Quảng cáo, marketing đang ngày càng phát triển với tốc độ vũ bão và lay chuyển không ngừng nghỉ. Hàng triệu content được tạo ra mỗi ngày khiến tất cả chúng ta dễ lầm tưởng rằng bản thân rất khó có thể sáng tạo nên thông điệp đủ đột phá hoặc ý tưởng start-up đủ mới mẻ, hay ho. Thực ra, sáng tạo không hẳn là khai phá ra điều gì mới mẻ 100%, mà là “tái chế” những gì sẵn có. Bằng phương pháp SCAMPER sau đây, Hướng Nghiệp Á Âu sẽ hướng dẫn bạn cách khai thác ý tưởng mới một cách dễ dàng và hiệu quả hơn.

Bạn Đang Xem: SCAMPER Là Gì? Cách Tìm Ý Tưởng Mới Chỉ Với Vài Chữ Cái

SCAMPER là gì? (Nguồn ảnh: Internet)

Bạn liên tục rơi vào tình trạng “bí” ý tưởng khi tìm chủ đề cho nội dung bài viết? Bạn loay hoay không biết làm thế nào để cải tiến sản phẩm ngày nay, hoặc tìm ra giải pháp tối ưu hơn cho chiến dịch quảng cáo? Bạn muốn start-up nhưng chưa chắc chắn khởi đầu từ đâu, băn khoăn liệu sản phẩm của mình có đủ thu hút người dùng? Hãy cùng tham khảo phương pháp SCAMPER sau đây nhé, bởi vì sẽ có ích cho tất cả mục tiêu trên của bạn.

SCAMPER là gì?

SCAMPER là phương pháp tư duy sáng tạo được đề xuất bởi giám đốc sáng tạo người Mỹ Alex Faickney Osborn vào năm 1953 và được phát triển sâu rộng hơn bởi nhà quản lý giáo dục Bob Eberle trong đầu sách mang tên “SCAMPER: Games for Imagination Development” vào năm 1971.

SCAMPER giúp kích hoạt óc sáng tạo và tư duy đổi mới (Nguồn ảnh: Internet)

SCAMPER là từ ghép từ chữ cái đầu của các từ sau: (S)ubstitute, (C)ombine, (A)dapt, (M)odify (hoặc Magnify, Minify), (Phường)ut to other uses, (E)liminate và (R)earrange. Dựa trên nguyên tắc tạo ra sự thay đổi cho những thứ đang tồn tại xung quanh, SCAMPER giúp ta có những ý tưởng đột phá và giá trị hơn.

Ví dụ về phương pháp SCAMPER

Ví dụ ứng dụng mô hình SCAMPER có thể chia như sau:

S – Substitute (Thay thế)

Substitute là thay thế những thứ đang sẵn có bằng những thứ khác, chẳng hạn nguyên vật liệu mới để cải tiến sản phẩm, thay thế bước nào đó trong quy trình sinh sản… Tất cả chúng ta có thể vận dụng phương pháp này cho tất cả vật, người, xứ sở, vật liệu, cảm xúc…

Ví dụ, ABC Bakery đã dùng thanh long làm vật liệu mới để thay thế cho bánh mì truyền thống, phục vụ cho mục tiêu “giải cứu” trong mùa dịch; hoặc sử dụng vải kháng khuẩn làm chất liệu may khẩu trang, thay cho khẩu trang y tế…

Bánh mì thanh long là ví dụ thực tế cho Substitute (Nguồn ảnh: Internet)

Khi sử dụng nguyên tắc Substitute cho ý tưởng khởi nghiệp hoặc cải tiến sản phẩm hiện có, bạn cũng có thể tự đặt một số vướng mắc như:

• Hình dáng nào có thể thay thế? (vỏ hộp đổi từ hình chữ nhật sang hình tròn)
• Kết cấu nào có thể thay đổi? (sản phẩm dạng chất lỏng đổi thành dạng bột pha sẵn, dạng viên có thể hòa tan)
• Địa điểm tiêu thụ có thể thay mới không? (thay vì bày bán sản phẩm ở tủ lạnh siêu thị thì đặt cạnh quầy hàng món điểm tâm)
• Điều gì sẽ xẩy ra nếu thay đổi cảm xúc với sản phẩm này?

Thay đổi hình thức đóng gói (Nguồn ảnh: Internet)

Xem Thêm : Pinoy Là Gì? Giải Thích Ý Nghĩa Của Từ Pinoy Ganyan Nman Lagi

Thay đổi kết cấu sản phẩm (Nguồn ảnh: Internet)

C – Combine (Phối hợp)

Combine là phối hợp các sản phẩm, dịch vụ khác nhau thành sản phẩm, dịch vụ mới tối ưu hơn. Trong nhiều trường hợp, việc phối hợp những thứ chẳng hề liên quan đến nhau lại tạo ra ý tưởng mang tính đột phá.

