Bất luận mô hình, mạng lưới hệ thống nào, dù quy mô nhỏ hay lớn đều cần phải có những hệ quy tắc để sở hữu thể hoạt động uyển chuyển, trơn. Khối hệ thống mạng cũng vậy, nhờ có những giao thức quy chuẩn mà mạng internet tất cả chúng ta đang sử dụng hàng ngày mới có thể vận hành chuẩn xác và giúp cuộc sống con người dễ dàng hơn mỗi ngày. Cùng Bizfly Cloud tìm hiểu toàn bộ về protocol là gì qua bài tiếp sau đây.

Bạn Đang Xem: Protocol là gì? Tổng hợp kiến thức cần biết về giao thức mạng

Protocol là gì?

Protocol (giao thức mạng) là tập hợp các quy tắc được thiết lập nhằm xác định phương pháp để định dạng, truyền và nhận tài liệu sao cho những thiết bị mạng máy tính – từ server và router tới endpoint – Có thể giao tiếp với nhau, bất kể sự khác biệt về hạ tầng, thiết kế hay các tiêu chuẩn cơ bản giữa chúng.

Để gửi và nhận thông tin thành công, các thiết bị ở cả hai phía của một trao đổi liên lạc phải đồng ý chấp thuận và tuân theo những quy ước giao thức. Tương trợ cho những giao thức mạng có thể được tích hợp vào phần mềm, phần cứng hoặc cả hai.

Các giao thức mạng được tiêu chuẩn hóa cung cấp cho những thiết bị mạng một tiếng nói chung. Không có chúng, máy tính sẽ không còn biết phải giao tiếp với nhau thế nào. Kết quả là, trừ các mạng đặc biệt quan trọng cho một kiến trúc cụ thể, chỉ có một số mạng có thể hoạt động và không có mạng internet như tất cả chúng ta biết ngày này sẽ không còn thể tồn tại. Hầu như tất từ đầu đến chân dùng cuối đều dựa vào các giao thức mạng để kết nối với nhau.

Giao thức mạng hoạt động thế nào?

Các giao thức mạng phân tích các quy trình to ra hơn thành các chức năng và nhiệm vụ nhỏ hơn, riêng biệt, trên tất cả những Lever mạng. Trong mô hình tiêu chuẩn, còn gọi là mô hình OSI, sẽ sở hữu được một hoặc nhiều giao thức mạng xử lý các hoạt động sinh hoạt ở mỗi lớp mạng trong quá trình trao đổi.

Một tập hợp các giao thức mạng kết nối với nhau thành bộ giao thức. Bộ TCP/IP gồm có nhiều giao thức nằm trên các lớp – ví dụ như các lớp tài liệu, lớp mạng, lớp truyền tải và lớp ứng dụng – hoạt động cùng nhau để internet có thể kết nối được, gồm có:

Xem Thêm : BBI là gì? BBI có nghĩa là gì trên Facebook, trong tình yêu?

Transmission Control Protocol (TCP), – Giao thức tinh chỉnh và điều khiển truyền vận (TCP) là một trong những giao thức cốt lõi của cục giao thức TCP/IP. TCP cung cấp khả năng chuyển giao tài liệu đáng tin cậy, theo trật tự và được kiểm tra lỗi tới người nhận. TCP cũng giúp các ứng dụng chạy trên sever giao tiếp qua mạng IP có thể kết nối được với nhau, từ đó chúng có thể trao đổi tài liệu hoặc các gói tin. Các ứng dụng internet lớn như World Wide Web, email, và Secure Shell hiện nay đều đang sử dụng giao thức TCP.

User Datagram Protocol (UDP), hoạt động như một giao thức giao tiếp thay thế cho TCP và được sử dụng để thiết lập các kết nối có độ trễ thấp và khả năng chịu lỗi mất thông tin giữa các ứng dụng và mạng Internet.

Internet Protocol (IP), sử dụng một bộ quy tắc (dưới dạng các dãy số hoặc chữ) để gửi và nhận tin nhắn, được cho phép một thiết bị giao tiếp với những thiết bị khác qua mạng IP-based như Internet chẳng hạn.

Ngoài ra, còn có những giao thức mạng bổ sung khác ví như: Hypertext Transfer Protocol (HTTP) và File Transfer Protocol (FTP)…, mỗi giao thức định ra các bộ quy tắc để trao đổi và hiển thị thông tin.

Mỗi gói được truyền và nhận qua mạng thường chứa tài liệu nhị phân. Hồ hết các giao thức sẽ thêm một header vào đầu mỗi gói để lưu trữ thông tin về người gửi và đích đến của tin nhắn. Một số giao thức cũng sẽ có thể có cả footer ở cuối chứa thông tin bổ sung. Các giao thức mạng xử lý các header và footer này như thể một phần của tài liệu khi chúng vận chuyển giữa các thiết bị để xác định đặc thù riêng của đa số tin nhắn.

Các loại giao thức mạng chính

Nói chung, các mạng có ba loại giao thức – giao tiếp, ví dụ như Ethernet; quản lý, ví dụ như Simple Mail Transfer Protocol (SMTP); và bảo mật thông tin, ví dụ như Secure Shell (SSH).

Tồn tại giữa ba loại giao thức lớn này là hàng ngàn giao thức mạng xử lý thống nhất nhiều loại nhiệm vụ khác nhau, gồm có xác thực, tự động hóa hóa, sửa, nén, xử lý lỗi, truy xuất tệp, truyền tệp, tổng hợp liên kết, định tuyến, ngữ nghĩa, đồng bộ hóa và cú pháp.

