Tổng cầu (AD) là gì? Các mô hình tổng cầu

Tổng cầu (Aggregate Demand)

Khái niệm

Tổng cầu trong tiếng Anh là Aggregate Demand, viết tắt là AD. Tổng cầu là lượng sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ được sinh sản trong nước mà các tác nhân tài chính sẵn sàng và có khả năng mua tại mỗi mức giá.

Các nhân tố cấu thành tổng cầu

Tổng cầu gồm các phòng ban cấu thành sau

(1) Tiêu dùng (C)

Tiêu dùng chủ yếu do thu nhập khả dụng (Yd) quyết định, đó là phần thu nhập member sau khoản thời gian trừ đi thuế (Yd = Y – T)

Ngoài ra, còn có những yếu tố khác tác động tới tiêu dùng như: xu hướng dài hạn của thu nhập, tài sản hộ gia đình và mức giá chung

(2) Góp vốn đầu tư tư nhân (I)

Chi tiêu góp vốn đầu tư gồm có các khoản tiền tư nhân ném ra mua nhà xưởng, trang thiết bị và tích lũy sản phẩm & hàng hóa tồn kho.

Các nhân tố chính quyết định góp vốn đầu tư là mức sản lượng, ngân sách vốn (phụ thuộc vào chính sách thuế, lãi vay và các nhập cuộc tài chính khác) và kì vọng về tương lai.

(3) Chi tiêu của Cơ quan chính phủ (G)

Là các khoản chi tiêu của Cơ quan chính phủ để sở hữu sắm các sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ. Khác với tiêu dùng và góp vốn đầu tư, nội dung này của tổng cầu được xác định trực tiếp bởi các quyết định chi tiêu của chính phủ nước nhà.

(4) Xuất khẩu ròng rã (NX)

Là chênh lệch giữa tổng kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu. Trong số đó:

Nhập khẩu (Imports): được quyết định bởi thu nhập trong nước, tỉ số giá trong nước so với giá quốc tế và tỉ giá hối đoái.

Xuất khẩu (Exports): được quyết định bởi thu nhập quốc dân và sản lượng ở nước ngoài, bởi mức giá tương đối và tỉ giá hối đoái.

Như vậy, xuất khẩu ròng rã phụ thuộc vào thu nhập trong nước, ngoài nước, giá tương đối và tỉ giá hối đoái.

Các mô hình tổng cầu

A. Mô hình tổng cầu trong nền tài chính giản đơn

– Nền tài chính giản đơn là nên tài chính chỉ gồm có hai khu vực là hộ gia đình và hãng kinh doanh (doanh nghiệp).

– Tổng cầu trong nền tài chính giản đơn là toàn bộ số lượng sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ mà các hộ gia đình và các hãng kinh doanh dự kiến chi tiêu, tương ứng với mức thu nhập của họ.

AD = C + I

Trong số đó:

C là cầu về sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng của hộ gia đình.

I là cầu về sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ góp vốn đầu tư của hãng sản xuất kinh doanh.

Nghiên cứu về hàm tổng cầu trong nền tài chính giản đơn được đưa về nghiên cứu hai hàm là hàm tiêu dùng (C) và hàm góp vốn đầu tư (I).

Thay hàm C và I vào phương trình trên, ta có

AD1 = C̅ + Ī + MPC x Y + MPI x Y

AD1 = C̅ + Ī + (MPC + MPI) x Y

Tổng cầu gồm có hai phòng ban: Một phòng ban không phụ thuộc vào thu nhập (C̅, Ī ) và một phòng ban phụ thuộc vào thu nhập (MPC x Y và MPI x Y).

Lưu ý: Trong nền tài chính giản đơn Y = Yd do đó hàm C được trình diễn theo Y.

Kết luận: Hàm tổng cầu AD1 còn gọi là hàm tổng cầu theo sản lượng đã cho thấy mức tổng cầu hay tổng chi tiêu phụ thuộc ra sao vào sản lượng.

Trong hàm tổng cầu AD1, ta thấy MPC > 0; MPI >= 0 vì vậy (MPC + MPI) > 0. Điều này còn có tức là hàm tổng cầu đồng biến theo sản lượng.

Nói cách khác là lúc sản lượng tăng làm thu nhập khả dụng tăng, dẫn đến tiêu dùng tăng. Sản lượng tăng có thể làm cho góp vốn đầu tư tăng. Vì vậy, sản lượng làm tổng chi tiêu tăng, tức là tổng cầu tăng.

B. Mô hình tổng cầu trong nền tài chính đóng

– Nền tài chính đóng là nền tài chính có ba tác nhân tham gia vào hoạt động tài chính: hộ gia đình, hãng kinh doanh và Cơ quan chính phủ.

– Cơ quan chính phủ tham gia vào nền tài chính với hai hành vi: chi tiêu và thuế.

AD = C + I + G

Hàm tổng cầu trong nền tài chính đóng ngoài nghiên cứu hàm tiêu dùng (C), hàm góp vốn đầu tư (I) còn nghiên cứu hàm chi tiêu mua sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ (G) và tác động của thuế đến hàm tiêu dùng.

Ta có:

C. Mô hình tổng cầu trong nền tài chính mở

Tổng cầu trong nền tài chính mở được xác định khi phối hợp tổng cầu của nền tài chính đóng với hoạt động ngoại thương.

AD = C + I + G + NX

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Tài chính vĩ mô, NXB Tài chính; Giáo trình Tài chính học, NXB ĐH Tài chính quốc dân)

You May Also Like

About the Author: v1000