Ví dụ, với mong muốn biến xe đạp điện thông thường thành xe đạp điện điện trong tích tắc, tổ chức start-up GeoOrbital Wheel của Mỹ đã phối hợp xe đạp điện hai bánh với bánh xe vận hành bằng BLDC motor (động cơ một chiều không chổi than), giúp người dùng khi mỏi chân có thể tăng tốc lên 32km/h trong gần đầy một phút.

Một số ví dụ thân thuộc khác đó là quần áo unisex cả hai giới đều mặc được, combo thức ăn nhanh giữa McDonald’s và Coca-Cola…

Cái “bắt tay” giữa McDonald’s và Coca-Cola là minh chứng cho hiệu quả của Combine (Nguồn ảnh: Internet)

Với Combine, bạn cũng có thể tìm ra ý tưởng mới bằng các vướng mắc sau:

• Điều gì xẩy ra nếu phối hợp sản phẩm này với sản phẩm khác nhằm tạo ra cái gì đó mới?
• Phối hợp các mục tiêu với nhau thì thế nào?
• Có thể phối hợp những yếu tố nào để tối đa hóa việc sử dụng sản phẩm này?
• Còn cảm xúc nào khác có thể lồng vào nội dung này?
• Với nội dung bài viết này thì còn kỹ thuật viết nào có thể vận dụng không?

A – Adapt (Thích ứng)

Adapt là đặt tính năng, công dụng của sản phẩm, dịch vụ ngày nay vào một trong những toàn cảnh khác. Ví dụ, “ATM gạo” là ý tưởng vay mượn từ máy rút tiền ATM được đặt vào toàn cảnh tương trợ người dân trong mùa dịch; hoặc máy nước nóng chạy bằng điện được cải tiến thành chạy bằng năng lượng mặt trời nhằm tận dụng điều kiện kèm theo nắng nhiều.

“ATM gạo” – Ý tưởng sáng tạo thức thời nhờ vận dụng Adapt (Nguồn ảnh: Internet)

Để tận dụng Adapt trong đổi mới sản phẩm và thẩm mỹ và làm đẹp kể chuyện, hãy trả lời các vướng mắc như:

• Làm thế nào để thích ứng hoặc kiểm soát và điều chỉnh sản phẩm này nhằm phục vụ mục tiêu khác?
• Ai, điều gì có thể mô phỏng để thích ứng sản phẩm này?
• Có thể đưa sản phẩm vào toàn cảnh nào khác?
• Có thể sử dụng ý tưởng, sản phẩm nào để tạo cảm hứng mới?
• Đã có tình huống nào tương tự trong quá khứ chưa?
• Nhân vật khác trong câu truyện sẽ xử lý tình huống này ra sao?
• Làm thế nào để mang một giải pháp khác cho nhân vật ngày nay?

M – Modify (Kiểm soát và điều chỉnh)

Modify là thay đổi kích thước (phóng to hay thu nhỏ), hình dáng, sắc tố, bổ sung tính năng… để tạo giá trị lơn hơn cho khách hàng.

Ví dụ, McDonald’s thiết kế ống hút rộng hơn một tẹo so với ống hút thông thường để vị nước ngọt chạm đến mọi ngõ ngỏng trong khoang mồm khách hàng khi thưởng thức; chiếc bàn thao tác làm việc có thêm tính năng tùy chỉnh độ cao để sở hữu thể ngồi hoặc đứng khi work from home…

Thực khách cảm nhận sự khác biệt lớn nhờ vào Modify mà McDonald’s vận dụng (Nguồn ảnh: Internet)

Một số vướng mắc thông dụng cho Modify:

• Làm thế nào để thay đổi hình ảnh hoặc cảm nhận về sản phẩm? (màu nhạt cho option “Ít đường”, màu đậm cho option “Nhiều đường”)
• Có thể làm nổi trội điều gì để tạo nhiều tuyệt hảo và giá trị hơn? (vỏ hộp sản phẩm đính kèm hình mặt cười dáng bộ phía ngoài)
• Yếu tố nào của sản phẩm nên được tăng cường để tạo ra điều mới mẻ?
• Rõ ràng và cụ thể nào có thể thổi phồng để tăng tốc cảm xúc người đọc?
• Điều gì xẩy ra nếu nhân đôi sự cố cho nhân vật ngày nay?

Phường – Put to other uses (Sử dụng cho mục tiêu khác)

Xem Thêm : FrontEnd là gì? BackEnd là gì ? và Fullstack là gì?

Put to other uses là tìm cách vận dụng sản phẩm/dịch vụ thông thường hoặc tái sử dụng những vật bỏ đi vào những việc khác với thường lệ, giúp tìm ra mục tiêu sử dụng mới khác với mục tiêu lúc đầu.

