Chỉ số Phường/E là gì?

Chỉ số Phường/E (viết tắt của chỉ số Price to Earning ratio) là chỉ số nhìn nhận và đánh giá quan hệ giữa giá thị trường của cổ phiếu (Price) và thu nhập trên một cổ phiếu (EPS).

Bạn Đang Xem: Chỉ số P/E là gì? Chỉ số P/E như thế nào là tốt? (+Ví dụ)

Công thức tính chỉ số Phường/E:

Phường/E = Giá thị trường của cổ phiếu (Price)/Thu nhập trên một cổ phiếu (EPS)

Chỉ số Phường/E là một chỉ số quan trọng được sử dụng trong định giá cổ phiếu.

Ý nghĩa của chỉ số Phường/E

Chỉ số Phường/E thể hiện mức giá mà bạn sẵn sàng ném ra cho một đồng lợi nhuận thu được từ cổ phiếu.

Hay, bạn sẵn sàng trả giá bao nhiêu cho cổ phiếu của một doanh nghiệp dựa trên lợi nhuận (thu nhập) của doanh nghiệp đó.

Ví dụ:

CTCP Thế giới di động (Mã: MWG) hiện có Phường/E bằng 15,82.

Điều đó tức thị…

Nhà góp vốn đầu tư chấp thuận đồng ý ném ra 15,82 đồng để đổi lấy 1 đồng lợi nhuận từ MWG.

Phương pháp tính chỉ số Phường/E

Để tính chỉ số Phường/E của doanh nghiệp, bạn phải xác định 2 yếu tố cấu thành nên có thể số. Đó là: Price và EPS.

• Price là giá thị trường của cổ phiếu.
• EPS là thu nhập (lợi nhuận ròng rã) của một cổ phiếu.

Trong số đó, EPS được xem là biến số quan trọng nhất.

EPS là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp phân bổ cho từng CP đang lưu hành trên thị trường. Nó thể hiện khả năng tạo ra lợi nhuận của doanh nghiệp.

EPS = (Lợi nhuận sau thuế – Cổ tức ưu đãi) / Số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành

Trong việc tính toán EPS, sẽ xác thực hơn nếu khách hàng sử dụng Số lượng cổ phiếu lưu hành bình quân trong kỳ.

Tuy nhiên, để đơn giản hóa, tất cả chúng ta thường dùng số cổ phiếu lưu hành vào thời khắc vào cuối kỳ.

Tìm hiểu thêm: Chỉ số EPS là gì? Phương pháp tính chỉ số EPS (CHUẨN)

Ví dụ phương pháp tính chỉ số Phường/E năm 2021 của NT2

Để tính chỉ số Phường/E năm 2021 của CTCP Điện lực dầu khí Nhơn Trạch 2 (Mã: NT2)

• Bước 1: Tìm chỉ tiêu EPS (hay Lãi cơ bản trên cổ phiếu) trên Văn bản báo cáo kết quả kinh doanh của NT2.

Văn bản báo cáo tài chính của hồ hết các doanh nghiệp đều sẽ cung cấp số EPS.

*Trong trường hợp doanh nghiệp không tính EPS trong giải trình (vì điều này sẽ không bắt buộc)…

…thì bạn vẫn hoàn toàn có thể tự mình tính toán bằng công thức tôi đã nêu ở trên.

• Bước 2: Xác định Giá thị trường trường (Price)

Về mức giá thị trường, số lượng này khá dễ lấy, hãy xem Lịch sử hào hùng giá thanh toán giao dịch của cổ phiếu NT2.

Ở đây, mình sẽ lấy mức giá đóng cửa tại phiên cuối cùng của năm 2021 (tức tại ngày 31/12/2021). Giá cổ phiếu (chưa kiểm soát và điều chỉnh cổ tức sau này) của NT2 khi đó là 26.300 đồng/cổ phiếu

• Bước 3: Tính toán chỉ số Phường/E năm 2021

Lấy Giá thị trường chia cho EPS, ta sẽ tính được chỉ số Phường/E của NT2 trong năm 2021 bằng 14.8 (= 26.300 / 1.778).

Xem nhanh chỉ số Phường/E

Hiện nay có tương đối nhiều website tính sẵn chỉ số Phường/E như Simplize, Cafef, Vietstock,…

Ví dụ GoValue đang xem nhanh chỉ số Phường/E của NT2 trên Simplize…

Như bạn thấy, tại thời khắc 31/10/2022, Phường/E của NT2 đang là 8.96 lần

Chỉ số Phường/E thế nào là tốt?

