Phật Đản (tức thị ngày sinh của đức Phật); hay là Vesak là ngày kỷ niệm Phật Tất-đạt-đa Cồ-đàm sinh ra tại vườn Lâm-tì-ni, năm 624 TCN, diễn ra vào trong ngày 15 tháng tư âm lịch thường niên.

Bạn Đang Xem: Đại lễ Vesak là gì?

Vesak là tiếng Sinhalese của người dân đảo quốc Sri Lanka (Tích Lan), tiếng Pali là Vesakha, tiếng Phạn (Sanskrit) là Vaisakha, là tháng theo lịch Ấn Độ. Đó cũng là tháng đầu trong năm của lịch nước Nepal. Và từ xa xưa, Đại lễ Vesak hay còn gọi là lễ Tam hợp (Phật đản sinh, Phật thành đạo và Phật Niết bàn – là ngày lễ kỷ niệm 3 sự kiện quan trọng trong cuộc đời của đức Phật Thích ca mâu ni), đã được tổ chức tại những quốc gia Phật giáo theo truyền thống Nam truyền, khởi đầu từ Sri Lanka sau đó truyền sang Miến Điện, Thái Lan, Lào…

Vesak là gì?

Theo truyền thống Phật giáo Bắc tông và tác động ảnh hưởng của Phật giáo Trung Hoa, ngày này chỉ là ngày kỷ niệm ngày sinh của đức Phật Thích Ca; tuy nhiên, theo Phật giáo Nam truyền và Phật giáo Tây Tạng thì ngày này là ngày Tam hiệp (kỷ niệm Phật đản, Phật thành đạo và Phật nhập Niết-bàn). Ngày Phật Đản hay là lễ Vesak, Tam Hiệp được kỷ niệm vào các ngày khác nhau, tùy theo quốc gia.

Một số quốc gia với phần đông Phật tử chịu tác động ảnh hưởng Bắc tông (như Trung Quốc, Nước Hàn, Nhật Bản, Việt Nam) thường tổ chức ngày lễ Phật đản vào trong ngày mồng 8 tháng tư âm lịch. Các quốc gia theo Nam tông thường tổ chức vào trong ngày trăng tròn trong tháng tư âm lịch hay là ngày trăng tròn trong tháng 5 dương lịch.

Xem Thêm : Đầu tư ròng kí hiệu là gì? (Cập nhật 2022) – Luật ACC

Có trong năm có 2 ngày trăng tròn trong tháng 5 dương lịch như trong năm 2007, có nơi tổ chức ngày Vesak vào trong ngày trăng tròn trước nhất (ngày 1-5) trong những khi tại nơi khác lại kỷ niệm vào trong ngày trăng tròn thứ hai (ngày 31 tháng 5). Phương pháp tính kỷ nguyên Phật lịch tại những quốc gia theo truyền thống Nam tông cũng khác nhau, nên năm Phật lịch có thể cách nhau một năm.

Đại lễ Vesak có ý nghĩa quan trọng ở nhiều nước trên thế giới

Phật Đản, hay còn gọi là Vesak là ngày nghỉ ngơi dịp lễ quốc gia tại nhiều quốc gia châu Á như Thái Lan, Nepal, Sri Lanka, Malaysia, Miến Điện, Singapore, Indonesia, Nước Hàn, Hồng Kông, Đài Loan, Campuchia,… Tại Việt Nam, ngày này sẽ không phải ngày nghỉ ngơi dịp lễ được xác nhận chính thức.

Vào trong ngày lễ, Phật tử thường vinh danh Tam bảo: Phật, Pháp, Tăng (qua các hình thức như dâng cúng, tặng hoa, đến nghe thuyết giảng), và thực hiện ăn chay và giữ Ngũ giới, Tứ vô lượng tâm (từ bi hỷ xả), thực hiện bố thí và thao tác từ thiện, tặng quà, tiền cho những người dân yếu kém trong cộng đồng. Kỷ niệm Vesākha cũng có thể có tức thị làm những nỗ lực đặc biệt quan trọng để mang lại niềm sung sướng, niềm vui cho những người dân xấu số như người già cao niên, người khuyết tật và người bệnh, san sớt niềm vui và hòa bình với mọi người.

