Bạn có nhớ bạn đã ăn gì vào bữa trưa ngày hôm qua? Bạn đã ăn những món gì vào bữa trưa thứ Ba tuần trước đó? Và bữa trưa của bạn vào trong ngày này, năm năm trước thì sao?
Nếu khách hàng giống hồ hết mọi người, vướng mắc cuối cùng trong số các vướng mắc trên có vẻ rất khó, nếu không muốn nói là hoàn toàn không thể trả lời được. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng, có người có khả năng trả lời các vướng mắc trên, họ là những người dân Hyperthymesia, điều này được cho phép họ ghi nhớ các sự kiện hàng ngày với một mức độ cụ thể chi tiết và tính chuẩn xác cao.
Hyperthymesia là gì?
Những người dân mắc chứng Hyperthymesia (còn được gọi là hội chứng trí tưởng siêu phàm hoặc HSAM) có khả năng ghi nhớ các sự kiện trong cuộc sống với những cụ thể chi tiết cực kỳ cao.
Nếu được hỏi về một ngày bất kỳ, người mắc chứng hyperthymesia nói theo cách cho bạn biết đó là ngày nào trong tuần, họ đã làm những gì và có những sự kiện nổi tiếng nào xẩy ra vào trong ngày hôm đó. Thực tế, trong một nghiên cứu, người mắc chứng hyperthymesia có khả năng nhớ lại những việc họ đã làm trong các ngày cụ thể, thậm chí là khi được hỏi về những ngày trong 10 năm trước. Nima Veiseh, người mắc chứng hyperthymesia, đã mô tả những trải nghiệm của mình trên BBC Future: “Trí tưởng của tôi giống như một thư viện của băng VHS, nó ghi lại từng ngày trong cuộc đời tôi từ lúc thức cho tới lúc ngủ”.
Khả năng của những người dân mắc chứng hyperthymesia có vẻ rất cụ thể để ghi nhớ các sự kiện trong cuộc sống hàng ngày của chính họ. Người mắc chứng hyperthymesia nói chung không thể trả lời các vướng mắc về các sự kiện có tính lịch sử vẻ vang xẩy ra trước lúc họ sinh ra hoặc về những ký ức trước đó trong cuộc đời của họ (trí tưởng siêu phàm của họ thường khai mạc vào khoảng chừng đầu tuổi thiếu niên). Ngoài ra, các nhà nghiên cứu còn phát hiện rằng, không phải lúc nào họ cũng làm tốt hơn mức trung bình trong các bài giám sát và đo lường các loại trí tưởng khác với bài trí tưởng về cuộc sống của chính mình (chẳng hạn các bài test yêu cầu họ nhớ các cặp từ được đưa ra trong nghiên cứu).
Vì sao một số người mắc chứng Hyperthymesia?
Một số nghiên cứu cho thấy rằng các vùng não nhất định có thể khác nhau ở những người dân mắc chứng Hyperthymesia so với những người dân không mắc bệnh. Tuy nhiên, James McGaugh – một nhà nghiên cứu nói trong 60 Minutes, không phải lúc nào thì cũng rõ ràng liệu những sự khác biệt của não bộ liệu có phải là lý do gây ra chứng hyperthymesia hay là không: “Chúng tôi bị mắc kẹt trong vướng mắc “quả trứng hay con gà có trước”. Liệu có phải họ có vùng não to ra hơn vì họ vận đồng nhiều? Hay họ có những ký ức đẹp… bởi vì vùng não to ra hơn?”. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, người mắc chứng hyperthymesia có xu hướng trở thành đắm chìm, tưởng tượng nhiều trong các trải nghiệm hàng ngày. Tác giả nghiên cứu gợi ý rằng, những xu hướng ấy có thể giúp người mắc chứng hyperthymesia tập trung hơn vào các sự kiện trong cuộc sống của họ và xem lại những trải nghiệm này nhiều hơn, tương trợ trong việc ghi nhớ các sự kiện. Các nhà tâm lý học cũng suy đoán rằng, chứng hyperthymesia có mối liên hệ với chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế, và đã gợi ý rằng những người dân mắc chứng hyperthymesia nên dành nhiều thời kì hơn để suy ngẫm về các sự kiện trong cuộc sống của họ.
Hyperthymesia: sướng hay khổ?
Hyperthymesia dường như thể một kỹ năng phi thường – sau tất cả, sẽ chẳng là rất tuyệt vời khi luôn ghi nhớ sinh nhật hay một ngày kỷ niệm của người nào đó hay sao?
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã nhận được thấy rằng, chứng hyperthymesia cũng luôn tồn tại mặt nhược điểm. Do ký ức con người rất mạnh mẽ, những sự kiện tiêu cực từ quá khứ có thể tác động ảnh hưởng đến họ rất lớn. Như Nicole Donohue, người mắc chứng hyperthymesia, giảng giải trong BBC Future: “Bạn cảm thấy cùng cảm xúc – nó vừa thô, vừa tươi khi nhớ một một ký ức tồi tệ”. Tuy nhiên, Louise Owen giảng giải trong 60 Minutes, chứng Hyperthymesia của cô ấy cũng luôn tồn tại thể tích cực vì nó khuyến khích cô ấy tận dụng tối đa mỗi ngày: “Vì tôi biết rằng tôi sẽ nhớ bất luận điều gì xẩy ra hôm nay, vậy nên, tôi luôn nghĩ mình nên làm gì để hôm nay trở thành một ngày đặc biệt quan trọng và nổi trội”.
Tất cả chúng ta học được gì từ Hyperthymesia?
Mặc dù không phải tất cả tất cả chúng ta đều phải sở hữu khả năng ghi nhớ giống như người mắc chứng Hyperthymesia, tuy nhiên có rất nhiều điều tất cả chúng ta có thể làm để cải thiện trí tưởng của mình, chẳng hạn: tập thể dục, đảm bảo ngủ đủ giấc, lặp đi tái diễn những điều tất cả chúng ta muốn nhớ.
Điều quan trọng là, chứng Hyperthymesia cho ta thấy rằng khả năng ghi nhớ của con người rộng hơn tất cả chúng ta nghĩ rất nhiều. Như Mc Gaugh nói trong 60 Minutes, sự phát hiện ra Hyperthymesia có thể là một “chương mới” trong nghiên cứu về trí tưởng.
–
Đăng bởi: Elizabeth Hopper
Nguồn: https://www.thoughtco.com/understanding-hyperthymesia-4158267
Người dịch: Huyền Huyền