Nhân hoá là một giải pháp tu từ phổ thông trong văn học, thường được sử dụng trong văn miêu tả để khiến các sự vật vô tri, vô giác như loài vật, cây cối, đồ vật trở thành sinh động và đặc sắc hơn. Tuy nhiên, rất nhiều bạn còn chưa nắm vững về khái niệm của giải pháp nhân hoá và cách sử dụng của giải pháp này. Hãy theo dõi ngay nội dung bài viết tại chỗ này để nắm được thế nào là nhân hoá là gì và cách dùng giải pháp nhân hoá trong văn học nhé.

Bạn Đang Xem: Nhân hóa là gì? Có những biện pháp nhân hoá nào

Nhân hóa là gì

Nhân hoá là giải pháp gọi hoặc tả loài vật, đồ vật, cây cối,… bằng những từ ngữ thường được sử dụng để gọi con người, thông qua đó làm cho những sự vật vô tri vô giác trở thành gần gụi với con người hơn, song song thể hiện được suy nghĩ, tình cảm như con người.

Ví dụ: Ông trời mặc áo giáp đen ra trận / Muôn nghìn cây mía múa gươm / Kiến hành quân đầy đường

Trong những câu thơ được trích dẫn từ bài Mưa của tác giả Trần Đăng Khoa, các sự vật được nhắc đến gồm có:

• Trời: được gọi với đại từ nhân xưng là ông, được miêu tả mặc áo giáp và ra trận
• Cây mía: được miêu tả đang múa gươm
• Kiến: được miêu tả hành quân

Các sự vật này được sử dụng những từ ngữ vốn để tả và gọi người để miêu tả về chúng. Cách sử dụng này giúp người đọc cảm nhận được sự sinh động của quang quẻ tiền cảnh khi trời mưa, khiến các sự vật này trở thành gần gụi hơn. Thông thông qua đó, tác giả cũng biểu thị được tình cảm, suy nghĩ của việc vật khi đó: có líu tíu, có khẩn trương, có nờm nợp, có hoan hỉ,… Một mặt khác, phép nhân hoá thể hiện cái tài của nhà văn Trần Đăng Khoa, khi ông có thể đưa ra những hình ảnh tinh tế với tình yêu tự nhiên của mình.

Chúng ta cũng có thể quan tâm

giải pháp tu từ là gì

tác dụng của giải pháp tu từ

hoán dụ là gì

ẩn dụ là gì

Có những giải pháp nhân hoá nào

Giải pháp nhân hoá được chia ra thành ba loại chính:

Nhân hoá sử dụng từ ngữ gọi người để gọi vật

Ví dụ:

– Ông mặt trời toả ánh sáng chói chang xuống mặt đất

– Chị mây khoáng đạt trao cho mọi người những làn gió mát

Xem Thêm : Chỉ báo dao động (Oscillator) trong chứng khoán là gì? Đặc điểm

Đại từ “ông” và “chị” vốn dùng làm gọi người nay được sử dụng để gọi “mặt trời” và “mây” khiến câu văn trở thành thú vị, có hồn hơn.

Nhân hoá sử dụng từ ngữ chỉ hoạt động, tính chất của con người để chỉ hoạt động, tính chất của việc vật

Ví dụ:

“ Bão bùng thân bọc lấy thân

Tay ôm tay níu tre gần nhau thêm”

Các từ “thân, tay, núi, bọc,…” là những từ được dùng làm chỉ hoạt động, tính chất của con người nhưng được sử dụng cho việc vật.

Nhân hoá sử dụng các từ ngữ xưng hô, trò chuyện với vật như người

Ví dụ:

“Trâu ơi ta bảo trâu này

Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta”

Trong ví dụ này, con trâu được xưng hô và gọi “Trâu ơi” như đang trò chuyện, xưng hô với một người thường nhật.