Xem video hướng dẫn cụ thể về các sử dụng chỉ số Phường/E của GoValue:

Thông thường, chỉ số Phường/E cao thể hiện sự kỳ vọng của nhà góp vốn đầu tư về việc tăng trưởng thu nhập từ cổ phiếu này sẽ cao hơn nữa trong tương lai.

Các nhà góp vốn đầu tư chuyên nghiệp thường sẵn sàng trả một mức “premium” cho những doanh nghiệp hàng đầu. Vì vậy mà những doanh nghiệp này còn có chỉ số Phường/E rất cao.

Chỉ số Phường/E cao

Ví dụ tiêu biểu nhất có nhẽ phải nói đến cổ phiếu Amazon của vị tỷ phú giàu nhất hành tinh Jeff Bezos. Đơn vị này trước đó chưa từng trả 1 đồng cổ tức cho cổ đông từ khi niêm yết và mức Phường/E ngày nay là 95,43, trong những khi sàn Nasdaq nơi đơn vị này niêm yết chỉ có mức Phường/E xấp xỉ 19.

Xem Thêm : Thiên nhiên và vai trò của thiên nhiên đối với con người – VietChem

Tuy nhiên, điều này sẽ không phải lúc nào thì cũng đúng…

Chỉ số Phường/E cao thỉnh thoảng là biểu hiện việc doanh nghiệp kinh doanh kém hiệu quả (các chỉ số tài chính sẽ chỉ ra điều này rõ ràng hơn), khiến EPS thấp (thậm chí còn = 0) nên có thể số Phường/E mới cao.

Chỉ số Phường/E thấp

Có rất nhiều lý do để doanh nghiệp có chỉ số Phường/E thấp ở một thời khắc.

Có thể doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn so với thời kì trước. Vì thế, lợi nhuận trên 1 CP (EPS) tăng lên, khiến cho Phường/E thấp. Trong trường hợp này diễn giải theo ý nghĩa khác cổ phiếu hiện nay đang bị định giá thấp và là thời cơ để tất cả chúng ta mua vào.

Tuy nhiên, Phường/E thấp có thể do doanh nghiệp thu được lợi nhuận thất thường (từ thanh lý tài sản, hay bán đơn vị con,…). Nhưng khoản lợi nhuận này sẽ không còn vững bền. Chúng không tới từ hoạt động kinh doanh cốt lõi và không tái diễn trong tương lai.

Hoặc do các cổ đông hiện hữu, họ không còn thấy khả năng phát triển của doanh nghiệp, nên quyết định bán chốt lời. Khiến giá cổ phiếu giảm. Dẫn tới Phường/E thấp.

Với những trường hợp này, chỉ số Phường/E tại mức thấp có thể sẽ duy trì trong một khoảng tầm thời kì, nhưng có nhẽ cổ phiếu đó không được xem là rẻ, bởi triển vọng phát triển của doanh nghiệp không còn tươi sáng.

Chỉ số Phường/E tốt là…

Như đã phân tích ở trên

Thật khó để nói rằng chỉ số Phường/E nào đó là tốt và tốt thế nào…

Chỉ số Phường/E ngày nay cao hay thấp không có nhiều ý nghĩa nếu đứng một mình. Nó cần được đem ra so sánh với Phường/E toàn ngành cũng như với tốc độ tăng trưởng lợi nhuận và thu nhập dự kiến của đơn vị.

Ví dụ minh họa về chỉ số Phường/E

Ở chỗ này là các ví dụ về chỉ số Phường/E…

Chỉ số Phường/E của FPT

Phường/E của CTCP FPT (Mã: FPT) luôn duy trì tại mức cao trong các năm qua. Thậm chí còn còn cao hơn nữa trung bình toàn thị trường.

Thực tế đã và đang chứng minh, mua cổ phiếu FPT với Phường/E cao là một sự lựa chọn đúng đắn. Giá cổ phiếu FPT liên tục tăng kể từ thời điểm niêm yết.

Như vậy, ý nghĩa chỉ số Phường/E cao của FPT là: Triển vọng của FPT trong tương lai rất tốt. Vì thế nhà góp vốn đầu tư sẵn sàng trả 14 đồng cho một đồng lợi nhuận của FPT.

Chỉ số Phường/E của SJS

Hiện chỉ số Phường/E của CTCP Góp vốn đầu tư Phát triển Tỉnh thành và Khu Công nghiệp Sông Đà (Mã: SJS) là 220,59.

Cao đấy chứ nhỉ! Thậm chí còn còn gấp 15.8 lần mức Phường/E của FPT.

Đừng vội mừng…

Phường/E = 220.59, tức thị các bạn sẽ phải đợi hơn 2 thế kỷ mới có thể thu hồi vốn?!?, hoặc…

…bạn đang tin tưởng rằng, trong tương lai SJS sẽ là một “Amazon” thứ hai.

