Home → Là Gì

Trong bài trước tất cả chúng ta đã biết vai trò của bản vẽ Use Case là rất quan trọng, nó giúp tất cả chúng ta hiểu yêu cầu, kiến trúc chức năng của mạng lưới hệ thống và chi phối tất cả những bản vẽ sót lại. Trong bài này tất cả chúng ta sẽ tìm hiểu về các thành phần cấu trúc nên bản vẽ này, cách xây dựng và sử dụng nó.

Bạn Đang Xem:

1. Các thành phần trong bản vẽ Use Case

Trước nhất, tất cả chúng ta xem một ví dụ về Use Case Diagarm.

Hình 1. Bản vẽ Use Case về ứng dụng ATM

Nhìn bản vẽ này tất cả chúng ta thấy có hai người dùng là Customer và ATM Technician và một đối tượng người dùng sử dụng mạng lưới hệ thống là Ngân hàng. Chưa dừng lại ở đó nó mô tả các chức năng của mạng lưới hệ thống và người dùng nào dùng chức năng gì. Điều này giúp tất cả chúng ta hình dung được là tất cả chúng ta sẽ xây dựng dựng mạng lưới hệ thống với những chức năng gì? Cho ai dùng.

Thời điểm hiện nay tất cả chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về các thành phần của bản vẽ.

1.1 Actor

Actor được dùng để làm chỉ người sử dụng hoặc một đối tượng người dùng nào đó phía bên ngoài tương tác với mạng lưới hệ thống tất cả chúng ta đang xem xét. Lưu ý, tất cả chúng ta hay bỏ quên đối tượng người dùng tương tác với mạng lưới hệ thống, ví dụ như Ngân hàng ở trên.

Actor được trình diễn như sau:

Hoặc

Hình 2. Các ký hiệu của Actor

1.2 Use Case

Use Case là chức năng mà các Actor sẽ sử dụng. Nó được ký hiệu như sau:

Hình 3. Ký hiệu về Use Case

Với việc xác định các chức năng mà Actor sử dụng các bạn sẽ xác định được những Use Case cần có trong mạng lưới hệ thống.

1.3 Relationship(Quan hệ)

Relationship hay còn gọi là connector được sử dụng để kết nối giữa các đối tượng người dùng với nhau tạo nên bản vẽ Use Case. Có những kiểu quan hệ cơ bản sau:

– Association

– Generalization

– Include

– Extend

Tất cả chúng ta sẽ tuần tự tìm hiểu về các kiểu quan hệ tiếp sau đây.

+ Quan hệ Association

Association thường được dùng để làm mô tả quan hệ giữa Actor và Use Case và giữa các Use Case với nhau.

Hình 4. Ví dụ thể hiện Actor User sử dụng Use Case Login

Xem Thêm : Phân tích hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ lớp 10

+Quan hệ Generalization

Generalization được sử dụng để thể hiện quan hệ thừa kế giữa các Actor hoặc giữa các Use Case với nhau.

Hình 5. Ví dụ Actor User thừa kế toàn bộ quyền của Actor Guest

+ Quan hệ Include

Include là quan hệ giữa các Use Case với nhau, nó mô tả việc một Use Case lớn được chia ra thành các Use Case nhỏ để dể thiết lập cấu hình (module hóa) hoặc thể hiện sự dùng lại.

Hình 6. Ví dụ về quan hệ Include giữa các Use Case

Tất cả chúng ta thấy Use Case “Verify Password” có thể gộp chung vào Use Case Login nhưng ở đây tất cả chúng ta tách ra để cho những Use Case khác sử dụng hoặc để module hóa cho dễ hiểu, dễ thiết lập cấu hình.

+ Quan hệ Extend

Extend dùng để làm mô tả quan hệ giữa 2 Use Case. Quan hệ Extend được sử dụng khi có một Use Case được tạo ra để bổ sung chức năng cho một Use Case có sẵn và được sử dụng trong một tham dự nhất định nào đó.

Hình 7. Ví dụ về quan hệ Extend giữa các Use Case

Trong ví dụ trên “Open Trương mục” là Use Case cơ sở để cho khách hàng mở tài khoản. Tuy nhiên, có thêm một tham dự là nếu khách hàng là tổ chức thì có thể thêm người sở hữu lên tài khoản này. Add Trương mục Holder là chức năng mở rộng của Use Case “Open Trương mục” cho trường hợp cụ thể nếu Actor là Tổ chức nên quan hệ của nó là quan hệ Extend.

1.4 System Boundary

System Boundary được sử dụng để xác định phạm vi của mạng lưới hệ thống mà tất cả chúng ta đang thiết kế. Các đối tượng người dùng nằm ngoài mạng lưới hệ thống này còn có tương tác với mạng lưới hệ thống được xem là các Actor.

System Boundary sẽ giúp tất cả chúng ta dể hiểu hơn khi chia mạng lưới hệ thống lớn thành các mạng lưới hệ thống con để phân tích, thiết kế.

