Nobel vật lý soi rọi hạt neutrino

Chúng tôi rất vui mừng được chia sẻ kiến thức sâu sắc về từ khóa Neutrino la gi để tối ưu hóa nội dung trang web và chiến dịch tiếp thị trực tuyến. Bài viết cung cấp phương pháp tìm kiếm, phân tích và lựa chọn từ khóa phù hợp, cùng với chiến lược và công cụ hữu ích. Hy vọng thông tin này sẽ giúp bạn xây dựng chiến lược thành công và thu hút lưu lượng người dùng. Cảm ơn sự quan tâm và hãy tiếp tục theo dõi blog để cập nhật kiến thức mới nhất.

Nhà khoa học Canada Arthur B. McDonald và vợ sau khoản thời gian hay tin thắng giải Nobel – Ảnh: Reuters

Theo website Nobelprize.org, Viện hàn lâm Khoa học hoàng tộc Thụy Điển (RSAC) quyết định trao giải Nobel vật lý cho nhà khoa học Takaaki Kajita (Nhật) và Arthur B. McDonald (Canada) nhờ phát hiện hạt neutrino có thể thay đổi dạng thái, cho thấy hạt sơ cấp này còn có khối lượng dù cực nhỏ.

Bạn Đang Xem: Nobel vật lý soi rọi hạt neutrino

“Phát hiện này đã làm thay đổi sự hiểu biết của tất cả chúng ta về thế giới lượng tử và đóng vai trò quan trọng so với tri thức của loài người về vũ trụ” – RSAC nhấn mạnh vấn đề.

Neutrino là hạt sơ cấp từng được cho là không có khối lượng. Sau hạt ánh sáng (photon), neutrino là hạt tồn tại nhiều nhất trong vũ trụ. Trái đất thường xuyên bị neutrino bắn phá. Neutrino vận chuyển trong vũ trụ với tốc độ gần bằng ánh sáng và hiếm khi tương tác với vật chất.

Một số hạt neutrino được tạo ra từ Vụ nổ lớn (Big Bang), phần lớn từ những vụ nổ sao (supernova), phản ứng trong xí nghiệp hạt nhân hay quá trình phân rã phóng xạ tự nhiên…

Hạt “ma quái”

Từ nhiều thập kỷ qua, các nhà khoa học quốc tế luôn trằn trọc với bức màn kì quái che giấu thực chất hạt neutrino, thậm chí là nhiều người còn không tin rằng nó tồn tại. Năm 1956, hai nhà vật lý học Mỹ Frederick Reines (đoạt giải Nobel năm 1995) và Clyde Cowan gửi thư cho nhà khoa học Áo Wolfgang Pauli (giải Nobel năm 1945) – người từng tiên lượng sự tồn tại của neutrino, để thông tin họ đã tìm thấy neutrino.

Nhưng giới vật lý hạt không làm rõ thực chất của neutrino vì loạt hạt “ma quái” này hầu như không tương tác với vật chất. Một chiến dịch truy lùng neutrino được phát động trên toàn thế giới.

Xem Thêm : "Trường Chuyên" trong Tiếng Anh là gì: Định Nghĩa, Ví Dụ Anh Việt

Năm 1996, đài quan sát neutrino Super-Kamiokande, nằm dưới một khu mỏ cách Tokyo 250km, khai mạc hoạt động. Ba năm tiếp theo, đài quan sát neutrino Sudbury (SNO), trong một khu mỏ ở Ontario (Canada), cũng tham gia chiến dịch tìm kiếm đầy gian khổ.

Năm 1998, Chuyên Viên Nhật Takaaki Kajita công bố phát hiện hạt neutrino thay đổi khi đi vào đài Super-Kamiokande. Các hạt neutrino mà đài Super-Kamiokande bắt được được sinh sản từ các phản ứng giữa tia vũ trụ với bầu khí quyển Trái đất.

Trong lúc đó, SNO nghiên cứu neutrino xuất phát từ Mặt trời. Đến năm 2001, nhóm nghiên cứu do nhà vật lý Arthur B. McDonald đứng vị trí số 1 cũng chứng minh được rằng neutrino từ Mặt trời không biến mất trên tuyến phố tới Trái đất mà chuyển sang một dạng thái khác.

Nhà khoa học Nhật Takaaki Kajita sự sung sướng tại cuộc họp báo chiều 6-10 ở Tokyo – Ảnh: Reuters

Giúp hiểu tương lai vũ trụ

Các thí nghiệm của hai nhà khoa học đã phát hiện một hiện tượng lạ mới: dao động phảng phất của neutrino. Tóm lại sâu hơn là neutrino phải có khối lượng dù cực nhỏ. Đó là khám phá mang tính chất đột phá so với vật lý hạt và sự hiểu biết của loài người về vũ trụ.

Giới trình độ nhận định “phát hiện hạt neutrino có khối lượng” là đột phá vĩ đại so với ngành vật lý hạt. Mô hình chuẩn của vật lý hạt (thuyết mô tả về tương tác mạnh, tương tác yếu, lực điện từ cũng như những hạt cơ bản tạo nên vật chất) được phát triển đầu thập niên 1970 và hoạt động cực kỳ thành công.

Trong 20 năm qua, Mô hình chuẩn đã vượt qua mọi thử thách. Nhưng Mô hình chuẩn yên cầu neutrino phải không có khối lượng.

Xem Thêm : CLI là gì? Tại sao developer nên làm quen với CLI

Phát hiện của hai Chuyên Viên Kajita và McDonald cho thấy Mô hình chuẩn không thể là lý thuyết toàn vẹn và hoàn chỉnh về hoạt động của khá nhiều thành tố cơ bản nhất trong vũ trụ. Nhưng ngành vật lý vẫn cần phải trả lời nhiều thắc mắc quan trọng về thực chất của hạt neutrino trước lúc phát triển các lý thuyết mới vượt ra ngoài Mô hình chuẩn.

Khối lượng của neutrino là gì? Vì sao chúng lại nhẹ như vậy? Neutrino chỉ có ba loại đã phát hiện hay nhiều hơn? Vì sao chúng khác biệt với những hạt cơ bản khác đến thế?

RSAC khẳng định phát hiện đoạt giải Nobel vật lý 2015 đã chiếu rọi ánh sáng khoa học vào thế giới ẩn giấu và kín đáo của hạt neutrino.

Trên thế giới, các nhà vật lý đang hoạt động đua dữ dội để “bắt” hạt neutrino và nghiên cứu chúng. “Các phát hiện mới về những kín đáo bị che giấu kỹ lưỡng của hạt neutrino sẽ làm thay đổi sự hiểu biết của loài người về lịch sử vẻ vang, cấu trúc và số phận tương lai của vũ trụ” – RSAC nhận định.

Khoảnh khắc Eureka

Nhà khoa học Takaaki Kajita hiện là giám đốc Viện Nghiên cứu tia vũ trụ và GS ĐH Tokyo (Nhật). Ông Arthur B. McDonald là GS ĐH Queen ở Canada.

“Trong thí nghiệm này, chúng tôi có một khoảnh khắc Eureka khi phát hiện neutrino thay đổi dạng thái khi đi từ Mặt trời tới Trái đất” – Reuters dẫn lời GS McDonald.

Ông khẳng định phát hiện về neutrino không chỉ làm thay đổi vật lý hạt mà còn soi sáng cơ chế hoạt động của quá trình tổng hợp hạt nhân, tương lai có thể trở thành nguồn điện quan trọng của loài người.

You May Also Like

About the Author: v1000