Chuỗi thức ăn hay còn gọi là xích thức ăn hoặc quan hệ thức ăn; các chuỗi thức ăn dày đặc tạo nên lưới thức ăn. Hơn nữa, trong khoa học và cả trong sách giáo khoa thì khái niệm chuỗi thức ăn đã được khái niệm một cách chuẩn xác.

Nội dung bài viết này sẽ khiến cho bạn nắm vững chuỗi thức ăn là gì? Các chuỗi thức ăn trong tự nhiên? Chuỗi thức ăn trên cạn và chuỗi thức ăn dưới nước?….. Cùng mayruaxegiadinh.com.vn theo dõi ngay sau đây nhé!

Chuỗi thức ăn là gì?

Chuỗi thức ăn là một dãy gồm rất nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau và loài đứng trước là thức ăn của loài đứng sau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn là một mắt xích, chúng vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước nhưng song song cũng trở nên sinh vật mắt xích phía sau tiêu thụ. Các chuỗi thức ăn dày đặc sẽ tạo nên những mạng lưới thức ăn.

Ví dụ 5 chuỗi thức ăn: Rau xanh → sâu → chim → rắn → con người.

Rau xanh bị sâu đục ăn trong lúc sâu lại là thức ăn mà chim luôn tìm kiếm. Tuy nhiên, chim là đối tượng người tiêu dùng của rắn nếu bị rắn gặp gỡ (chuỗi thức ăn này còn có thể bị đảo ngược trong một vài trường hợp ở đoạn này khi rắn lại đấy là đối tượng người tiêu dùng bị xoá sổ của một số loài chim) và con người đấy là sinh vật ăn những loài đứng phía trước trong chuỗi thức ăn này.

Như vậy, có thể nhận thấy rằng chuỗi thức ăn là một ví dụ để minh chứng cho việc sinh động những hoạt động của thế giới tự nhiên đang diễn ra xung quanh tất cả chúng ta hàng ngày. Loài này ăn loài kia nhưng loài này lại đấy là thức ăn ngon của loài khác,…. Những hoạt động sinh hoạt này vẫn diễn ra tương tự như một quy luật và cũng là phương thức để sống sót của nhiều loài.

Trong khoa học nghiên cứu sự sống trên hành tinh xanh này, khái niệm chuỗi thức ăn là một phát kiến đóng vai trò quan trọng. Mà tác giả của khái niệm này là một nhà khoa học người Ả Rập Al-Jahiz vào thế kỉ thứ IX.

Phân loại sinh vật trong chuỗi thức ăn

Theo nghiên cứu, các nhà sinh vật học đã và đang tìm ra được sự có mặt của 3 loại sinh vật tiêu biểu trong chuỗi thức ăn tự nhiên gồm: sinh vật sinh sản, sinh vật tiêu thụ và sinh vật phân hủy.

Sinh vật sinh sản

Bạn có biết liệu các chuỗi thức ăn thường khởi đầu từ đâu? Hồ hết các chuỗi thức ăn đều khởi đầu từ sinh vật sinh sản. Chúng gồm có những sinh vật tự dưỡng (autotrophs) hay còn được gọi là sinh vật cung cấp hoặc được nghe biết với cái tên gần gụi, thân thuộc hơn đấy là thực vật.

Tuy nhiên, ngoài thực vật thì trong nhóm sinh vật tự dưỡng này còn tồn tại một số loại tảo hay vi trùng cũng được xem xếp vào loại sinh vật sinh sản, mở màn cho một chuỗi thức ăn. Thế nhưng thay vì đa phần tự tổng hợp chất hữu cơ từ ánh sáng mặt trời thì tảo hay vi trùng lại tổng hợp năng lượng chất dinh dưỡng từ những phản ứng hóa học.

Sinh vật tiêu thụ

Những loài sinh vật tiêu thụ khác với sinh vật tự dưỡng bởi chúng đều là sinh vật dị dưỡng (Heterotrophs) và thường là các loài thú hoang dã. Chúng tìm kiếm nguồn dinh dưỡng và các chất hữu cơ từ bên phía ngoài mà bản thân chúng thì không thể thụ động tự tiếp thu được.

Sinh vật tiêu thụ bằng việc ăn các sinh vật tự dưỡng (thực vật) hoặc các sinh vật dị dưỡng khác (thú hoang dã) để lấy chất hữu cơ nuôi thân thể.

Sinh vật phân hủy

Sinh vật phân hủy gồm có các vi trùng dị dưỡng cũng tìm kiếm nguồn dinh dưỡng hữu cơ từ những thân thể sống khác hoặc những thân thể đã chết ở động – thực vật. Một số loài nấm có khả năng phân hủy các chất hữu cơ từ các chất vô cơ trong các loài khác cũng được xếp chung vào nhóm này.

