Có khi nào bạn cảm giác mình là người hướng ngoại nhưng có thị hiếu của những người dân hướng về trong? Bạn thích trở thành nổi trội ở đám đông nhưng ngại phải phát biểu ý kiến, bạn thích những buổi tiệc sôi động nhưng cũng thích dành thời kì trong nhà một mình. Vậy thì bạn liệu có phải là một người hướng ngoại hay là không, bị ảnh hưởng tác động bởi gen di truyền hay tất cả do môi trường xung quanh, hãy cùng Genetica tìm hiểu thêm về những vấn đề này nhé.
1, Hướng ngoại là gì?
Hướng ngoại là một trong năm đặc điểm tính cách của lý thuyết tính cách Big Five. Nó chỉ ra một người thể hiện và tương tác xã hội ra sao. Một người dân có điểm hướng ngoại cao sẽ thích tận hưởng với những người dân chung quanh, tham gia hoạt động xã hội và tràn đầy năng lượng.
Người hướng ngoại thường tập trung vào thế giới xung quanh như các quan hệ xã hội. Nói cách khác, người hướng ngoại không thích trong nhà một mình. Người hướng ngoại thường có những đặc tính như:
- Hòa đồng: người hướng ngoại thường có nhiều bạn và thường xuyên gặp gỡ bầy đàn.
- Tự tín: người hướng ngoại nghĩ mình được nhiều người ngưỡng mộ.
- Giàu năng lượng: người hướng ngoại thường vui vẻ, năng động và nhiệt tình.
- Mạnh dạn: người hướng ngoại thường có xu hướng lãnh đạo người khác và thoải mái san sẻ ý kiến member.
Vì vậy, nếu như bạn đã từng gặp một người thích tiệc tùng, là tâm điểm của sự việc lưu ý và thích nói chuyện với những người lạ, đó có nhẽ là một người hướng ngoại. Trái lại với những người hướng ngoại là người hướng về trong. Người hướng về trong thường tập trung vào suy nghĩ và cảm xúc nội tâm. Người hướng về trong thường nhút nhát, lặng im và thiếu tự tín. Họ thường thích trong nhà một mình hoặc với một người bạn rất thân thay vì ra ngoài gặp gỡ những người dân lạ.
Tuy nhiên, cũng sẽ có những người dân không hoàn toàn là người hướng về trong lẫn hướng ngoại, mà người ta là người giao thoa giữa hai tính cách này. Tính cách của họ gồm có đặc trưng của tất cả hướng về trong lẫn hướng ngoại và họ được gọi là người hướng trung, đứng giữa hai xu hướng tính cách.
Thực tế, tính hướng ngoại đem lại khá nhiều lợi thế, đặc biệt quan trọng trong công việc. Ví dụ, người hướng ngoại thường rất dễ được thăng chức và vì vậy có thu nhập cao hơn nữa. Tuy nhiên, tính hướng ngoại cũng kèm theo một số vấn đề. Ví dụ, người hướng ngoại thỉnh thoảng có hành động tự phát, tức hành động thiếu suy nghĩ thấu đáo, khiến họ dễ gặp rối rắm hơn.
Do mức độ kích thích thấp tại vùng vỏ não mới, những người dân hướng ngoại tìm kiếm sự kích thích qua các cuộc phiêu lưu, trong những khi đó những người dân hướng về trong lại sở hữu mức độ kích thích cao tại vùng não này, vì vậy họ tránh các kích thích mạnh và thường được cho là không thích tương tác xã hội.
Sự hướng ngoại được thể hiện bằng tính xã hội, gồm có sự thân thiện với những người khác và thể hiện mong muốn tham gia cùng họ. Chất dẫn truyền thần kinh dopamine là một trong những phân tử đóng vai trò chủ đạo tác động đến hành vi con người.
Dopamine là hoóc môn kiểm soát cảm xúc và sự sáng sủa, do đó mạng lưới hệ thống dopamine được cho là ảnh hưởng tác động đến cách xử sự. Gen và những biến thể liên quan đến gen của mạng lưới hệ thống dopamine đóng vai trò lớn trong đặc điểm tính cách cũng như sự đa dạng tính cách trong các nghiên cứu lâm sàng và trên số đông dân số nói chung.
