Bánh trôi nước không chỉ là một món ăn thanh mát mà còn là một một nét đặc trưng của nhà hàng siêu thị truyền thống Việt Nam. Ở Việt Nam có rất nhiều loại bánh đa dạng, được làm từ các loại bột gạo như bánh tôi. Thế nhưng món bánh trôi tàu có mùi vị rất riêng sẽ làm bạn nhớ mãi không quên.

Nguồn gốc của bánh trôi ra làm sao? Cách làm loại bánh này ra sao? Nào! Cùng Vua Nệm tìm hiểu qua nội dung bài viết này nhé!

1. Nguồn gốc và hình ảnh bánh trôi nước trong văn hóa truyền thống Việt

1.1. Nguồn gốc của bánh trôi nước và ngày tết hàn thực

Trong lúc bánh chưng (hình vuông) là món phải có trong Tết Nguyên đán của người Việt thì bánh trôi và bánh chay lại được sử dụng trong hồ hết các gia đình Việt Nam trong thời gian ngày tết hàn thực, tổ chức vào trong ngày 3 tháng 3 âm lịch hằng năm.

Tục lệ bắt nguồn từ Trung Quốc, nơi đây được tổ chức từ thời điểm ngày 3 đến ngày 5 tháng tư âm lịch và là dịp để người dân địa phương tôn vinh một nhà hiền triết đã biết thành chết cháy. Theo truyền thống, lửa là điều cấm kỵ vào trong ngày này và người dân địa phương chỉ ăn đồ nguội.

Tuy nhiên, người Việt chỉ kỷ niệm một ngày là 3 tháng 3 âm lịch với ý nghĩa dâng lên tổ tiên những món ăn ngon, trong đó có bánh trôi, bánh chay như một biểu hiện của lòng hàm ơn, sự tôn kính và tri ân tới tổ tiên. Ngày này ở Việt Nam không cấm lửa, ngoài bánh trôi, người dân vẫn ăn uống thường ngày.

Mặc dù ngày tết hàn thực bắt nguồn từ Trung Quốc nhưng khi sang Việt Nam, nó đã được Việt hóa theo văn hóa truyền thống của người Việt. Hơn nữa, bánh trôi nước hay bánh chay đều phải sở hữu nguồn gốc từ Việt Nam chứ không phải bắt nguồn từ Trung Quốc như nhiều người vẫn nghĩ. Với hình ảnh bánh trôi, bánh chay giống như bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ trong truyền thuyết Mẹ Âu Cơ đẻ trăm trứng.

Bánh trôi nước ở Việt Nam cũng tồn tại sự thay đổi và biến tấu theo từng vùng miền. Ví dụ như Ở các tỉnh Cao Bằng và TP. Lạng Sơn, người dân tộc bản địa Tày địa phương làm bánh Coóng phù, giống bánh trôi của người miền xuôi. Món bánh này được ăn với nước mía nóng có vị gừng vào những ngày lạnh giá.

Trong lúc đó, ở khu vực đồng bằng sông Hồng như Hà Nội Thủ Đô, Hà Tây…bánh trôi nước sẽ thường có kích thước nhỏ hơn. Bên trong là viên đường phèn với vị ngọt thanh hoặc nhân đậu xanh và có vừng phía ngoài. Bánh được ăn với nước sốt đường cùng với mùi thơm độc đáo của gừng.

Tới miền Nam Việt Nam, bánh trôi nước lại được làm và ăn khác đi một tí. Bánh trôi nước miền Nam được bọc nhân đường thốt nốt ngọt thơm, kích thước khá lớn. Người ta nấu món chè trôi nước ăn kèm với nước mắm đường, gừng và nước cốt dừa.

Mặc dù phiên bản bánh trôi và bánh chay có thể khác nhau giữa các vùng, nhưng tất cả đều phải sở hữu chung vật liệu là đậu xám, đường và bột gạo nếp. Bánh trôi khi nổi lên mặt nước thì phải cho ngay vào bát nước lạnh nếu không sẽ bị dính vào nhau. Sau đó, rắc mè rang lên trên. Bánh chay được luộc Theo phong cách tương tự và dùng với nước sốt đặc và ngọt, có thêm gừng nạo và dừa sợi.

1.2. Hình ảnh của bánh trôi nước trong văn học Việt Nam

Cũng giống như người Nhật hay người Hàn có loại bánh gạo truyền thống là Mochi và tokbokki; thì ở Việt Nam, bánh trôi, bánh chay được xem là một món bánh làm từ bột gạo đậm nét văn hóa truyền thống Việt. Chính vì được làm từ bột gạo nên nó còn được xem là bánh gạo của Việt Nam.

Những chiếc bánh gạo tròn xinh được ngâm trong nước súp ngọt thơm nồng từ gừng và đường. Này sẽ là mùi vị quyến rũ nhất mà bạn từng được nếm thử.

