Nhiều người quan niệm nhiệt mồm là vì nóng trong, nhưng có người lại nhận định rằng do virus gây ra. Để điều trị nhiệt mồm nhanh chóng, hiệu quả, cần xác định được nguyên nhân chuẩn xác.

Bạn Đang Xem: Nguyên nhân và cách điều trị nhiệt miệng ít người biết

Nhiệt mồm gây đớn đau, tác động đến việc ăn uống và giao tiếp

Nhiệt mồm là gì?

Nhiệt mồm (Canker sores) hay còn gọi là loét mồm, là hiện tượng lạ xuất hiện các vết loét bên trong niêm mạc mồm, lợi, dưới lưỡi hoặc phía trong họng gây đau, thậm chí còn tác động đến khả năng ăn uống và giao tiếp.

Tín hiệu và triệu chứng nhiệt mồm

Hồ hết các vết nhiệt mồm đều sở hữu hình tròn hoặc gần tròn với viền đỏ, phần trung tâm white color hoặc vàng. Chúng ta có thể có cảm giác ngứa ran hoặc nóng rát trong một – 2 ngày trước lúc nhìn thấy nốt nhiệt mồm xuất hiện. Tình trạng này sẽ không lây từ người này qua người khác, kể cả khi hôn hoặc ăn chung món ăn.

Tùy thuộc vào mức độ nặng và số lượng vết loét, nhiệt mồm được chia thành 3 loại:

Xem Thêm : Fair Play là gì? Tầm quan trọng của Fair Play trong bóng đá

– Nhiệt mồm thể nhẹ:

• Đây là dạng nhiệt mồm phổ thông nhất, chiếm tới 85%.
• Gồm 1 hoặc một số vết loét với đường kính nhỏ hơn 1cm.
• Những vết này thường tự khỏi sau 1 – 2 tuần mà không để lại sẹo.

– Nhiệt mồm thể nặng:

• Khoảng tầm 10% số trường hợp nhiệt mồm có những biểu hiện này.
• Gồm các vết loét sâu và lớn với đường kính trên 2cm.
• Thường rất đau.
• Vết loét lâu lành (có thể mất 6 tuần), có thể để lại sẹo.

– Nhiệt mồm thể đám:

• Đây là dạng hiếm gặp, chiếm 5% trong tổng số ca nhiệt mồm.
• Thường gồm nhiều vết loét lí tí (10 – 100 vết) tụ thành cụm hoặc hợp lại thành một vết loét lớn, bờ không đều.
• Tự khỏi sau 1 – 2 tuần mà không để lại sẹo.

Hồ hết các vết nhiệt mồm đều sở hữu hình tròn hoặc gần tròn

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây nhiệt mồm

Nhiệt mồm tác động tới 25% dân số trên toàn thế giới. Các Chuyên Viên vẫn chưa xác định được nguyên nhân chuẩn xác gây nhiệt mồm. Có những người dân chỉ bị nhiệt mồm 1- gấp đôi/năm, tuy nhiên một số người khác có thể bị tái phát chỉ với sau vài tuần. Các nhà nghiên cứu nhận định rằng, có nhiều yếu tố góp phần gây phát khởi tình trạng này, gồm có:

• Vết thương nhỏ trong khoang mồm do kiểm tra nha khoa, đánh răng quá mạnh hoặc khi chúng ta vô tình cắn vào má.
• Do dùng kem đánh răng hoặc nước súc mồm có chứa sodium lauryl sulfate.
• Do cơ địa dị ứng với một số loại thức ăn, nhất là: socola, coffe, dâu tây, trứng, hạt, món ăn chua hoặc cay.
• Cơ chế ăn thiếu vitamin B12, kẽm, sắt và acid folic.
• Thân thể phản ứng lại một số vi trùng có trong khoang mồm.
• Thay đổi hormone trong chu kỳ luân hồi kinh nguyệt.
• Căng thẳng.
• Hệ miễn nhiễm suy giảm.

Chải răng quá mạnh hoặc bàn chải cứng dễ làm tổn thương niêm mạc mồm, lợi

Các giải pháp điều trị nhiệt mồm

Mục tiêu điều trị nhiệt mồm là giảm nhẹ triệu chứng và đẩy nhanh quá trình tự lành vết thương của thân thể. Có thể vận dụng một số giải pháp sau:

• Sử dụng nước súc mồm: nếu bị nhiều nốt nhiệt mồm song song, bạn cũng có thể sử dụng nước súc mồm chứa Dexamethasone có tác dụng chống viêm hoặc lidocain để giảm đau.
• Dùng thuốc bôi tại chỗ: các thuốc này còn có thể ở dạng kem, gel hoặc lỏng có tác dụng giảm đau, ngăn sự xúc tiếp của thức ăn với vết thương, giúp vết thương nhanh lành. Các sản phẩm này còn có thể chứa một trong các thành phần: Benzocaine, Fluocinonide, Hydrogen peroxide.

Xem Thêm : Handout là gì

Có thể dùng thuốc bôi để điều trị nhiệt mồm

• Thuốc uống: một số người bị nhiệt mồm thể nặng, dùng thuốc bôi không có hiệu quả có thể dùng thuốc uống, như thuốc chống viêm steroid.
• Bổ sung chất dinh dưỡng: nhất là vitamin B12, kẽm, sắt và acid folic giúp điều trị loét mồm và giảm nguy cơ tái phát
• Bài thuốc y khoa cổ truyền: Theo ý kiến đông y, nguyên nhân chính gây nhiệt mồm là vì tâm hỏa cang thịnh và do tỳ vị bị tích nhiệt. Do đó, các bài thuốc với cơ chế thanh nhiệt, giải độc, chống viêm, tiêu sưng rất có tác dụng trong điều trị bệnh lý này.

Có thể điều trị nhiệt mồm bằng các bài thuốc y khoa cổ truyền

Phòng ngừa nhiệt mồm

Nhiệt mồm thường tái phát nhiều lần, bạn cũng có thể vận dụng một số biến pháp sau để phòng ngừa bệnh:

• Thận trọng với món ăn: tránh những loại thức ăn gây kích ứng mồm hoặc những món ăn mà bạn dị ứng.
• Lựa chọn thực phẩm lành mạnh: bạn nên ăn nhiều rau, củ, quả (hạn chế vứt bỏ vỏ) để ngăn ngừa thiếu vitamin và khoáng vật.
• Có thói quen vệ sinh răng mồm tốt: nên lựa chọn bàn chải đánh răng mềm để tránh gây tổn thương niêm mạc mồm, tránh các loại kem đánh răng và nước súc mồm có chứa sodium lauryl sulfate.

Lựa chọn bàn chải mềm và đánh răng đúng cách giúp giảm nguy cơ nhiệt mồm

• Bảo vệ niêm mạc mồm: Nếu khách hàng sử dụng niềng răng hoặc một dụng cụ nha khoa nào khác, bạn phải trao đổi với lương y để bọc phần sắc và nhọn của dụng cụ nhằm hạn chế tối đa tổn thương mồm có thể xẩy ra.
• Giảm căng thẳng: nếu tình trạng nhiệt mồm của bạn có liên quan đến căng thẳng, bạn nên có những giải pháp để ngăn cản tình trạng này, như đọc sách, nghe nhạc, ngồi thiền hay tập yoga…

Hảo Phạm

Tài liệu tham khảo:

1. “Canker sore” , Mayo Clinic, April 03, 2018
2. “Canker Sore (Aphthous Ulcer) – Information for Adults”, Skinsight, accessed date: 20 February 2020
3. “Canker sores (mouth ulcers): Overview”, Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG), 15 Aug 2019