Ví dụ về chuỗi thức ăn đặc biệt quan trọng có sự xuất hiện của tất cả 3 loài sinh vật vừa nêu ở trên như: Cỏ → Bò → Người → Xác chết → Vi trùng → Cỏ.

Đây được xem là ví dụ về chuỗi thức ăn trong tự nhiên tiêu biểu. Trong số đó, cỏ đấy là loại sinh vật tự dưỡng và song song là sinh vật sinh sản khai mạc cho dãy mắt xích ở phía sau. Bò thì ăn cỏ và người thì ăn bò. Từ đó, bò và người là 2 sinh vật dị dưỡng và sinh vật tiêu thụ (bò tìm kiếm chất hữu cơ từ cỏ và con người cần có thịt bò để lấy dinh dưỡng nạp vào thân thể).

Sau lúc con người chết đi thì trở thành một chiếc xác và khi đó vi trùng sẽ khai mạc phân hủy xác này để tổng hợp các chất hữu cơ cho việc tồn tại của chúng. Nhưng cho tới cuối cùng thì chính những vi trùng này lại là nhân tố trong bã mùn của đất để cỏ tiếp thu và phát triển.

Và cứ Từ đó thì chuỗi thức ăn này lại tiếp tục vòng tuần hoàn lặp đi tái diễn theo quy luật của chúng. Lưu ý con người không đứng đầu chuỗi thức ăn.

Các loại chuỗi thức ăn

Chuỗi thức ăn được phân loại như sau:

• Chuỗi thức ăn có sinh vật mở đầu là các sinh vật sinh sản.

Ví dụ như chuỗi thức ăn: Cỏ → Thỏ → Sói → Xác chết → Vi trùng.

• Chuỗi thức ăn có sinh vật phân hủy là các sinh vật mở đầu.

Ví dụ như chuỗi thức ăn: Mùn bã hữu cơ → Giun đất → Gà → Chó sói → Cọp → Vi trùng.

Chuỗi thức ăn trên cạn & chuỗi thức ăn dưới nước

Chuỗi thức ăn trên cạn

Chuỗi thức ăn trên cạn thường khá ngắn và mang những đặc điểm như: Môi trường thiên nhiên trên cạn không ổn định và sinh vật thì tiêu tốn nhiều năng lượng cho việc trao đổi chất.

Hiệu suất sinh thái xanh thường thấp: Thực vật chứa nhiều chất khó tiêu hóa (tiêu biểu như cellulose) và thú hoang dã ăn thịt thì tiêu tốn nhiều năng lượng cho những hoạt động săn mồi.

Chuỗi thức ăn dưới nước

Chuỗi thức ăn dưới nước thường dài: Môi trường thiên nhiên dưới nước ổn định và sinh vật thì tiêu tốn ít năng lượng cho việc trao đổi chất.

Hiệu suất sinh thái xanh cao: Mắt xích trước nhất phần đa đều là thực vật phù du nên dễ tiêu hóa giúp hiệu suất sử dụng thức ăn cao; đặc biệt quan trọng thú hoang dã thường ít tiêu tốn năng lượng cho hoạt động săn mồi.

Tầm quan trọng của thực vật trong chuỗi thức ăn là gì?

Tất cả chúng ta vẫn thường được nghe về một vài triết lý rằng: Nông nghiệp vốn là một ngành nghề cơ bản của những ngành nghề và là ngành sinh sản vật chất cơ bản của toàn xã hội; lương thực là cái gốc rễ của quốc gia và là nền tảng để kiến thiết giang sơn.

Khẳng định này cũng không có gì sai bởi trên thực tế tất cả chúng ta đâu chỉ có có mỗi thịt thôi đúng không nhỉ nào? Trong lúc đó, cơm gạo hay ngũ cốc vẫn luôn là thứ làm cho tất cả chúng ta no bụng tốt nhất và xoành xoạch phải có rau để bổ sung những dưỡng chất thiết yếu cho thân thể.

Khi liên hệ đến sinh vật học thì chuỗi thức ăn cũng không thể thiếu sinh vật mở màn và đã phần sinh vật mở màn là thực vật. Lý do là vì vai trò của thực vật vô cùng to lớn. Cây cối không cần đến loài khác mà chúng vẫn có thể tự tiến hành được quá trình quang quẻ hợp và tích lũy để chuyển đổi chất vô cơ từ khí CO2 và hơi nước thành các chất hữu cơ như tinh bột hay protit.

Ngoài ra, chúng cũng song song có thể tự chuyển hóa năng lượng Mặt Trời thông qua ánh sáng thành các sinh vật có tính hóa học hữu cơ như thể một nguồn thức ăn thiết yếu cho những loài thú hoang dã mà đối tượng người tiêu dùng cần nhiều nhất đó đấy là con người.