Triển khai các giao thức mạng

Để các giao thức mạng hoạt động, chúng phải được code trong phần mềm, hoặc trong một phần của hệ điều hành (HĐH) máy tính, hoặc dưới dạng một ứng dụng, hoặc được triển khai trong phần cứng của máy tính. Hồ hết các HĐH tân tiến đều sở hữu các dịch vụ phần mềm tích hợp sẵn sàng thực hiện một số giao thức mạng. Các ứng dụng khác, ví dụ như trình duyệt web, được thiết kế với những thư viện phần mềm tương trợ mọi giao thức cấp thiết để ứng dụng hoạt động. Hơn nữa, TCP/IP và giao thức định tuyến tương trợ cũng được triển khai trực tiếp trong phần cứng để tăng cường hiệu suất.

Xem Thêm : TIỀN TỐ (PREFIX) & HẬU TỐ (SUFFIX) trong tiếng Anh: Những điều cần biết

Bất luận khi nào một giao thức mới được triển khai, nó sẽ tiến hành thêm vào bộ giao thức. Các bộ giao thức có kết cấu như một khối đồng nhất vì tất cả những giao thức được lưu trữ trong cùng một địa chỉ và theo từng lớp xếp chồng lên nhau.

Điểm yếu của giao thức mạng

Một yếu điểm lớn được tìm thấy trong các giao thức mạng là chúng có thiết kế không bảo mật thông tin. Sự thiếu bảo vệ này thỉnh thoảng có thể tạo nhập cuộc cho những cuộc tiến công ô nhiễm và độc hại, ví dụ như nghe lén và cache poisoning, gây tác động ảnh hưởng đến mạng lưới hệ thống. Kiểu tiến công phổ quát nhất vào các giao thức mạng thường là broadcast attack trên các router giả lập, dẫn traffic vào các sever bị tiến công thay vì các sever đích (nơi lẽ ra sẽ nhận traffic).

Tính năng của Protocol

• Data Sequencing: chia toàn bộ tài liệu thành một số gói.
• Data flow: giải quyết và xử lý việc gửi tài liệu đến đúng đích đảm bảo luồng tài liệu có chuẩn xác hay là không.
• Data Routing: chọn đường dẫn tốt nhất để truyền tài liệu giữa người gửi và người nhận vì có thể có nhiều đường truyền.
• Encapsulation (Đóng gói): quá trình lấy một giao thức và chuyển nó sang một số giao thức khác.
• Segmentation & Reassembly: xử lý việc phân đoạn thông điệp tài liệu, tức là phân đoạn tài liệu thành các gói khi tài liệu chảy từ lớp giao thức trên xuống thấp hơn và tập hợp lại trái lại với phân đoạn tức là tất cả những gói được phân đoạn đều được thu thập lại theo như đúng trật tự tại bên nhận.
• Connection Control (Kiểm soát kết nối): đảm bảo truyền tài liệu theo định hướng kết nối cho những data item dài.
• Multiplexing: phối hợp nhiều tín hiệu đơn vị truyền hoặc kênh của giao thức cấp cao hơn nữa trong một đơn vị truyền dẫn của giao thức thấp cấp hơn. Multiplexing có thể hướng lên hoặc hướng xuống.
• Ordered Delivery (Phân phối theo trật tự): Giao thức tạo nhập cuộc tiện lợi cho việc phân phối tài liệu theo trật tự, bằng phương pháp cung cấp một số trật tự duy nhất cho từng gói tài liệu. Chức năng của người gửi là duy trì việc phân phối theo trật tự đó. Làm như vậy, người nhận sẽ nhận được tài liệu theo trật tự như đã gửi bởi người gửi.
• Transmission Services: đề cập đến mức độ ưu tiên, Chất lượng sản phẩm dịch vụ (QoS) và bảo mật thông tin của đa số gói tài liệu.
• Addressing: đề cập đến những Lever, phạm vi addressing, định danh giao tiếp và cơ chế addressing.
• Flow Control (Kiểm soát luồng): tạo nhập cuộc để né luồng tài liệu
• Error Control (Kiểm soát lỗi): Nó xử lý việc phát hiện lỗi (sử dụng các checksum bit) và kiểm soát nó. Nếu bất kỳ lỗi nào được phát hiện trong quá trình truyền tài liệu, yêu cầu truyền lại tài liệu sẽ tiến hành người nhận gửi đến người gửi và gói tài liệu bị hỏng sẽ bị nockout bỏ.

Tính ứng dụng của đa số giao thức mạng

Các giao thức mạng là cơ sở để Internet tân tiến như tất cả chúng ta thấy ngày này có thể hoạt động được vì chúng được cho phép các máy tính giao tiếp qua các mạng mà không cần người dùng phải hiểu hoặc biết cụ thể về những gì đang xẩy ra phía sau. Một số ví dụ cụ thể về giao thức mạng và cách sử dụng của chúng:

Post Office Protocol 3 (POP3), phiên bản tiên tiến nhất của giao thức chuẩn được sử dụng tải e-mail từ mail server.

Simple main transport Protocol (SMTP), được sử dụng để gửi và phân phối e-mail gửi đi.

File Transfer Protoco (FTP) – Giao thức truyền tệp, được sử dụng để truyền tệp từ máy này sang máy khác.

Telnet, là một tập hợp các quy tắc được sử dụng để kết nối một mạng lưới hệ thống với mạng lưới hệ thống khác thông qua đăng nhập từ xa. Trong giao thức này, mạng lưới hệ thống gửi đi yêu cầu kết nối là máy tính cục bộ và mạng lưới hệ thống thông qua kết nối là máy tính từ xa.

Một số ví dụ về giao thức mạng khác có thể nhắc đến: Post Office Protocol, Secure Sockets Layer, Transport Layer Security, Domain name system….

Theo Bizfly Cloud san sớt