Năm 79 SCN, núi lửa Vesuvius ở bờ biển phía đông của miền Nam Ý phun trào, nham thạch phun lên trời, tro bụi cuồn cuộn bao trùm, chỉ trong mười mấy tiếng, thành Pompeii xa hoa mỹ lệ và thị xã Herculaneum đã diệt vong, biến mất không một dấu vết…

Bạn Đang Xem: Sự diệt vong của Pompeii và bài học gửi hậu thế

Pompeii – Thành phố phồn hoa và giàu có

Pompeii được xây dựng vào thế kỷ thứ 6 TCN, bởi người Oscan, một sắc số lượng dân sinh sống ở miền Trung nước Ý vào thời ấy. Thành phố là một hải cảng an toàn giao thương mua bán giữa La Mã với Hy Lạp. Trước Công Nguyên, Pompeii là một nước riêng biệt, có những lúc độc lập, có khi là thuộc địa của La Mã. Là một thành phố ven bờ biển, tắm trong sự rét mướt của ánh mặt trời, khí hậu dễ chịu, Pompeii sớm trở thành nơi sinh sống của những người dân La Mã giàu có và quyền quý và cao sang.

Thành cổ Pompeii có diện tích quy hoạnh 1,8km2. Tường thành được xây dựng bằng đá điêu khắc, tường bao dài 4,8km và có 7 cửa thành với 14 lầu tháp rộng lớn, 4 con phố rải lớp đá cắt ngang dọc tạo thành 9 khu vực. Mỗi khu vực đều phải có phố lớn nhỏ thông nhau, ở phố lớn còn lưu lại vết xe bằng sắt rất sâu trên mặt đường giống như xe ngựa. Ở ngã tư các phố lớn đều phải có máy nước bằng đá điêu khắc cao gần 1m, dài khoảng chừng 2m để cung cấp nước cho thị dân.

Hai bên đường là rất nhiều các quán rượu, kỹ viện, phòng tắm, xưởng chế tạo vàng bạc, tiệm bánh, cửa hàng tạp hóa, cửa hàng dầu ô liu, cửa hàng trứng cá muối, cửa hàng vải dệt, xưởng gốm,…

Pompeii giàu có và phồn hoa, dường như không thiếu thứ gì.

Tắm được xem là một nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người Pompeii. Vì vậy, trong thành phố người ta xây dựng rất nhiều các phòng tắm có quy mô lớn. Hơn nữa, việc giao dịch thanh toán tranh luận làm ăn kinh doanh, trò chuyện, gặp gỡ bầy đàn… hết thảy cũng đều diễn ra trong các phòng tắm.

Các phòng tắm này được thiết kế rất tinh tế và đầy đủ, gồm có phòng thay quần áo, phòng mát xa, phòng làm đẹp, phòng tắm nước lạnh, ấm và nóng không thua kém gì so với những phòng tắm tân tiến ngày này. Ngoài ra còn thiết kế cả những bồn tắm riêng tư.

Người Pompeii còn xây dựng các trường đấu lớn cho mục tiêu tương tự như trường đấu La Mã.

Thành phố Pompeii ước tính có 20.000 dân, có trường đấu với sức chứa lên tới mức 12.000 người và kịch viện lớn với sức chứa 5.000 người. Ngoài ra, ở nơi đây, các kỹ viện mọc lên san sát, giới quý tộc và thương nhân sống một cuộc sống xa hoa, đâu đâu trong thành cũng là nơi ăn chơi, hưởng lạc.

Sự diệt vong của Pompeii

Giữa trưa ngày 24/8 năm 79 SCN, núi lửa Vesuvius ở bờ biển phía đông của miền Nam Ý phun trào, nham thạch phun lên trời, khói đen rợp trời dậy đất, tro bụi cuồn cuộn bao trùm, chỉ trong mười mấy tiếng, thành Pompeii xa hoa mỹ lệ và thị xã Herculaneum đã biến mất không dấu vết.

