Hoa tiêu là một loại quả gia vị được người Tứ Xuyên tận dụng phổ cập trong món ăn của họ. Đó là một thành phần làm ra nét đặc trưng của ăn uống Tứ Xuyên. Tuy nhiên, hẳn nhiều người vẫn không biết hoa tiêu là gì và nó có tác dụng thế nào trong đời sống. Nội dung bài viết về sau sẽ hỗ trợ tín đồ trả lời những thắc mắc trên.

Hoa tiêu là gì? Nguồn gốc của hoa tiêu

Hoa tiêu có rất nhiều ứng dụng trong nấu bếp và Y khoa (Hình ảnh: Internet)

Hoa tiêu là một loại hạt gia vị có nguồn gốc từ Trung Hoa, cây hoa tiêu mọc nhiều ở những tỉnh miền núi như Tứ Xuyên, Hà Bắc, Hà Nam, Sơn Tây, Vân Nam. Người Tứ Xuyên (Trung Quốc) tận dụng hạt hoa tiêu như một loại gia vị chính trong món ăn. Hạt hoa tiêu thường được phơi khô và xay thành bột để làm gia vị, phần vỏ ngoài của hạt được dùng để làm thành trộn bột ngũ vị hương, trong một vài món ăn người ta tận dụng nguyên hạt hoa tiêu. Do đó, hạt hoa tiêu thường được nghe biết với cái tên Xuyên Tiêu (tiêu Tứ Xuyên). Tiêu Tứ Xuyên là gia vị được tận dụng phổ cập trong ăn uống châu Á tân tiến.

Thành phần thiết yếu trong quả hoa tiêu là tinh dầu (volatile oil), khoảng tầm 0,7 – 9% tùy loại cây và nơi mọc. Theo sách Đông Y, trong hạt hoa tiêu có một% tinh dầu và thành phần thiết yếu là limonen (44%), geraniol (912,14%), neral (10,95%), linalol (6,84%). Hạt hoa tiêu có vị cay, nóng, phù phù hợp với món ăn có tính hàn như thủy sản, đồ tươi sống. Hình như, người Tứ Xuyên còn dùng bột hoa tiêu để làm gia vị cho những món nước xốt vô cùng nổi tiếng.

Ở VN, cây hoa tiêu mọc nhiều nhất là ở những tỉnh miền núi như Vĩnh Phú, Tỉnh Lào Cai, Bắc Thái, Cao Bằng, Thành Phố Lạng Sơn, Hòa Bình, Nghệ Tĩnh. Hạt hoa tiêu là một trong những thành phần thiết yếu tạo thành vị cay, nóng – đặc trưng của ăn uống Tứ Xuyên. Chúng ta cũng có thể cảm nhận được vị cay đặc trưng của Xuyên Tiêu trong món ăn được nổi tiếng như lẩu cay Tứ Xuyên, đậu phụ xốt cay Tứ Xuyên…

Xuyên Tiêu là thành phần chính của món lẩu Tứ Xuyên trứ danh (Hình ảnh: Internet)

Những kết quả khác của hoa tiêu

Ngoài kết quả trong nấu nướng, hoa tiêu còn là một dược liệu phổ cập trong Đông Y, có nhiều tác dụng hữu ích trong việc chữa khám bệnh cho con người.

Tác dụng nổi trội của hoa tiêu trong Y khoa tân tiến

– Có tác dụng gây tê và giảm đau tại chỗ.

– Có tác dụng ức chế liên cầu khuẩn dung huyết, tụ cầu vàng, truất phế tuy nhiên cầu khuẩn, trực khuẩn lî, thương hàn và một vài nấm ngoài da. Thuốc giết chết lãi đũa ở heo.

– Có tác dụng hạn chế chảy sữa: dùng nước sắc Ngô thù uống với đường đen làm cho sữa mẹ giảm hoặc mất hẳn trong một – 2 ngày sanh.

– Một liều nhỏ geraniol trong hoa tiêu có tác dụng lợi tiểu nhẹ.

Ứng dụng lâm sàng

– Trị chứng đau bụng do lạnh, đau bụng kiết lị

– Trị đau bụng, nôn nhiều

– Trị chàm, viêm da, ngứa hoặc nấm da

– Dùng uống để làm tắc sữa (giúp ngưng chảy sữa ở phụ nữ cho con bú)

Cách tận dụng bột hoa tiêu và lưu ý

Hoa tiêu phơi khô, xay thành bột, dùng như thuốc uống, mỗi liều chỉ dùng khoảng tầm 2 – 5g, quan trọng đặc biệt không dùng cho phụ nữ có thai.

Mua bột hoa tiêu ở đâu?

Hiện nay, bột hoa tiêu được bán thoáng rộng ở những tiệm thuốc Đông y hoặc tại những shop, siêu thị chuyên về gia vị, vật liệu nấu bếp. Tuy nhiên, người tiêu dùng nên tìm mua hoa tiêu tại những địa chỉ uy tín để tránh mua phải hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc trên thị trường. Vậy là tín đồ đã biết hoa tiêu là gì và ứng dụng của loại hạt này trong đời sống rồi đó. Hạt hoa tiêu không chỉ có là vật liệu phổ cập dùng trong nấu bếp mà còn được sử dụng làm dược liệu chữa bệnh phổ cập trong đông y.

Hình như, trong số những thành phần rất có thể ăn được từ bò thì gầu bò sẽ là một vật liệu rất thú vị cho những ai yêu thích ăn uống. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ về thành phần này. Hãy cùng Hướng Nghiệp Á Âu tìm hiểu xem gầu bò là gì và những món ngon tạo ra từ gầu bò nhé những tín đồ!