Ở một số quốc gia, nhất là Sri Lanka, hai ngày được giành cho việc cử hành Vesākha, việc bán rượu và thịt thường bị cấm và tất cả những cửa hàng rượu, bia và lò làm thịt phải đóng cửa do nghị định của chính phủ nước nhà. Chim, sâu bọ và thú vật được phóng sinh như thể một “hành động mang tính biểu tượng của việc giải thoát”, của việc trả tự do cho những người dân bị giam cầm, bị bỏ tù, bị tra tấn trái với ý muốn của họ. Tại Ấn Độ, Nepal, người dân thường mặc áo trắng khi lên các tịnh xá và ăn chay. Tại hồ hết các quốc gia châu Á đều phải sở hữu diễn hành xe hoa và nghi lễ tụng niệm, tại Nước Hàn có tiệc tùng, lễ hội đèn hoa sen Yeon Deung Hoe) rất lớn.

Ngày Phật đản Quốc tế Vesak

Vào trong ngày 28 tháng 10 năm 1999, đại diện thay mặt các nước của 34 nước trên thế giới đã đệ trình lên Đại hội Đồng Liên Hiệp Quốc (Liên Hợp Quốc) dự thảo quyết nghị xác nhận Đại Lễ Vesak kỷ niệm ngày đức Phật đản sinh, thành đạo và nhập niết bàn.

Xem Thêm : Công suất là gì? Công thức tính công suất, đơn vị của công suất?

Đến ngày 12 tháng 11 năm 1999, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua Nghị Quyết A/54/235 xác nhận ngày trăng tròn tháng 5 là Đại lễ Vesak kỷ niệm ngày đản sinh, thành đạo và nhập niết bàn của đức Phật.

Trong Nghị Quyết của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc viết rằng, “Lời dạy của đức Phật, và thông điệp về từ bi, hòa bình và thiện tâm của Ngài đã chuyển hóa hàng triệu người…Thừa nhận ngày trăng tròn tháng 5 thường niên là ngày thiêng liêng nhất của người Phật tử, kỷ niệm ngày sinh, thành đạo và nhập niết bàn của đức Phật.”

Từ đó, năm 1999 đến nay, mỗi năm, tại trụ sở chính của Liên Hợp Quốc ở Thành Phố New York và nhiều nơi trên thế giới, Liên Hợp Quốc đều tổ chức lễ kỷ niệm Đại lễ Vesak. Đặc biệt quan trọng, các nước có truyền thống Phật giáo lâu năm tại châu Á, mỗi năm đều theo ý thức của quyết nghị Liên Hợp Quốc mà long trọng tổ chức Đại lễ Vesak, trong đó có Việt Nam vào năm 2008 và tới đây là năm 2014.

Đây là một vinh dự lớn lao cho hàng tỷ người yêu mến và theo đạo Phật trên thế giới, vì duy nhất chỉ có đức Phật mới được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tuyên dương và công bố Đại lễ Vesak hằng năm cho toàn thế giới tưởng vọng.

Đại lễ này diễn ra với nhiều nội dung, bên cạnh nội dung sinh hoạt tôn giáo, còn tồn tại hội thảo chiến lược về các chủ đề Phật giáo khi đối chiếu với đời sống xã hội, triển lãm, trình diễn văn hóa truyền thống nghệ thuật và thẩm mỹ dân gian của nước đăng cai; du lịch thăm quan thắng cảnh, thắng tích Phật giáo.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon phát biểu nhân Đại lễ Vesak 2007:

“Hơn 2.500 năm qua, những lời dạy của Đạo sư Giác ngộ, Phật Thích Ca vẫn tiếp tục là kim chỉ nam và đã mang lại ý nghĩa cho cuộc đời của hàng triệu người trên thế giới. Việc tổ chức thường niên Đại lễ này là thời cơ để Phật tử xác quyết niềm tin vào giáo lý của Ngài, song song phát huy ý thức Từ bi-Trí tuệ và Hòa bình mà Phật Tổ đã truyền trao”.