Vốn dĩ, chỉ số Phường/E của SJS cao như vậy là vì EPS của doanh nghiệp quá thấp, chỉ tầm 320 đồng/CP, trong những khi giá cổ phiếu 62,200 đồng

Bạn chắc hẳn sẽ nhận ra SJS trong trường hợp này: vượt rất xa so với giá trị thực.

Nếu nắm giữ SJS lâu dài…

Tôi tin rằng, các bạn sẽ sớm trở thành David Copperfield thứ hai, một ảo thuật gia với khả năng biến “Tiền vàng thành giấy lộn”.

Nên cân nhắc khi góp vốn đầu tư vào những cổ phiếu có Phường/E hơn “nửa đời người”

Chỉ số Phường/E của MBB

Nhà băng TMCP Quân đội (Mã: MBB) hiện tại vẫn đang thanh toán giao dịch với mức Phường/E là 4.47x

Thậm chí còn mức Phường/E này còn thấp hơn chính nó trong quá khứ.

Ưu, nhược điểm của phương pháp Phường/E

Chỉ số Phường/E có rất nhiều ưu điểm như:

Đơn giản

Chỉ việc vài bước đơn giản, bạn cũng có thể dễ dàng tính được chỉ số Phường/E của doanh nghiệp.

Do đó chỉ số này được rất nhiều nhà góp vốn đầu tư mới tham gia thị trường sử dụng.

Hiệu quả

Chỉ số Phường/E vừa phản ánh kết quả hoạt động của đơn vị (EPS) và tâm lý thị trường (Price), do đó đây là chỉ số tuyệt vời để định giá đơn giản doanh nghiệp.

Xem Thêm : Đá trầm tích là gì? Được hình thành như thế nào? Ứng dụng?

Từ đó, cổ phiếu có thể tăng giá trong tương lai khi EPS tăng (Phường/E không đổi) hoặc mức khi vọng của nhà góp vốn đầu tư với cổ phiếu tăng (Phường/E tăng).

Thước đo tâm lý hiệu quả

Không chỉ là chỉ số định giá của doanh nghiệp, do chỉ số VNINDEX được lấy theo tỷ trọng (weighted) của rất nhiều cổ phiếu sàn nên bạn hoàn toàn có thể tính được chỉ số Phường/E của toàn thị trường.

Từ đó thời khắc năm 2018 khi tâm lý đám đông quá hưng phấn (trong những khi EPS của doanh nghiệp còn chưa kịp tăng), chỉ số Phường/E của toàn thị trường sau lúc vượt 22 lần đã điều động chỉnh xuống mức 17.5 lần.

Chúng ta cũng có thể vẽ chỉ số Phường/E của doanh nghiệp (thị trường) trong lịch sử dân tộc khoảng tầm 10 năm để xem doanh nghiệp (thị trường) đang đắt hay rẻ so với chính nó.

Nhược nhiểm của chỉ số Phường/E:

Phường/E âm

Khi doanh nghiệp hoạt động thiếu hiệu quả và xẩy ra lỗ (dẫn tới EPS âm) thì chỉ số Phường/E của doanh nghiệp này sẽ không sử dụng được.

Chất lượng sản phẩm của EPS

Do EPS được tính dựa trên lợi nhuận của doanh nghiệp nên sẽ cực kỳ thiếu xót nếu khách hàng chưa nhìn nhận và đánh giá lợi nhuận của doanh nghiệp có vững bền không?

Rất nhiều trường hợp doanh nghiệp sử dụng các nghiệp vụ kế toán để kiểm soát và điều chỉnh hợp nhuận tăng (giảm) đột biến, phục vụ lợi ích của họ.

Nghịch đảo chỉ số Phường/E

Một số nhà góp vốn đầu tư không sử dụng chỉ số Phường/E thuần tuý mà người ta thích sử dụng nghịch đảo của chỉ số Phường/E hơn…

Chỉ số Phường/E cho bạn biết, mất bao nhiêu năm để doanh nghiệp kiếm đủ tiền trả cho thị giá ngày nay của cổ phiếu.

Ví dụ Phường/E của cổ phiếu MBB ngày nay là 4,47 lần, có tức thị doanh nghiệp sẽ mất 4,5 năm hoạt động để trả đủ thị giá ngày nay 17,700 đồng/cổ phiếu.

Trái lại, EPS/Price hay còn được gọi là Earning Yield cho bạn biết mức lợi tức mà doanh nghiệp tìm được trong năm ngày nay.

