Chữ tượng hình Ai Cập cổ có ý nghĩa như thế nào?

Các biểu tượng được mô tả trong các văn bản xưa, được ví như “Lời của thần linh” và được sử dụng thường xuyên trong các lễ thức tôn giáo, những buổi tế lễ mang đậm dấu ấn thần thoại cổ xưa. Mỗi biểu tượng này đều mang một ý nghĩa kì bí trong văn hóa truyền thống của người Ai Cập cổ đại.

Ankh – Biểu tượng của cuộc sống vĩnh cửu

Biểu tượng Ankh của Ai Cập cổ đại

Ankh là chữ tượng hình Ai Cập có tức là “cuộc sống”. Chỉ có những Pharaoh, Hoàng hậu và các vị thần mới được phép mang biểu tượng này vì nó được tin là sẽn mang lại sức mạnh cho những người cầm nó có thể ban phát hay tước đoạt sinh mệnh từ những người dân khác.

Nó còn được đánh giá như thể “chìa khóa của sự việc sống” do chính hình dạng giống như chiếc chìa khóa của nó đã tạo nên niềm tin nó có thể mở khóa “cửa địa ngục”.

Ankh cũng gợi lên hình ảnh của mặt trời mọc nơi đường chân trời, biểu thị cho việc tái sinh mỗi ngày.

Con mắt của Horus – Biểu tượng của trí tuệ, sự bảo vệ và sức khỏe

Con mắt Horus (hay mắt Ai Cập) – biểu tượng quyền lực của Ai Cập cổ đại, được nhiều người trên thế giới nghe biết bởi vì nó được sử dụng rộng rãi cho tới ngày này.

Con mắt Horus đại diện thay mặt cho chim ưng

Theo những Chuyên Viên, biểu tượng con mắt Horus có hình dáng giống như mắt của một chú chim ưng. Thần Horus là vị thần đại diện thay mặt cho sức khỏe, sự sống và tái sinh. Trong thần thoại cổ xưa Ai Cập, Horus là thiên thần của Ai Cập cổ đại hóa thân là chim ưng. Mắt phải chim ưng là Mắt của thần Horus, cũng được xem là tượng trưng cho Mặt Trời. Mắt trái tượng trưng cho Mặt Trăng và thần Tehuti.

Người cổ đại tin rằng biểu tượng vong mạng này sẽ tương trợ việc tái kiếp.

Lông vũ của Maat – Biểu tượng của lý lẽ, đạo đức, cán cân công lý

Chiếc lông vũ được xem là vật tượng trưng của nữ thần Maat. Trái tim của người chết sẽ tiến hành đem ra cân để so với lông vũ của thần Matt trong Ngày phán xét cuối cùng.

Biểu tượng chiếc lông vũ tượng trưng cho nữ thần Maat

Nếu đó là trái tim của một người thiệt thà, thì nó sẽ bằng trọng lượng với chiếc lông vũ và người này sẽ được phép vào Vương quốc của Osiris.

Còn nếu trái tim đó chất đầy với tội lỗi thì nó sẽ nặng hơn chiếc lông vũ và người này sẽ bị đem đi làm việc mồi cho loài quái vật Ammut. Trách nhiệm của khá nhiều Pharaoh là thiết lập và duy trì luật Maat như một phương pháp để giữ trật tự vũ trụ ở thế cân bằng.

Khi một Pharaoh chết giẫm, Maat sẽ tạm thời biến mất và thế giới lại chìm trong sự hỗn mang, cho tới lúc có sự lên ngôi của một vị Pharaoh mới.

Móc và néo – Biểu tượng của sức mạnh và quyền lực tôn thất

Móc và néo thường đi với nhau như một cặp, được sử dụng phổ thông từ triều đại Middle Kingdom, là vật tượng trưng được sử dụng giống như quyền trượng khẳng định sức mạnh và quyền lực của nhà vua.

Vị thần Ai Cập cổ và những chiếc móc, chiếc néo biểu tượng cho sức mạnh thần bí của họ

Cặp đôi này còn có nguồn gốc từ vị thần nông nghiệp cổ đại của Ai Cập, Anedjti. Ông được miêu tả đội chiếc vương miện có gắn hai chiếc lông vũ và tay cầm chiếc móc và néo đặc trưng.

Về sau, Anedjti đồng hóa làm một với Osiris và mọi đặc trưng trong nhân dạng của vị thần này cũng được chuyển giao sang thần Osiris. Chiếc móc được cầm bên tay trái còn chiếc néo được cầm bên tay phải.

Chiếc móc (heq) tượng trưng cho tính âm hay “quyền lực về mặt ý thức” của một Pharaoh, khẳng định vai trò như thể người bảo vệ của dân hay là “shepherd” – Chúa trời chịu trách nhiệm lãnh đạo, chăm lo cho những “con chiên” của mình.

Chiếc néo (nekhakha) tượng trưng cho tính dương và khía cạnh về quyền lực hữu hình vì Pharaoh là người trần nhưng đại diện thay mặt cho tất cả những vị thần cai quản 3 cõi: siêu hình, vũ trụ và trái đất.