Một ví dụ nổi trội là gen COMT. Nó mã hóa cho enzyme gọi là Catechol-O-Methyltransferase chịu trách nhiệm phân giải chất dẫn truyền thần kinh dopamine tại thùy não trước. Biến thể di truyền của COMT liên quan đến những mức độ khác nhau của chuyển hóa các chất dẫn truyền thần kinh, ảnh hưởng tác động đến mạng lưới hệ thống dopamine của não người.
Người hướng ngoại thường được miêu tả là hoạt bát và hòa đồng. Thực chất sôi nổi, thoải mái của họ đã thu hút sự lưu ý của mọi người xung quanh. Họ phát triển bản thân mạnh mẽ nhờ việc tương tác với tất cả mọi người.
Vào trong thời gian 1960, nhà tâm lý học Carl Jung lần trước tiên miêu tả người hướng về trong và người hướng ngoại khi đang thảo luận các yếu tố về tính chất cách của con người. Ông đã phân loại hai nhóm dựa trên nơi họ tìm thấy nguồn năng lượng của mình.
Ông nhận định rằng, người hướng ngoại luôn tràn đầy năng lượng bởi đám đông và sự tương tác với thế giới phía ngoài. Trong lúc người hướng về trong cần thời kì một mình để nạp năng lượng, họ cũng dè dặt hơn trong cách cư xử và tương tác với những người khác.
Hồ hết mọi người đều rơi vào điểm nào đó ở giữa hướng về trong và hướng ngoại. Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng gen di truyền và nội tiết tố là 2 trong số những lý do làm cho một người hướng về trong hay hướng ngoại nhiều hơn.
2, Một số đặc điểm tính cách của người hướng ngoại
Bạn thích môi trường xung quanh xã hội: Người dân có xu hướng hướng ngoại thường là trung tâm của sự việc lưu ý, và bạn cũng thích điều đó. Bạn phát huy mạnh ở những tình huống xã hội và tìm kiếm sự kích thích ở đó. Bạn không ngại phải giới thiệu bản thân mình với những người lạ, hiếm khi từ chối những tình huống mới vì xa lạ biết ai hay sợ làm rối tung việc gì đó.
Bạn không thích và không cần nhiều thời kì ở một mình: Trong lúc những người dân hướng về trong cần thời kì cho mình sau một buổi tối đi chơi cùng bầy đàn hoặc một cuộc họp căng thẳng, những người dân hướng ngoại sẽ cảm thấy khoảng tầm thời kì ở một mình làm tiêu tốn nhiều năng lượng tự nhiên. Bạn cần phải sạc lại năng lượng bằng phương pháp ở xung quanh mọi người.
👉 Tìm Hiểu Thêm: Năng khiếu sở trường là gì? Có tính di truyền không?
Bạn năng động trong tập thể: Người hướng ngoại cảm thấy thoải mái khi ở trong một tập thể và thậm chí còn là người đứng vị trí số 1 trong những hoạt động tập thể như những hoạt động vào buổi tối cuối tuần, một buổi ăn uống sau giờ làm, các sự kiện xã hội. Bạn hiếm khi từ chối các lời mời dự tiệc, đám cưới và các cuộc tụ họp khác.
Bạn dễ kết giao với những người khác: Người hướng ngoại kết giao rất dễ dàng, một phần do bạn luôn tận hưởng năng lượng từ mọi người và tương tác trái lại với họ. Bạn có mạng lưới xã hội rộng và quen biết nhiều người. Việc theo đuổi thị hiếu và những hoạt động mới giúp những người dân hướng ngoại mở rộng các quan hệ xã hội của mình.
Bạn sẵn sàng nói đến những vấn đề cần phải giải quyết và xử lý hoặc đặt thắc mắc: Bạn không ngại nói ra những vấn đề cần phải giải quyết và xử lý và suy nghĩ của mình cho những người dân khác; sẵn sàng thể hiện bản thân mình một cách cởi mở; rõ ràng với thị hiếu và sự lựa chọn của mình.