Lưu ý khi sử dụng giải pháp nhân hoá

Không dùng giải pháp nhân hoá tuỳ tiện

Khi sử dụng giải pháp nhân hoá, cần phải hiểu thật rõ mục tiêu và cân nhắc lý do mình muốn sử dụng là gì. Khi có ý định cần sử dụng nhân hoá thì phải hiểu dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ của mình là gì: Sử dụng giải pháp nhân hoá cho hình ảnh này còn có ý nghĩa gì? Hình ảnh nhân hoá muốn thể hiện điều gì? Bạn muốn người đọc hiểu được điều gì qua hình ảnh đó? Khi trả lời được tất cả những thắc mắc trên, chúng ta có thể lựa chọn và xây dựng một hình ảnh nhân hoá đẹp, đầy đủ và trọn vẹn nhất.

Phải phân biệt được giải pháp nhân hoá với những giải pháp tu từ khác để sử dụng phù hợp

Hiện nay, có 4 giải pháp tu từ được sử dụng phổ thông là nhân hoá, so sánh, ẩn dụ và hoán dụ. Trong số đó, có thể thấy rằng nhân hoá là giải pháp dễ phân biệt và dễ vận dụng nhất. Tuy nhiên, các bạn vẫn nên hiểu thật rõ rồi mới vận dụng, tránh việc hiểu sơ sơ không rõ ràng sẽ làm việc sử dụng trở thành máy móc và dễ bị nhầm lẫn với những giải pháp tu từ khác.

Sử dụng linh hoạt giải pháp nhân hoá

Không chỉ riêng với giải pháp nhân hoá, tất cả những giải pháp tu từ đều cần sử dụng linh hoạt. Không thể bất kỳ hình ảnh, rõ ràng và cụ thể nào thì cũng thêm giải pháp nhân hoá mà không có sự chọn lựa. Cần phải lựa chọn và phối hợp linh hoạt với những giải pháp tu từ khác thì bài văn mới sống động, trung thực nhất.

Tham khảo các tài liệu Văn học tại AMA

Bài tập về giải pháp tu từ nhân hóa

Bài tập 1

Đọc bài thơ tại chỗ này và tìm phép nhân hoá được sử dụng trong bài thơ:

Xem Thêm : Tìm hiểu Reactive Programming

“Hôm nay trời nắng chang chang

Mèo con đi học chẳng mang thứ gì

Chỉ mang một chiếc bút chì

Và mang một mẩu bánh mì con con.”

Đáp án: Phép nhân hoá được sử dụng trong bài thơ là mèo con. Mèo con được nhân hoá bằng phương pháp gán cho những hành động của con người như “đi học”, “mang bút chì”, mang mẩu bánh mì”. Hình ảnh nhân hoá này giúp đoạn thơ thêm sống động, thú vị hơn.

Bài tập 2

Các câu văn tại chỗ này có sử dụng hình ảnh nhân hoá hay là không? Vì sao?

a, Chú lính đang cùng bà con gánh lúa sau vụ mùa

b, Chị mưa xua tan đi cái nắng oi nóng của ngày hè bằng một làn nước mát lạnh

c, Gà mẹ đang chuyên cần tìm kiếm mồi ngon cho đàn con thơ của mình.

Đáp án:

a, Không sử dụng giải pháp nhân hoá, chỉ miêu tả hoạt động của con người như thường nhật

b, Sử dụng giải pháp nhân hoá qua hình ảnh “chị mưa”, gọi mưa bằng tên hiệu xưng hô như con người

c, Sử dụng giải pháp nhân hoá bằng phương pháp gán cho gà mẹ đức tính của con người là chuyên cần.

Trên đây là tổng hợp những thông tin liên quan đến nhân hóa là gì, và một số bài tập ví dụ tiêu biểu để chúng ta có thể tập tành thêm. Hy vọng rằng những thông tin kể trên sẽ là một nguồn tài liệu hữu ích để giúp đỡ bạn hiểu và vận dụng thuần thục giải pháp này trong văn học.

Anh ngữ AMA