Ví dụ, chuỗi café Monkey In Black là ví dụ tiêu biểu cho lối tư duy này khi tung các sản phẩm “nhai luôn ly” là những tách café làm từ bánh cookie và chocolate trắng, sau đó là đá đổi vị; hoặc McDonald’s tận dụng tên tuổi thương hiệu để kiếm lời từ bất động sản bên cạnh việc kinh doanh thức ăn nhanh.

Ý tưởng độc đáo của Monkey In Black là kết quả của Put to other uses (Nguồn ảnh: Internet)

Thử đặt những vướng mắc sau để biết phương pháp sử dụng nguyên tắc Put to other uses trong việc tìm ý tưởng mới:

• Có thể sử dụng sản phẩm này trong ngành khác không?
• Sản phẩm này sẽ hoạt động khác biệt ra sao nếu kê vào môi trường tự nhiên khác?
• Có thể tái sử dụng chất thải từ sản phẩm này để tạo ra cái mới không?

E – Eliminate (Loại bỏ)

Eliminate là loại trừ những đặc điểm, tính năng để giảm giá thành hoặc tạo ra sản phẩm ưu việt hơn. Ví dụ, loại bỏ lượng đường đã tạo ra thức uống dành riêng cho thị trường người ăn kiêng, hãng tàu bay cắt suất ăn uống để giảm tiền vé, dịch vụ y sĩ gia đình được cho phép y sĩ dữ thế chủ động đến tận nhà bệnh nhân để thăm khám thay vì bệnh nhân phải đến phòng khám…

Eliminate tạo ra mặt hàng mới cho một phân khúc thị trường mới (Nguồn ảnh: Internet)

Những vướng mắc sau sẽ giúp cho bạn vận dụng nguyên tắc Eliminate hiệu quả:

• Có cách nào để đơn giản hóa sản phẩm này sẽ không?
• Có thể loại bỏ tính năng, phòng ban nào?
• Điều gì sẽ xẩy ra nếu bỏ đi một phần của sản phẩm?
• Làm thế nào để sản phẩm nhanh hơn, nhẹ hơn?
• Có thể lược bớt những từ lặp, cắt giảm số từ để nội dung bài viết ngắn gọn hơn?

R – Rearrange (Thay đổi trật tự)

Rearrange là tái cấu trúc, đảo ngược trình tự để thoát khỏi lối mòn tư duy, tạo ra ý tưởng khởi nghiệp mới với những sản phẩm, dịch vụ có trật tự khác với thông thường.

Ví dụ, các app mua hàng trực tuyến được cho phép người dùng tính sổ trước (kèm theo nhiều ưu đãi) thay vì trả tiền khi đã nhận được hàng; các tiệm thức ăn nhanh được cho phép khách tính sổ trước và tự phục vụ để giảm bớt nhân lực; hai thương hiệu đặt hai thông điệp quảng cáo trái ngược nhau tại cùng một địa điểm, khiến người đi đường phải lưu ý…

Màn “khẩu chiến” giữa Milo và Ovaltine ngay tức thì gây sự lưu ý với cộng đồng (Nguồn ảnh: Internet)

Hãy thử trả lời những vướng mắc sau để Rearrange hiệu quả hơn:

• Điều gì sẽ xẩy ra nếu đảo ngược trình tự hiện có?
• Nếu nỗ lực làm trái lại thì tạo hiệu ứng ra sao?
• Những gì có thể sắp xếp lại?
• Nên thay thế thành phần nào để thay đổi trật tự của sản phẩm?
• Chuyện gì xẩy ra nếu xáo trộn trật tự các sự kiện trong câu truyện?

Về sau là hình minh họa cho phương pháp SCAMPER vận dụng trên một sản phẩm cụ thể là xe hơi:

Các ý tưởng sáng tạo ứng dụng cho xe hơi (Nguồn ảnh: WeTransform)

Hướng Nghiệp Á Âu vừa cùng bạn tìm hiểu SCAMPER là gì và những ví dụ minh họa cho phương pháp SCAMPER. Tất cả chúng ta đều biết sáng tạo nội dung, đổi mới sản phẩm, cải tiến chất lượng sản phẩm và dịch vụ luôn là nỗi trằn trọc sớm hôm của tương đối nhiều doanh nghiệp và thành viên kinh doanh. Hy vọng qua nội dung bài viết trên, bạn đã sở hữu thể tự mình động não nên những phát kiến mới mẻ cho kế hoạch kinh doanh. Hãy nhớ, không phải mọi ý tưởng đều khả thi, nhưng mỗi sáng tạo nho nhỏ đều phải có thể mang lại thành công lớn nếu như bạn biết phương pháp đào sâu hơn và vận dụng đúng thời khắc.