Nó cũng đại diện thay mặt cho những người nông dân – người tạo ra lương thực và coi sóc mọi sự sống trên đồng ruộng (chiếc néo được sử dụng như dụng cụ đập lúa của người nông dân trong thời Ai Cập thượng cổ).

Thông điệp của nó như thể một lời nhắc nhở một người lãnh đạo có tài năng thực sự phải ghi nhận phối hợp kỷ luật với trí tuệ và sự hiểu biết, phải có lòng nhân từ để hòa dịu công lý và đưa ra những phán quyết đúng đắn nhất.

Tư thế cầm của chúng cũng mang những ý nghĩa khác nhau. Thời xa xưa, tư thế bắt chéo hai cánh tay vào nhau trước ngực là biểu thị cái chết và người chết thường được chôn theo tư thế này.

Tuy nhiên, cũng với tư thế này và với hai chiếc móc và néo được bắt chéo với nhau thì lại mang nghĩa là việc hồi sinh như trong các bức hình ta thường thấy ở quan tài của vua Tutankhamun. Còn khi cầm thẳng chúng ở trước mặt thì mang nghĩa là việc phán xét, hay được miêu tả gắn liền với thần Anubis, vị thần Cõi âm và là người phán xét trong phiên tòa xét xử Maat.

Người ta nhận định rằng, kí tự X có nguồn gốc chính từ hình ảnh hai chiếc néo và chiếc móc bắt chéo với nhau và đó là khuôn mặt của cái chết và sự tái sinh. Trong nguyên gốc, từ “ex” – vốn là tượng trưng cho chữ X – mang tức là đã chết, khi người ta nói ex-husband tức là để ám chỉ người chồng đã mất.

Bọ hung – tượng trưng của sức mạnh, sáng tạo và sự chuyển đổi

Người Ai Cập cổ quan niệm con bọ hung là khuôn mặt của sức mạnh, sáng tạo và sự chuyển đổi

Bọ hung là đại diện thay mặt cho thần mặt trời Khepri liên quan đến sự việc hồi sinh. Loài bọ hung thường đẻ trứng trong phân các loài vật khác, cuộn tròn chúng lại như viên bi và lăn vào trong lỗ, là việc khởi đầu trong vòng đời của một chú bọ hung con.

Người Ai Cập ví tập tính này giống như sự chuyển động của “quả bóng” mặt trời lăn trên khung trời và sự tái sinh hàng ngày của nó.

Những người dân Ai Cập cổ đại tin rằng, một con bọ hung bay trên khung trời mỗi buổi sáng sẽ gọi mặt trời lên.

Vì thế, con bọ hung là khuôn mặt của mặt trời mọc, được sử dụng để bảo vệ khỏi quỷ dữ, nó còn là một biểu tượng của sự việc tái sinh, sáng tạo, sự chuyển đổi, đem lại sức mạnh cho những người đeo nó. Bọ hung cánh lớn và bọ hung hình trái tim được xem là loài sâu bọ may mắn và được đặt trên các xác ướp để bảo vệ họ chống lại ma quỷ.

Khi Pharaoh Amenhotep III chết giẫm, hàng trăm vật kỉ niệm có hình bọ hung đã được làm để ghi dấu những cột mốc sự kiện trong cuộc đời của ông.

Hoa sen – Biểu tượng của Mặt trời, sự thanh cao, sức sáng tạo và sự tái sinh

Ai Cập có hai giống hoa sen địa phương sinh trưởng là loại sen trắng và sen xanh, sau này còn có thêm loại sen hồng được nhập khẩu từ Ba Tư. Cả ba loại sen này đều được miêu tả trong thẩm mỹ Ai cập nhưng giống sen xanh được sử dụng rộng rãi và phổ thông nhất.

Biểu tượng hoa sen mang ý nghĩa linh thiêng cao quý trong văn hóa truyền thống Ai Cập cổ đại

Theo thuyết sáng tạo của người Ai Cập, trong buổi sơ khai, có một bông hoa sen khổng lồ mọc lên trên đại dương của sự việc hỗn mang. Từ bông sen đó, mặt trời ló dạng lần trước hết trên Trái đất. Búp sen vàng trong bông sen xanh làm người Ai cập liên tưởng đến Mặt trời mọc lên từ nơi mặt biển nguyên sơn như trong truyền thuyết về sự việc ra đời của vạn vật.

Vào buổi đêm, bông hoa cụp cánh và chìm dưới mặt nước để rồi đến rạng đông, nó lại nở bung rực rỡ. Các giống hoa màu xanh hay white color được sử dụng rộng rãi trong các chế phẩm thuốc. Trong toán học, biểu tượng hoa sen tượng trưng cho số lượng 1.000. Nó cũng là khuôn mặt của Thượng Ai Cập và đại diện thay mặt cho việc phục sinh của Isis.

You May Also Like

About the Author: v1000