Phần đa các loài thú hoang dã ăn thịt thì luôn cần phải ăn các loài thú hoang dã có ăn thực vật. Ví dụ tiêu biểu như nếu không có cỏ cho thỏ ăn thì thỏ sẽ không còn có nhiều để cho những loài khác tìm tới, trong có có con trăn. Và nếu như trăn không tìm thấy được những con thỏ hay một số loài ăn cỏ khác ví như trâu hay bò,… để tiêu hóa thì trăn buộc phải tìm tới đối tượng người tiêu dùng khác và đấy là con người.

Do đó, thực vật giữ một vai trò vô cùng quan trọng và rõ ràng rằng con người cần phải vô cùng chú tâm đến điều này. Và nếu như không có thực vật thì hệ sinh thái xanh sẽ không còn được cân bằng và vì thế gây ra nhiều hậu quả lớn. Mời độc giả mục tiếp theo để làm rõ về điều này.

Cân bằng hệ sinh thái xanh

Một hệ sinh thái xanh được xem là hoàn chỉnh đấy là không bị thiếu đi bất kỳ một mắt xích nào dù có là trong một chuỗi thức ăn nhỏ bé và tất cả những loài đều cùng tồn tại và dựa vào nhau để sở hữu thể sinh trưởng và phát triển.

Hoặc trong trường hợp có thiếu đi một ít thì cũng sẽ tự kiểm soát và điều chỉnh được để duy trì trạng thái cân bằng. Và sự cân bằng đó đấy là một trạng thái của việc ổn định tự nhiên, tạo môi trường xung quanh để tất cả những loài được thích ứng tốt nhất trong xét tuyển sống của sinh quyển trên Trái Đất.

Tuy nhiên, nếu bởi một số tác nhân nào đó từ môi trường xung quanh bên phía ngoài làm mất đi đi quá nhiều mắt xích thì sẽ dẫn tới sự chuyển đổi của những thành phần trong hệ. Khi này sẽ xẩy ra sự phá vỡ cân bằng hệ sinh thái xanh dẫn tới nhiều những ảnh hưởng tác động xấu đến chính cuộc sống của nhiều loài, trong đó không thể bỏ qua cả con người.

Một khi hệ sinh thái xanh bị mất đi sự cân bằng thì không thể hồi phục lại được và kết cuộc cuối cùng đấy là diễn ra sự tuyệt diệt của nhiều loài sinh vật. Ví dụ như việc tôi không thích rắn hay sâu bọ nhưng nếu không có chúng thì sẽ xuất hiện rất nhiều loài thú hoang dã dù không giết người nhưng cũng luôn tồn tại thể ăn rắn hay sâu cũng sẽ không còn có thức ăn để nuôi sống thân thể.

Và có thể từ này mà chúng sẽ có được xu hướng tiến công cả con người hay bất kỳ một loài khác hoặc mất đi vĩnh viễn.

Hoặc như em tôi ghét chuột thì lại càng có nhiều những loài vật sống dựa vào chuột cũng không thể duy trì sự sống được. Và một khi thú hoang dã mất khi thì con người cũng kiên cố không thể tồn tại lâu được.

Kết Luận

Như vậy, có thể Tóm lại rằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên không chỉ thể hiện quy luật của việc sống sót của nhiều loài sinh vật trong tự nhiên mà nó còn nhắc nhở con người về tầm quan trọng của việc bảo tồn tự nhiên. Con người không nhất thiết phải đứng đầu/làm chủ chuỗi thức ăn hay bất kỳ một loài sinh vật nào trên Trái Đất.

Và đương nhiên, nếu tất cả chúng ta không tôn trọng và có trách nhiệm bảo vệ hệ sinh thái xanh nói riêng và sự sống trên hành tinh này nói chung thì kết quả sẽ là gì? Kết quả dù sớm hay muộn thì cả Trái Đất và không loại trừ con người cũng sẽ bị diệt vong trước lúc mà người ta có thể tìm thấy được một nơi khác để sở hữu thể duy trì được sự sống trong vũ trụ này.

Trên đây là toàn bộ thông tin về chủ đề chuỗi thức ăn là gì mà mayruaxegiadinh.com.vn đã tổng hợp và san sớt trên đây. Hy vọng những tri thức này hữu ích khiến cho bạn hiểu thế nào là chuỗi thức ăn cũng như chuỗi thức ăn trên cạn, chuỗi thức ăn dưới nước cùng các chuỗi thức ăn trong tự nhiên khác.

Cảm ơn đã dành thời kì theo dõi nội dung bài viết và nhớ rằng truy cập website của chúng tôi để update những thông tin tiên tiến nhất về những tri thức có ích trong nhiều ngành bạn nhé!