Bạn thoải mái và tích cực: Người hướng ngoại thường được mô tả là người trong trạng thái sự sung sướng, tích cực, vui vẻ và thân thiện. Bạn có vẻ như không mắc kẹt quá lâu với những vấn đề hay suy nghĩ nhiều về những khó khăn. Tất nhiên bạn cũng sẽ gặp những khó khăn và rối rắm trong cuộc sống nhưng sẽ dễ dàng để nó lại sau sống lưng và bước tiếp.
Bạn không sợ rủi ro: Người hướng ngoại luôn có thể có những hành vi rủi ro. Một số giả thuyết nhận định rằng bộ não của họ được kết nối để tự thưởng cho mình nếu mọi chuyện diễn ra một cách êm xuôi.
Nếu hành động của họ có thiên hướng rủi ro nhưng vẫn thành công thì não bộ sẽ tự tiết ra chất dopamine (hay được gọi là hormone sự sung sướng) kích hoạt trung tâm khen thưởng của não, giúp họ cảm thấy hưng phấn và hài lòng. Đó là lý do những người dân hướng ngoại sẵn sàng gật đầu rủi ro hơn vì khi đó lượng hóa chất kích thích não bộ tăng vọt.
Bạn linh hoạt trong nhiều tình huống: Người hướng ngoại dễ thích ứng với mọi tình huống và luôn có cách sáng tạo khi gặp vấn đề mới. Không phải tất cả những người dân hướng ngoại đều phải sở hữu kế hoạch trước lúc hành động, bạn thích những quyết định tức thời hơn.
Thực tế trong cuộc sống hiện nay, hồ hết mọi người đều rơi vào đâu đó ở giữa hướng về trong và hướng ngoại và rất ít người biểu hiện một loại tính cách. Con người dân có thể thay đổi tính cách trong suốt cuộc đời thông qua môi trường xung quanh giáo dục, gia đình, bầy đàn…. Bạn cũng có thể hướng về trong lúc còn nhỏ nhưng dần hướng ngoại khi trưởng thành, và sự giao động trong phổ tư cách đó hoàn toàn thường nhật.
3, Hướng ngoại có phải do gen di truyền không?
Linda Blair, một nhà tâm lý học lâm sàng nhận định rằng mức độ hướng ngoại hay hướng về trong đã có sẵn trong DNA của bạn. Nói một cách khác là bạn không thể thay đổi được nó. Mức độ đó liên quan đến nhu cầu kích thích trước lúc hành động.
Người hướng về trong có rất nhiều chất hóa học khiến họ cảm thấy bị kích thích, trong những khi người hướng ngoại thì không có nhiều như vậy. Đây là lý do người hướng về trong có xu hướng tránh những nơi đông người hoặc deadline – những điều làm tăng thêm sức ép trong những khi họ đã có sẵn sức ép bên trong mình. Còn người hướng ngoại do không có đủ hóa chất kích thích này nên để hoàn thành điều gì đó, họ sẽ tìm kiếm nguồn sức ép từ phía ngoài.
Mức độ hướng ngoại được gen quy định đến 60%. Lấy ví dụ gen DRD2, một gen tham gia vào “mạng lưới hệ thống khen thưởng” của não bộ. Người hướng ngoại thường có một biến thể đặc trưng của gen này giúp họ dễ có cảm xúc tích cực hay dễ cảm thấy “hài lòng” hơn người hướng về trong.
Tuy nhiên, gen không thể lý giải được hết mọi vấn đề liên quan đến phía ngoại. Các nhà nghiên cứu tin rằng yếu tố môi trường xung quanh cũng tham gia kiểm soát và điều chỉnh xu hướng tính cách. Ví dụ, căng thẳng tâm lý thuở thơ dại có thể làm một người trở thành hướng về trong hơn mặc dù họ sinh ra là người hướng ngoại.
Nguồn tham khảo:
- https://www.healthline.com/health/what-is-an-extrovert#Personality-traits-of-an-extrovert
- https://www.businessinsider.com/why-people-are-extroverts-or-introverts-2018-4