2. Các bước xây dựng Use Case Diagram

Tất cả chúng ta đã nắm được những ký hiệu của bản vẽ Use Case, lúc này là lúc tất cả chúng ta tìm cách lắp chúng lại để tạo nên bản vẽ hoàn chỉnh. Thực hiện các bước sau để xây dựng một bản vẽ Use Case:

+ Bước 1: Tìm các Actor

Trả lời các thắc mắc sau để xác định Actor cho mạng lưới hệ thống:

– Ai sử dụng mạng lưới hệ thống này?

– Khối hệ thống nào tương tác với mạng lưới hệ thống này?

Xem xét ví dụ về ATM ở trên tất cả chúng ta thấy:

– Ai sử dụng mạng lưới hệ thống? -> Customer, ATM Technician

– Khối hệ thống nào tương tác với mạng lưới hệ thống này? -> Ngân hàng

Như vậy có 03 Actor: Customer, ATM Technician và Ngân hàng

Xem Thêm : Tương Hình Là Gì? Những Tuổi Nào Phạm Tam Hình Trong 12 Con Giáp?

+ Bước 2: Tìm các Use Case

Trả lời thắc mắc các Actor sử dụng chức năng gì trong mạng lưới hệ thống? tất cả chúng ta sẽ xác định được những Use Case cấp thiết cho mạng lưới hệ thống.

Xem xét ví dụ ở trên ta thấy:

• Customer sử dụng các chức năng: Check Balance, Deposit, Withdraw và Transfer
• ATM technician sử dụng: Maintenance và Repair
• Ngân hàng tương tác với tất cả những chức năng trên.

Tóm lại, tất cả chúng ta phải xây dựng mạng lưới hệ thống có những chức năng: Check Balance, Deposit, Withdraw, Transfer, Maintenance và Repair để đáp ứng được cho những người sử dụng và các mạng lưới hệ thống tương tác.

+ Bước 3: Xác định các quan hệ

Phân tích và các định các quan loại hệ giữa các Actor và Use Case, giữa các Actor với nhau, giữa các Use Case với nhau sau đó nối chúng lại tất cả chúng ta sẽ tiến hành bản vẽ Use Case.

Hình 8. Bản vẽ Use Case về ATM

3. Đặc tả Use Case

Nhìn vào bản vẽ trên tất cả chúng ta nhận diện mạng lưới hệ thống có nhu cầu các chức năng gì và ai sử dụng. Tuy nhiên, tất cả chúng ta chưa chắc chắn được chúng vận hành ra sao? Sử dụng chúng ra làm sao? Để nắm rõ hơn mạng lưới hệ thống tất cả chúng ta cần phải đặc tả các Use Case.

Có 2 phương pháp để đặc tả Use Case.

Cách 1: Viết đặc tả cho những Use Case

Tất cả chúng ta có thể viết đặc tả Use Case theo mẫu sau:

• Tên Use Case //Trương mục Details
• Mã số Use Case //UCSEC35
• Mô tả tóm tắt// Hiển thị thông tin cụ thể chi tiết của Trương mục
• Các bước thực hiện // Liệt kê các bước thực hiện
• ĐK thoát // Khi người dùng kích nút Close
• Yêu cầu đặc biệt quan trọng// Ghi rõ nếu có
• Yêu cầu trước lúc thực hiện// Phải đăng nhập
• ĐK sau lúc thực hiện // Ghi rõ những tham dự nếu có sau lúc thực hiện Use Case này

Cách 2: Sử dụng các bản vẽ để đặc tả

Tất cả chúng ta có thể dùng các bản vẽ như Activity Diagram, Sequence Diagram để đặc tả Use case. Các bản vẽ này tất cả chúng ta sẽ bàn ở những bài tiếp theo.

4. Sử dụng Use Case Diagram

Như tất cả chúng ta đã biết Use Case Diagram có một vai trò đặc biệt quan trọng quan trọng trong quá trình phân tích, thiết kế và phát triển mạng lưới hệ thống. Tiếp sau đây chúng tôi liệt kê một số ứng dụng tiêu biểu của Use Case Diagram.

– Phân tích và hiểu mạng lưới hệ thống

– Thiết kế mạng lưới hệ thống.

– Làm cơ sở cho việc phát triển, kiểm tra các bản vẽ như Class Diagram, Activity Diagram, Sequence Diagram, Component Diagram.

– Làm cơ sở để giao tiếp với khách hàng, các nhà góp vốn đầu tư.

– Hỗ trợ cho việc kiểm thử chức năng, kiểm thử gật đầu đồng ý.

5. Tóm lại

Đến đây, tất cả chúng ta đã tìm hiểu được bản vẽ trước tiên và rất quan trọng (use case diagram), các bạn phải tiếp tục thực hiện để nắm rõ hơn về bản vẽ này cũng như cách xây dựng và sử dụng chúng trong quá trình phát triển sản phẩm phần mềm.

Để giúp các bạn nắm rõ hơn về bản vẽ Use Case trong bài tiếp theo tất cả chúng ta sẽ thực hiện qua từng bước bài thực hiện xây dựng Use Case Diagram.

Bài tiếp: Thực hiện xây dựng bản vẽ Use Case

Bài trước: Cơ bản về phân tích và thiết kế hướng đối tượng người dùng