Hiện nay nhiều người, nhất là những tín đồ trẻ nhầm lẫn hoặc không phân biệt được thế nào là chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc ngữ. Để tránh tình trạng đó, công ty chúng tôi xin trích xuất những khái niệm cơ phiên bản tiếp sau đây để mọi người phân biệt, từ đó rất có thể hiểu đúng và tận dụng đúng trong những thuật ngữ trên trong tiếp xúc.

Chữ Hán

Chữ Hán, hay còn gọi với những tên khác ví như: Hán tự, chữ Trung Quốc. Chữ Hán có 02 loại là Chữ Hán cổ (chữ phồn thể), chữ Hán tiến bộ (chữ giản thể). Ví dụ: 02 chữ “Hán Tự” viết dưới dạng chữ phồn thể là: 漢字, viết dưới dạng giản thể là: 汉字. Chữ Hán là một dạng chữ viết biểu ý của Trung Quốc. Chữ Hán có nguồn gốc phiên bản địa, tiếp sau đó nhập khẩu vào những nước phụ cận trong vùng bao gồm tất cả Triều Tiên, Nhật Bạn dạng và Việt Nam, tạo thành vùng được gọi là vùng văn hóa truyền thống chữ Hán hay vùng văn hóa truyền thống Đông Á. Tại những vương quốc này, chữ Hán được vay mượn để tạo ra chữ viết cho ngôn từ của dân phiên bản địa ở từng nước. Ví dụ: Ở Nhật Bạn dạng trên cơ sở nền tảng chữ Hán, người Nhật đã sáng tiết ra chữ Nhật. Chữ Nhật Bạn dạng tận dụng bảng chữ cứng Katakana, bảng chữ mềm hiragana và Hán tự, trong đó Hán tự chiếm tỷ trọng tương đối nhiều. Vì vậy người Nhật Bạn dạng thậm chí là còn rất có thể đọc được báo của Đài Loan (người Đài Loan dùng chữ phồn thể). Ở Việt Nam, chữ Hán cổ được dùng làm sáng tiết ra chữ Nôm.

Trong trang sách trên gồm: Chữ Hán cổ (phồn thể) – Âm Hán Việt – Chữ quốc ngữ (giải nghĩa)

Danh từ “chữ nho” được dùng làm chỉ “chữ Hán cổ” do người Việt dùng trong những văn phiên bản ở Việt Nam. Chữ được tận dụng trong hành chính, hoành phi câu đối hoặc tác phẩm thư pháp trước kia nhiều phần là chữ Hán cổ, chữ Nôm được tận dụng nhưng còn hạn chế, bởi chữ Nôm sinh sau đẻ muộn, khó nhớ, có tính vùng miền.

Trong quy trình nghìn năm Bắc thuộc, chữ Hán vẫn được người Việt dùng và phát triển. Tuy nhiên, người Việt phát âm chữ Hán rất khác người Trung Quốc. Người Trung Quốc dùng âm Pinyin để đọc chữ Hán. Ví dụ: Chữ “Nam” pinyin là “nán”, còn người Việt phát âm chữ Hán bằng âm Hán Việt. Ví dụ: Chữ 愛 có âm Hán Việt là “Ái”, tức thị yêu. Như vậy, âm Hán Việt được người Việt tiết ra và củng cố để phát âm chữ Hán. Do nhu yếu phát triển, người Việt đã tận dụng chữ Hán để tiết ra chữ viết riêng, tức chữ Nôm.

Chữ Hán có hai loại là chữ Hán cổ (hay còn gọi là chữ Hán phồn thể) và chữ Hán tiến bộ (hay còn gọi là chữ Hán giản thế). Chữ Hán cổ còn giữ lại nhiều đường nét, mang tính chất tượng hình cao. Chữ Hán tiến bộ đã giản lược đi nhiều nét trong chữ Hán cổ, việc giản lược như vậy nhằm mục tiêu mục tiêu khiến chữ Hán trở lên dễ nhớ hơn, viết nhanh hơn, đáp ứng nhu cầu được nhu yếu của xã hội tiến bộ. Ví dụ: Chữ “thính” (tức thị nghe) chữ Hán cổ viết 聽，chữ Hán tiến bộ viết 听. Chữ “ái” (tức thị yêu) chữ hán cổ viết 愛, chữ Hán tiến bộ viết 爱, mất chữ “Tâm” 心 – trái tim.

Chữ Nôm

Một trang từ cuốn Nhật dụng thường đàm chữ Nôm 1851

Chữ Nôm được tiết ra dựa trên cơ sở chữ Hán (thiết yếu là phồn thể), vận dụng phương thức tạo chữ hình thanh, hội ý, giả tá của chữ Hán để tiết ra những chữ mới bổ sung cập nhật cho việc viết và diễn đạt những từ thuần Việt không hề có trong bộ chữ Hán lúc đầu. Có rất nhiều phương pháp để tiết ra chữ Nôm, trong phạm vi nội dung bài viết này sẽ không thể trình diễn hết được. Vì vậy, xin được tìm ra một vài ví dụ sau để làm ví dụ có tính chất tiêu biểu:

– Ví dụ 1: Chữ bán 半 trong chữ Hán có âm Hán Việt là bán tức thị một nửa, nhưng chữ Nôm mượn âm và hiểu theo tức thị bán trong mua bán.

– Ví dụ 2: Có những chữ nôm lại mượn nghĩa của hai chữ Hán để tiết ra âm Nôm như MỆT được ghép bởi chữ 亡 vong (tức thị mất) + chữ 力 lực (tức thị sức), tức là mất sức nên mệt.

– Ví dụ 3: Chữ trời được ghép bởi chữ thiên 天 và thượng 上 thượn, thiên ở trên là trời.

Chữ Quốc ngữ

Chữ Quốc ngữ là hệ chữ viết chính thức trên thực tiễn (de facto) hiện nay của tiếng Việt.

Bộ chữ Quốc ngữ tận dụng những ký tự Latinh, dựa trên những bảng vần âm của nhóm ngôn từ Rôman nhất là bảng vần âm Người thương Đào Nha, với những dấu phụ thiết yếu từ bảng vần âm Hy Lạp.

Hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2013, Chương I Điều 5 Mục 3 ghi là “Từ ngữ vương quốc là tiếng Việt”, xác minh tiếng Việt là Quốc ngữ. Tuy nhiên, Hiến pháp không nói đến “chữ viết vương quốc”, do những cải cách trong giáo dục để lại những không giống nhau trong chính tả và phiên âm, dẫn theo chưa xây dựng được những quy tắc nhất quán được đồng thuận về chữ quốc ngữ trong xã hội tận dụng tiếng Việt.

Tên thường gọi “chữ quốc ngữ” được dùng làm chỉ chữ quốc ngữ Latinh lần trước tiên được tận dụng vào năm 1867 trên Gia Định báo. Tiền thân của tên thường gọi này là chữ Tây quốc ngữ. Về sau từ Tây bị lược vứt đi để chỉ từ là chữ quốc ngữ; còn tên thường gọi chữ Tây bấy giờ được chuyển sang để chỉ chữ Pháp. Quốc ngữ nghĩa mặt chữ là ngôn từ vương quốc, ở Việt Nam nếu không hề có từ bổ nghĩa kèm theo cho thấy từ quốc ngữ được dùng làm một ngôn từ nào khác thì quốc ngữ mặc định là chỉ tiếng Việt.

Thư Pháp Dụng Phẩm sưu tầm