinh sản cá thể theo từng gia đình phụ hệ, do khả năng lao động của không ít gia đình khác nhau làm cho tài sản tích lũy ngày càng nhiều trong tay một số member hay gia đình, thường là các gia đình trưởng tộc, tù trưởng hay các cố lão, thủ lĩnh quân sự chiến lược.

Mặt khác, những người dân này tận dụng chức vụ để chiếm một phần sản phẩm xã hội chi cho những công việc chung. Song song, họ cũng tự được cho phép mình được “lĩnh” một khẩu phần nhiều hơn những người dân khác. Chẳng bao lâu họ trở thành giàu hơn mọi người. Từ từ, xã hội thị tộc đã biết thành phân hóa thành kẻ giàu người nghèo. Những người dân giàu có thì hợp thành từng lớp quý lộc chiếm hữu nhiều ruộng rẫy, tài sản…, còn những kẻ nghèo túng gồm đông đảo các thành viên của thị tộc, bộ lạc thì bị mất dần tài sản và tư liệu sinh sản, cuối cùng họ rơi vào tình trạng bị lệ thuộc từng lớp trên và bị từng lớp này áp bức bóc lột không khác gì nô lệ. Do có lương thực và thực phẩm dư thừa, người ta không giết tù binh bắt được trong các cuộc xung đội mà giữ lại nuôi để làm lao động cho thị tộc. Lúc đầu, họ phải làm những công việc chung cho tất cả thị tộc, từ từ một số người đã tận dụng chức vụ và uy tín member, bắt những người dân tù quân phục vụ cho riêng mình. Họ đã biết thành trở thành nô lệ trong các gia đình quý tộc, quan lại.

Như vậy, chính sách tư hữu được hiểu là việc chiếm hữu riêng của một số phòng ban giai cấp vì mục tiêu member. Trong nền kinh tế tài chính, tài sản thường được xem như là quyền sở hữu (quyền khi đối chiếu với số tiền thu được từ tài sản) và kiểm soát tài nguyên hoặc sản phẩm & hàng hóa. Nhiều nhà kinh ế nhận định rằng quyền quyền tài sản cần phải được một mực và cần phải diễn đạt quan hệ giữa các bên khác để sở hữu hiệu quả hơn.

Cơ chế tư hữu tiếng Anh là Private ownership

2. Cơ chế tư hữu tư liệu sinh sản của tư bản chủ nghĩa:

Trong kinh tế tài chính học và xã hội học, tư liệu sinh sản là các nguồn vào như vật liệu, lực lượng lao động, phương tiện lao động, vốn quốc gia, tài nguyên tự nhiên dùng làm sinh sản ra các sản phẩm có mức giá trị kinh tế tài chính.

Xem Thêm : API testing với REST Assured – So sánh Postman vs REST Assured

Trong một xã hội nông nghiệp tư liệu sinh sản là đất đai và cuốc xẻng. Trong một xã hội công nghiệp, tư liệu sinh sản là hầm mỏ và xí nghiệp sản xuất. Trong một xã hội tri thức, tư liệu sinh sản là máy tính và văn phòng. Theo một nghĩa rộng, tư liệu sinh sản gồm có cả tư liệu phân phối như internet, đường ray xe lửa, và các kho chứa hàng.

Quyền sở hữu của tư liệu sinh sản trong xã hội là một yếu tố quan trọng trong việc phân loại các khối hệ thống kinh tế tài chính khác nhau. Trong thuật ngữ kinh tế tài chính học cổ điển, tư liệu sinh sản là những “yếu tố sinh sản”, bỏ qua vốn góp vốn đầu tư và yếu tố con người.

Theo ý kiến của chủ nghĩa Mác, “xóa khỏi chính sách tư hữu” là một vấn đề lớn. Ở đây, chúng tôi chỉ tập trung vào hai vấn đề: một là, chính sách tư hữu đã gây ra tội lỗi gì khiến cho nó cân phải bị xóa khỏi và hai là, nếu “xóa khỏi chính sách tư hữu” là cấp thiết, là thế tất thì thời khắc lịch sử vẻ vang của sự việc kiện đó là lúc nào?