Ví dụ: E/Phường của cổ phiếu MBB = 1/4,47 = 22,4%.

Điều này còn có nghĩa rằng, nếu khách hàng mua MBB với giá 17,700 đồng/cổ phiếu, mỗi năm doanh nghiệp sẽ mang lại mức lợi tức khoảng tầm 22,4%.

Với tư cách là một cổ đông, bạn thường mong muốn doanh nghiệp mình góp vốn đầu tư có mức lợi tức to ra nhiều thêm hoặc bằng với Ngân sách chi tiêu sử dụng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Bottom lines?

Từ 3 ví dụ trên, bạn cũng có thể thấy rằng:

• Xếp loại chỉ Phường/E bao nhiêu là tốt, là hợp lý không hề đơn giản. Chúng không phải những số lượng khô cứng, mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.
• Nên so sánh với Phường/E của rất nhiều doanh nghiệp cùng ngành và Phường/E của chính doanh nghiệp đó trong quá khứ để biết được cổ phiếu đó ngày nay đang “đắt” hay “rẻ”.
• Không nên coi chỉ số Phường/E là nhân tố chính để quyết định mua hay bán cổ phiếu.

Bonus – Định giá theo phương pháp Absolute PE

Chỉ số Phường/E cũng là một trong những dụng cụ được sử dụng để định giá cổ phiếu.

Phương pháp Phường/E mà mọi người hay ứng dụng…

Thông thường, nhà góp vốn đầu tư và hồ hết các CTCK sẽ ứng dụng chỉ số Phường/E để xác định giá trị doanh nghiệp Theo phong cách sau:

• Bước 1: So sánh chỉ số Phường/E của doanh nghiệp với những đối thủ cạnh tranh (trong nước và khu vực).
• Bước 2: Nếu chỉ số Phường/E trung bình ngành (lấy từ đối thủ cạnh tranh) cao hơn nữa Phường/E ngày nay của cổ phiếu. Họ sẽ sử dụng chỉ số Phường/E trung bình ngành (có kiểm soát và điều chỉnh) làm hệ số nhân để kết phù hợp với mức EPS đã dự phóng.
• Bước 3: Kết quả của phép nhân giữa Phường/E (ngành) và EPS (dự phóng) là giá trị (tuyệt đối) của cổ phiếu đó.

Tuy nhiên…

Nhược điểm của phương pháp tính trên là bạn rất dễ bị cuốn vào những “con sóng ảo”.

Vì nếu thị trường hiện nay đang bị đưa lên quá cao, việc sử dụng chỉ số Phường/E của rất nhiều doanh nghiệp cùng ngành sẽ không còn xác thực.

Ngoài ra, việc so sánh tương so với các doanh nghiệp khác dễ đem lại một tư duy “chệch” vì cấu trúc vốn của mỗi doanh nghiệp là khác nhau, mức độ rủi ro cũng như lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp cũng khác nhau.

Vì vậy, ở phần này, tôi sẽ giới thiệu đến bạn 1 phương pháp định giá khác cũng dựa trên chỉ số Phường/E.

Phương pháp định giá này khá đơn giản, dễ ứng dụng, nhưng lại cực kỳ hiệu quả. Đó cũng đây chính là một trong các phương pháp đang rất được GoValue sử dụng trong định giá doanh nghiệp.

Đó đây chính là…

Phương pháp Absolute PE

Định giá theo Absolute PE được thực hiện theo một cách hoàn toàn khác, dựa trên giá trị nội tại của doanh nghiệp.

Mô hình sẽ xác định giá trị của một cổ phiếu dựa trên 5 yếu tố chính:

• Tốc độ tăng trưởng lợi nhuận
• Mức tỷ suất cổ tức
• Rủi ro kinh doanh
• Rủi ro tài chính
• Sự ổn định trong việc ước tính lợi nhuận

Như vậy, muốn ứng dụng thành công phương pháp này thì các bạn sẽ phải thực sự làm rõ cấu trúc, hoạt động kinh doanh, song song xác định được những yếu tố rủi ro bên trong doanh nghiệp.

GoValue đã có hẳn một nội dung bài viết hướng dẫn cách ứng dụng phương pháp Absulute PE trong định giá cổ phiếu.

Chúng ta cũng có thể tìm đọc tại đây: Hướng dẫn định giá cổ phiếu theo phương pháp Katsenelson Absolute PE.

*****

Bên cạnh chỉ số Phường/E, vẫn còn rất nhiều chỉ số tài chính khác được sử dụng để nhìn nhận và đánh giá một cổ phiếu.

Chúng ta cũng có thể tham khảo thêm:

• Chỉ số Phường/B
• Chỉ số Phường/S