Người Việt Nam nào thì cũng biết bài thơ Bánh trôi nước do nữ thi sĩ Hồ Xuân Hương viết vào thế kỷ 18, 19. Những câu thơ mà nhiều người Việt Nam thuộc lòng, như sau:

Thân em vừa trắng vừa tròn

Bảy nổi ba chìm với nước không

Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

Mà em vẫn giữ tấm lòng son

Hồ Xuân Hương được mệnh danh là “Bà chúa thơ Nôm”, bà đã dùng chiếc bánh trôi như một ẩn dụ cho những người phụ nữ Việt Nam xưa – vẫn luôn xinh đẹp cả về phía ngoài lẫn tâm hồn bên trong. Dù cuộc đời đầy thăng trầm, dù họ không thể làm chủ số phận của mình nhưng vẫn một lòng giữ tấm lòng son sắt.

Với những người Việt, bánh trôi nước không chỉ là một món ăn mà còn là một hình ảnh ẩn dụ của người phụ nữ Việt vô cùng tốt đẹp, thủy chung.

2. Cách làm bánh trôi nước thơm ngon, đơn giản

Cách làm bánh trôi nước không khó như nhiều người vẫn tưởng. Chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy những hướng dẫn làm bánh trôi, bánh chay trên Google hay youtube. Nếu khách hàng đang cần một cách làm nhanh và đảm bảo thơm ngon thì hãy tham khảo ngay trong nội dung bài viết này.

Để làm món bánh trôi chay này ngon nhất thì tốt nhất các bạn nên dùng bột nếp tươi xay từ gạo nếp đã ngâm nước. Nếu như không tìm được loại vật liệu tươi này thì những chúng ta có thể sử dụng bột nếp khô nhưng cần đảm bảo không bị mốc, bị hỏng để mùi vị được thơm ngon nhất.

Nào cùng bắt tay vào làm món bánh đặc biệt quan trọng này ngay thời điểm hiện nay với những bước đơn giản sau.

Bước 1: Chuẩn bị sẵn sàng vật liệu

Những vật liệu cần có để làm nón bánh trôi nước gồm có:

• 150g bột gạo nếp
• 100g đường nâu
• 70g đậu xanh
• Lá dứa tươi
• Gừng
• 10g đường
• Mè trắng
• Muối ăn

Bước 2: Sơ chế vật liệu

• Ngâm đậu xanh trong nước ấm khoảng chừng 30-60 phút cho nở mềm.
• Bắc một chiếc nồi lên bếp, cho đậu xanh vào xào cùng. Sau đó đổ nước vào và nấu cho tới lúc tất cả những hạt đậu chín mềm.
• Khi đậu mềm, nghiền nhỏ hoặc cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn.
• Cho đường, muối, dầu ăn vào âu đậu.
• Bật bếp ở lửa nhỏ rồi cho đậu xanh đã xay vào xào cho ngấm đều gia vị.
• Sau đó tắt bếp, để đậu nguội và nặn thành những viên nhỏ.

Bước 3: Nhào bột làm bánh

• Cho bột nếp vào âu lớn, thêm nước ấm từ từ vào trộn đều.
• Nhào bột và ủ bột khoảng chừng 5 – 10 phút cho tới lúc bột mềm, mịn.

Bước 4: Nặn bánh trôi nước

• Sau lúc bột đã được ủ đạt độ mềm, mịn. Tất cả chúng ta sẽ tiến hành nặn bánh trôi nước.
• Nặn bột thành những viên nhỏ có kích thước gấp đôi viên đậu xanh đã được nặn ở khâu sơ chế vật liệu.
• Cán mỏng viên bột, cho viên nhân đậu xanh vào bên trong, cho đường thốt nốt/đường phèn vào. Vo tròn bánh lại sao cho vỏ bánh phủ quanh hoàn toàn nhân bên trong.

Bước 5: Mang đi nấu bánh trôi

• Đặt một nồi nước lên bếp. Khi nước sôi, cho từng viên bánh trôi vào nồi luộc chín. Chờ cho tới lúc các viên bột nổi lên trên mặt nồi thì vớt ra, cho ngay vào tô nước lạnh để chúng tách thoát khỏi nhau.
• Tiếp tục cho 300ml nước vào nồi, cho đường, lá dứa tươi và gừng thái lát vào hâm sôi.
• Khi nước sôi, cho bánh trôi vào nồi nấu thêm 5 phút.
• Khi bánh chín thì tắt bếp, cho bánh ra bát. Sau đó rắc mè rang lên trên và thưởng thức.

Vua Nệm vừa san sẻ với những bạn về bánh trôi nước và cách làm bánh sao cho thơm ngon và đơn giản, nhanh chóng nhất. Hãy thử vào bếp trổ tài làm cho gia đình một bát bánh trôi nước mặn mà, thanh mát, ngọt ngào vào dịp thời điểm cuối tuần để giải nhiệt trong ngày hè nóng nực nhé.