Thảm kịch xẩy ra khi ngọn núi lửa Vesuvius phun trào và nhấn chìm toàn bộ thành phố trong tro tàn của dòng nham thạch mạnh hơn 6 mét. Trong số đó các thị xã, vùng đất nông nghiệp của Pompeii từng rất tấp nập nằm dưới chân núi Vesuvius bị hủy diệt trước nhất. Các Dự Án BĐS xây dựng cùng với 16.000 dân cư Pompeii bị chôn vùi vĩnh viễn.

Xem Thêm : Aniki Là Gì – Cách Xưng Hô Trong Tiếng Nhật

Do bị đông cứng bởi nham thạch song song bị chôn vùi lòng đất trong ĐK thiếu không khí và nhiệt độ, các di thể và phế truất tích Pompeii được dữ gìn và bảo vệ gần như nguyên vẹn theo thời kì.

Sau thảm họa kinh hoàng được ví như “Khúc dạo đầu của ngày tận thế” đó, những tàn tích về Pompeii đã trở nên quên lãng cho đến lúc nó được khám phá bởi các nhà khảo cổ học vào năm 1738.

Ngày này, thành phố này đã được con người khai quật hơn 2/3 diện tích quy hoạnh và trở thành một trong những địa điểm du lịch phổ quát nhất ở Ý. Song song, các nhà nghiên cứu vẫn đang tiếp tục khám phá và lập danh mục các di tích lịch sử về dân cư của thành Pompeii được bảo tồn.

• Xem thêm: Bệnh dịch đáng sợ khiến một La Mã không có đối thủ phải suy vong

Những cảnh tượng đau lòng

Các nhà khảo cổ đã tìm được nhiều cảnh tượng đau lòng của dân cư Pompeii trong thảm họa diệt vong. Đơn cử, có một thi thể đông cứng trong dung nham của một đứa trẻ đang ngồi trên bụng của mẹ mình khi thảm kịch xẩy ra. Họ nhận định rằng đứa trẻ khoảng chừng 4 tuổi. Hai thi thể này bám chặt vào nhau trong giây phút cuối cùng của họ. Cậu bé và mẹ được tìm thấy cùng với tro cốt của cha và anh chị em trong gia đình.

Ông Stefania Giudice, quản lý tại Bảo tồn Khảo cổ học Quốc gia Naples nói: “Mặc dù nó đã xẩy ra 2.000 năm trước đó, nhưng tất cả chúng ta có thể thấy được đấy là một cậu bé, một người mẹ, và là một gia đình. Đó không chỉ là khảo cổ của khoa học mà còn là một khảo cổ của nhân loại.”

Lúc các nhà nghiên cứu bắt tay vào việc khôi phục những di thể, họ đều nhận thấy được những thiệt hại và mất mát về ý thức và tình cảm của những người dân dân Pompeii.

Từ góc độ lịch sử vẻ vang xa xưa, thật dễ dàng để tách biệt thế giới tân tiến của tất cả chúng ta với những gì đã xẩy ra ở Pompeii, nhưng cũng thật rất khó có thể tưởng tượng nếu một chiếc gì đó ngoài tầm kiểm soát xẩy ra hôm nay thì nhân loại sẽ ra sao. Vậy nên, tất cả chúng ta không thể không thương xót cho những vong hồn tội nghiệp kia – những người dân có thể đang không hề biết chuyện gì sẽ xẩy ra cho đến lúc quá muộn.

Người ta cũng tìm thấy dòng chữ mà có người trước lúc chết đã dùng đá viết lên tường di ngôn vội vàng để cảnh tỉnh hậu thế: “Tội ác dẫn đến diệt vong!”

Điều gì đã khiến ‘kinh thành tửu sắc’ Pompeii bị diệt vong chỉ trong một ngày?:

Pompeii trước thời gian ngày diệt vong

Rất nhiều người nhận định rằng, nguyên nhân dẫn đến việc diệt vong của Pompeii, cũng là nguyên nhân khiến nhiều nền văn minh bị diệt vong, có quan hệ đến việc bại hoại về đạo đức.