Như vậy, chính sách tư liệu sinh sản của tư bản chủ nghĩa sẽ tiến hành hiểu theo một số vấn đề sau đây:

Về vấn đề chính sách tư hữu đã gây ra tội lỗi gì khiến cho nó cần phải bị xóa khỏi, lời đáp có rất rõ ràng trong Bản thảo kinh tế tài chính – triết học năm 1844 của C.Mác: chính sách tư hữu khiến cho con người bị tha hóa. Cũng như nói thêm rằng, sự phát triển của kinh tế tài chính chính trị học với những đại biểu xuất sắc như Adam, Xmit,…cùng với sự phát triển mạnh mẽ và tiêu biểu của chủ nghĩa tư bản thời kỳ đó là hai xét tuyển chín muồi cho những Tóm lại về chính sách tư hữu và “xóa khỏi chính sách tư hữu” của C.Mác.

Trong Bản thảo kinh tế-triết học năm 1844, C.Mác đã chỉ ra và phân tích rất rõ ràng chính sách tư hữu khiến cho con người bị tha hóa ra làm sao trên hai phương diện: một là, sự tha hóa của con người công nhân trong sản phẩm lao động của anh ta; và hai là, sự tha hóa của người công nhân “trong bản thân hành vi sinh sản, trong bản thân hoạt động sinh sản”.

Ở phương diện thứ nhất, biểu hiện của sự việc tha hóa là, sản phẩm do lao động của người công nhân làm ra không nhưng không thuộc về anh ta, mà còn “đối lập người sinh sản”. Người công nhân sinh sản càng nhiều tài sản, sức mạnh và công nhân càng tạo ra nhiều sản phẩm & hàng hóa, anh ta lại trở thành một sản phẩm & hàng hóa càng rẻ mạt. Thế giới vật phẩm càng tăng thêm giá trị thì thế giới con người càng mất giá trị. Nói chung, anh ra làm ra càng nhiều vật phẩm anh ta có thể chiếm hữu được càng ít và anh ta bị chính sản phẩm do mình làm ra-tư bản-thống trị càng mạnh.

Xem Thêm : Tên tiếng Anh 17 ngày lễ lớn của Việt Nam trong năm

Ở phương diện thứ hai, “sự tha hóa của công nhân trong sản phẩm của anh ta không chỉ có ý tức là lao động của anh ra trở thành một vật phẩm, đã đoạt sự tồn tại phía bên ngoài, mà còn tồn tại ý tức là lao động của anh ta tồn tại.

Như vậy, chính sách tư hữu tư liệu sinh sản đã khiến con người trong tư bản chủ nghĩa trở thành xa lạ với chính mình. Ở thời đoạn tư bản chủ nghĩa đã khiến giá thành trị con người bị hạ thấp xuống chỉ bằng máy móc, khiến cho tất cả những người công nhân “cảm thấy mình chỉ từ là loài vật” trong những chức năng con người của anh ta, khiến cho “cái vốn có của thú vật trở thành chức vụ của con người, còn cái có tính người thì trở thành cái vốn có của thú vật. Cuối cùng, theo một số ý kiến thì chủ nghĩa tư bản không xóa khỏi chính sách sở hữu nói chung, mà cụ thể là xóa khỏi “chính sách sở hữu tư sản”-“biểu hiện cuối cùng và đầy đủ nhất của phương thức sinh sản và chiếm hữu sản phẩm dựa trên những đối kháng giai cấp, trên cơ sở những người dân này bóc lột những người dân kia.

3. Vai trò của quyền tư hữu khi đối chiếu với sự phát triển kinh tế tài chính và chính trị:

Các nhà kinh tế tài chính học cổ điển như Adam Smith và Karl Marx thường nhận ra tầm quan trọng của quyền tư hữu trong quá trình phát triển kinh tế tài chính và các nhà kinh tế tài chính chính thống văn minh đồng ý với sự xác nhận này. Một lời giảng giải được chấp thuận rộng rãi là các quyền tư hữu nếu được thực thi tốt sẽ tạo động lực cho những member tham gia vào những hoạt động kinh tế tài chính, như góp vốn đầu tư, đổi mới và trao đổi, dẫn đến một thị trường hiệu quả hơn. Sự phát triển của quyền tư hữu ở châu Âu trong thời trung thế kỉ là một ví dụ.

Trong thời đại này, toàn bộ quyền lực chính trị rơi vào tay các chính sách quân chủ cha truyền con nối, những kẻ này lạm dụng quyền lực của họ để bóc lột các nhà sinh sản, đánh thuế tùy tiện hoặc từ chối trả các món nợ. Việc thiếu bảo vệ quyền sở hữu đã tạo ra rất ít động lực cho chủ đất và thương nhân góp vốn đầu tư vào đất đai, vốn vật chất hoặc nhân lực hoặc công nghệ. Sau Nội chiến Anh 1642-1646 và Cách mệnh Vinh quang đãng năm 1688, sự thay đổi quyền lực chính trị khỏi vua Stuart đã dẫn đến việc tăng cường quyền sở hữu của tất cả chủ sở hữu đất đai và tư bản. Do đó, sự phát triển kinh tế tài chính nhanh chóng đã diễn ra, tạo tiền đề cho Cách mệnh Công nghiệp.

Quyền tài sản cũng được cho là giảm ngân sách thanh toán giao dịch bằng phương pháp cung cấp một giải pháp hiệu quả cho những xung đột về nguồn lực khan hiếm. Thực tiễn, sử dụng tài liệu lịch sử vẻ vang của không ít thuộc địa cũ của châu Âu, Acemoglu, Johnson và Robinson tìm ra chứng cứ thuyết phục rằng các thiết chế kinh tế tài chính tốt – những tổ chức cung cấp quyền tư hữu an toàn và đồng đẳng về thời cơ – mang tới sự thịnh vượng kinh tế tài chính.

Quyền tài sản có thể liên quan chặt chẽ tới sự hình thành trật tự chính trị, do nó bảo vệ quyền lợi kinh tế tài chính của một member. North, Wallis và Weingast nhận định rằng quyền tư hữu bắt nguồn để tạo điều tạo tiền đề cho những hoạt động trục lợi của giới thượng lưu. Đặc biệt quan trọng, các khối hệ thống pháp lý và chính trị bảo vệ các quyền của giới thượng lưu khi đối chiếu với các khoản thu tiền thuê nhà tạo nên cơ sở của cái gọi là “trật tự truy cập hạn chế”, trong đó những người dân không thuộc giới tinh hoa bị từ chối tiếp cận quyền lực chính trị và các độc quyền kinh tế tài chính.

Ví dụ, trong một nghiên cứu lịch sử vẻ vang về nước Anh thời trung thế kỉ, North và Thomas phát hiện ra rằng sự phát triển mạnh mẽ của luật đất đai của Anh trong thế kỷ 13 xuất phát từ lợi ích của giới thượng lưu trong việc khai thác doanh thu tiền thuê đất từ quyền sở hữu đất đai sau thời điểm giá thành của đất bán tăng đột ngột vào thế kỷ thứ 12. Trái lại, “trật tự truy cập mở” ngày này, gồm có một khối hệ thống chính trị dân chủ và nền kinh tế tài chính thị trường tự do, thường bao quát các quyền tư hữu rộng rãi, an toàn và member hóa. Quyền tài sản phổ quát, cùng với cạnh tranh kinh tế tài chính và chính trị không chính đáng, coi nhẹ vai trò của việc trục lợi và thay vào đó ủng hộ những đổi mới và hoạt động sinh sản trong nền kinh tế tài chính văn minh.