Khi nhắc đến vấn đề học tập thì tất cả chúng ta phải nghĩ đến yếu tố con người và vai trò không thể thiếu đó chính là các thầy gia sư. Thế nhưng, học tập là quá trình tiếp thu tri thức trong thời kì dài và phải học từ nhiều đối tượng người sử dụng khác nhau, ngoài thầy gia sư, bạn còn tồn tại thể học tập từ chính ông bà, cha mẹ, bè phái… và cả những người dân xung quanh, như câu tục ngữ mà ông cha ta thường nói “Học thầy không tày học bạn”.
1. Học thầy không tày học bạn tức là gì?
Câu tục ngữ “Học thầy không tày học bạn” theo nghĩa đen có tức là trong một vài trường hợp việc học từ những người dân thầy gia sư sẽ không còn hiệu quả bằng việc học từ những người dân bạn.
Tuy nhiên, với nghĩa bóng thì câu tục ngữ này lại sở hữu một tầng nghĩa khác đó đó chính là ngoài việc tất cả chúng ta học những tri thức ở trường từ các thầy gia sư thì nên học tập từ nhiều nguồn khác nhau như: Các bạn, ông bà, bè phái…những người dân bạn thỉnh thoảng họ sẽ là người gần gụi hơn với tất cả chúng ta so với những thầy gia sư.
Trong một lớp học thầy cô phải chịu trách nhiệm giảng dạy của nhiều học trò khác nhau nên không thể nắm bắt được tình hình và quan tâm được hết mọi người. Đó là lý do vì sao bè phái được xem là người quan trọng và thích hợp để cho tất cả chúng ta học hỏi.
Như vậy, ý nghĩa cốt lõi của câu tục ngữ “Học thầy không tày học bạn” đó chính là đề cao việc học tập của tất cả mọi người. Không chỉ tạm ngừng ở trường lớp mà ở bất luận nơi đâu tất cả chúng ta cũng cần phải phải học hỏi để nâng cao tri thức.
Xem thêm: Ý nghĩa câu tục ngữ ‘không thầy đố mày tạo nên sự’, những câu nói hay về tình thầy trò
2. Học thầy không tày học bạn khuyên tất cả chúng ta điều gì?
Câu tục ngữ “Học thầy không tày học bạn” nói đến hai phương pháp học khác nhau nhưng nó không hề phủ nhận vai trò to lớn của người thầy, gia sư trong việc giáo dục mỗi con người. Mà trái lại, câu tục ngữ này còn cho thấy, ngoài việc học từ thầy gia sư, tất cả chúng ta còn tồn tại thể học hỏi từ những người dân xung quanh để nâng cao sự hiểu biết và hoàn thiện bản thân.
Xét ở ngày nay, câu tục ngữ “Học thầy không tày học bạn” lại càng đúng đắn hơn vì trong quá trình học tập việc hỏi từ bè phái là rất cấp thiết, bởi vì nó sẽ tất cả chúng ta giúp bổ sung những tri thức không đủ ở trường lớp. Khi xã hội ngày càng phát triển sự hiểu biết của con người cũng ngày càng phải tăng lên, nếu như không chịu học hỏi thì các bạn sẽ bị tụt hậu không theo kịp người khác.
Hằng ngày, ở trường thầy gia sư sẽ là người dạy dỗ, chỉ bảo tất cả chúng ta những điều đúng đắn nhưng đó mới chỉ là tri thức cơ bản mà tất cả chúng ta cần tiếp nhận. Ngoài giờ học, hay trong cuộc sống sẽ còn rất nhiều điều tất cả chúng ta cần phải học hỏi từ những người dân xung quanh.
Như vậy, có những việc nếu thầy cô không thể trực tiếp chỉ bảo thì tất cả chúng ta có thể học hỏi từ bè phái của mình. Hơn nữa, khi trao đổi, học hỏi với bè phái cùng trang lứa thì trạng thái của tất cả chúng ta sẽ tiến hành thoải mái, tự tín, và tăng khả năng hỏi đi sâu vào việc nên tìm hiểu.
Học hỏi, tìm hiểu nơi bè phái đó chính là một trong những yếu tố góp phần vào sự thành đạt của mỗi member, nhưng trong quá trình hình thành, phát triển và hoàn thiện tư cách của lứa tuổi học trò, người thầy vẫn đóng vai trò quyết định, bè phái chỉ đóng vai trò tương trợ. Bởi ông cha ta đã từng nói: “Muốn sang thì bắc cầu kiều/Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy”.
Xem thêm: ‘Chiếc áo không tạo nên sự thầy tu’ – câu thành ngữ chứa đựng hàm ý thâm thúy không phải ai cũng rõ
3. Những câu tục ngữ về học tập hay nhất
Ngoài “Học thầy không tày học bạn”, kho tàng tục ngữ, ca dao Việt Nam còn tồn tại không ít những câu tục ngữ, thành ngữ nói về tình thầy trò, về công lao dạy dỗ, giáo dục, học tập của thầy gia sư. Ví dụ như:
- Học một biết mười.
- Có cày có thóc, có học có chữ.
- Ăn vóc học hay.
- Dao có mài mới sắc, người dân có học mới nên.
- Dốt đến đâu học lâu cũng biết.
- Học hành vất vả kết quả ngọt bùi
- Đi một buổi chợ học được mớ khôn.
- Học trò đèn sách hôm mai Ngày sau thi đỗ nên trai mới hào Tạo ra sự quan thấp, quan cao Tạo ra sự vọng tía võng đào ngông nghênh.
- Kìa ai học sách thánh hiền Lắng tai nghe lấy cho chuyên quan tâm.
- Dậy con từ thuở tiểu sinh Gần thầy gần bạn tập tành lễ thức Học cho “cách vật trí tri” Văn học chữ nghĩa nghề gì rồi cũng thông.
- Học là học đạo làm người Con đừng lêu lổng kẻ cười người chê.
- Ngọc kia chẳng giũa chẳng mài Cũng thành vô dụng cũng hoài ngọc đi.
- Học là học để làm người Biết điều hơn thiệt biết lời thị phi.
- Học khôn đến chết, học nết đến già.
- Làm trai quyết chí học hành Lập nên công nghiệp để dành ngày mai.
- Nhân bất học bất tri lý Ngọc bất trác bất thành khí.
- Luyện mãi thành tài, miệt mài tất giỏi.
- Khôn thì trong trí lượng ra Dại thì học lỏm người ta hình thức.
- Học thầy học bạn, vô vạn phong lưu.
- Làm người mà được khôn ngoan Cũng nhờ học tập mọi đường mọi hay Nghề gì đã có trong tay Tương lai rồi cũng đều có ngày ích to.
- Học là học biết giữ giàng Biết điều nhân nghĩa biết đàn hiếu trung.
Như vậy, từ những giải nghĩa câu “học thầy không tày học bạn” tất cả chúng ta có thể thấy, ở bất kỳ thời đại nào muốn học tốt ngoài việc tiếp thu tri thức trong nhà trường thì còn cần phải học hỏi những điều hay lẽ phải từ bè phái và những người dân xung quanh. Do đó, hãy vẫn là một con người học tập không có giới hạn và cũng đừng bao giờ tự mãn với những gì mà tôi đã có mà hãy coi đó là nền tảng, bàn đạp để tiến xa hơn nữa.
Sưu tầm Nguồn ảnh: Internet