Nhà sử học cổ đại Mary Beard thuộc ĐH Cambridge từng viết cuốn “Pompeii: The Life of a Roman Town”. Trong số đó bà viết: “Trên các ô cửa, xưởng bánh, đường phố… đều dễ dàng có thể nhìn thấy hình ảnh các phòng ban sinh dục.” Đó là “biểu tượng của quyền lực, vị thế và may mắn.” Trong kỹ viện, nhà nghỉ, biệt thự nghỉ dưỡng, các bức họa đồ, tác phẩm điêu khắc về tình dục không ở đâu là không nhìn thấy. Các tác phẩm điêu khắc về cảnh giao hợp cũng được bày vẽ trong các khu vui chơi giải trí công viên…

Trên khắp các tường của nhà xưởng, cửa hàng, nhà nghỉ… của thành Pompeii đều đầy rẫy các loại bức bích họa rất khó coi, quan hệ tập thể loạn tính có thể thấy ở khắp nơi. Pompeii có 20.000 nhân khẩu mà có tới 25 tòa kỹ viện lớn nhỏ khác nhau, toàn xã hội phóng túng dâm dục.

Xem Thêm : AD trong Liên Quân là gì? 6 thuật ngữ thông dụng khác trong game Liên Quân

Năm 1819, người thống trị Naples là Francis lúc cùng vợ tham quan bích họa ở Pompeii, đã cảm thấy xấu hổ không có thể chấp nhận được, liền cho đóng cửa triển lãm.

Bên cạnh tình trạng loạn tính, thì việc ngược đãi nô lệ tại Pompeii cũng rất thảm khốc.

Phần quan trọng nhất tạo nên sự giàu có của người Pompeii khi giao thương mua bán mậu dịch với bên phía ngoài không phải là sản phẩm & hàng hóa, mà đây chính là nô lệ.

Trong các gia đình giàu có ở Pompeii, không chỉ là hết thảy việc trang trí nhà, may vá quần áo, ăn mặc đi lại… đều do người nô lệ làm mà người ta còn phải tham gia vào các việc lao động nặng nhọc.

Trong các trường đấu, người nô lệ bị dã thú cắn xé thể xác nhưng người ta vẫn tiếp tục hưng phấn la hét và vui mừng thưởng thức. Những người dân giàu thậm chí còn dùng nô lệ vừa bị giết để nuôi lươn biển, bởi vì họ nhận định rằng như vậy mới cho mùi vị tươi ngon…

Trường đấu thành Pompeii là một trong những trường đấu lâu lăm nhất trên thế giới. Nó có thể chứa đựng 12.000 người, mà lúc ấy tính cả nô lệ thì dân số Pompeii mới chỉ có 20.000 người. Với sức chứa lên tới mức hơn một nửa dân số, đủ thấy người dân Pompeii cuồng nhiệt với những cuộc đấu người – thú thế nào.

Việc tranh tài trong trường đấu này cũng không phải là tranh tài về kỹ năng hay thể thao mà là một cuộc đấu đẫm máu “chưa chết chưa dừng”. Trong các “cuộc đấu” ấy là tiếng hú kinh rợn của thú vật và tiếng khóc thảm thiết của nô lệ.

Những cảnh tượng dữ tợn, thú vật đói xé xác những người dân nô lệ khốn khổ thường xuyên xẩy ra trong các “cuộc đấu” này. Nhưng điều khiến người ta kinh rợn hơn đây chính là người Pompeii không một tẹo đồng cảm, thương xót mà thay vào đó là sự việc phấn khích điên cuồng.

“Hãy tận hưởng cuộc sống này đi, ngày mai khó mà đoán trước”, đó là một câu nói được khắc vào cốc uống nước bằng bạc của Pompeii. Sự phóng túng và sa đọa của Pompeii đang đi tới mức độ đó.

“Tội ác dẫn đến diệt vong!”, câu di ngôn vội vã viết trên tường trước lúc chết của người dân Pompeii thật sự là một lời cảnh tỉnh giành cho hậu thế.

Theo Vision Times tiếng Trung An Hòa chỉnh sửa

Xem thêm:

• “Tạo hóa sinh ra con người là không có bệnh”

Mời xem video: