Hành vi khai hấn thụ động (passive-aggressive behaviour) là một dạng hành vi lặp đi tái diễn của việc biểu lộ cảm xúc tiêu cực một kiểu gián tiếp thay vì công khai minh bạch giải quyết và xử lý chúng. Có một sự không nhất quán trong số những gì người gân hấn thụ động nói và những gì họ làm.

Ví dụ, người khai hấn thụ động rất có thể làm ra vẻ đồng ý – thậm chí là nhiều lúc rất nhiệt tình trước yêu cầu của người khác. Tuy nhiên, thay vì tuân theo yêu cầu đó, cô ấy hoặc anh ấy rất có thể giãi bày sự tức giận hoặc bất mãn bằng phương pháp không làm, làm qua quýt hoặc làm trễ thời hạn.

Toàn bộ mọi người đều phải sở hữu những lúc trải qua hành vi khai hấn thụ động kiểu này – từ người tín đồ khen ngợi căn hộ chung cư trước tiên của tín đồ cho tới cậu đồng nghiệp dán mắt vào điện thoại cảm ứng thông minh của anh ta khi anh ta đang thì thầm với tín đồ. Rất dễ phát hiện khi điều đó xẩy ra với mọi người, nhưng không phải lúc nào mọi người cũng biết rằng chính bạn dạng thân mình đang sẵn có những hành vi đó.

Có hành vi khai hấn thụ động không hề có nghĩa tín đồ là một người xấu. Thường thì nó là một “chiến lược mọi người dùng khi mọi người nghĩ mọi người không xứng danh nói ý kiến của chính mình ra, hoặc mọi người sợ trở thành thẳng thắn và cởi mở” – Tina Gilbertson – một nhà tư tưởng trị liệu, đã share.

Fan không biết mình liệu liệu có phải là người khai hấn thụ động hay là không, mà lại không biết làm thế nào? Dưới đó là những tín hiệu thường thấy.

1. Có những câu nói nuối tiếc

Một hành vi khai hấn thụ động xẩy ra khi mình muốn điều gì đó nhưng lại không dám hỏi thẳng. Janet Zinn, một nhà tư tưởng trị liệu tại thành phố Thủ đô New York, share: “Ví dụ, khi một người tín đồ nhắn rằng cô ấy sẽ tới một buổi tiệc nào đó và tín đồ lai nói ‘Ước gì tôi cũng rất có thể đi nhỉ’. Thay vào này sẽ tốt hơn khi hỏi rằng ‘Có cách nào để mình đến được không’ – cách hỏi này trực tiếp hơn và nó không khiến tín đồ của tín đồ cảm thấy sức ép hoặc không chắc chắn rằng.”

Một kiểu khác có vẻ như thơ ngây hơn kiểu khai hấn thụ động ở trên rất có thể biểu lộ qua những kiểu xúc phạm và sỉ nhục. Ví dụ, một ai đó đến văn phòng trong một vài giày mới và đẹp, rồi tín đồ nói rằng “Ước gì tôi rất có thể mua một vài như vậy – nhưng, thật buồn, tiền lẽ ra mua giày được thì lại phải trả cho tiền thuê nhà hết rồi.” Những lời phản hồi kiểu trên (rất có thể là vô ý) sẽ làm người nghe cảm thấy hồi hộp và tội lỗi vì họ đang sẵn có những thứ hoặc đang làm những việc mà tín đồ không thể.

1. Nhỏ giọt những câu khen ngợi giả tạo

Đôi lúc sự ghen tị và khai hấn thụ động kết phù hợp với nhau. Thay vì rất có thể phản ứng bằng phương pháp mà bạn cũng có thể muốn vậy (cảm thấy niềm sung sướng cho những người đó), thì, ừm, tín đồ lại nói những câu nghe có vẻ thô lỗ.

Ví dụ, nếu một người tín đồ của tín đồ sẵn sàng đính ước còn tín đồ thì chờ dài cổ vẫn chưa thấy tình nhân mình cầu hôn, bạn cũng có thể nhận xét quần áo và trang sức đẹp của cô ấy “trông có vẻ dễ thương”, hoặc nói rằng “tôi đã nghĩ viên xoàn to thêm cơ đấy”. Nếu một người tín đồ mua một ngôi nhà mới còn tín đồ thì thậm chí là chẳng trả nổi khoản đặt cọc, bạn cũng có thể nhận xét rằng nơi ở của anh ấy là “êm ấm” (theo nghĩa kiểu chật chội) hoặc “luôn phải sửa nữa thì mới có thể đẹp được”.

Nếu như tín đồ phát hiện rằng mình đang nói những điều này, lùi lại một bước và xin lỗi. Sẽ tốt hơn nếu tín đồ thừa nhận sai trái của tớ – thậm chí là với cả những cảm xúc ghen tị của tín đồ – thì tốt hơn là tự giả thiết rằng chẳng ai biết tín đồ đang nghĩ gì, nhất là nếu như tín đồ đang thì thầm với một người tín đồ rất thân.

1. Lờ đi hoặc vắng lặng

Ở thái cực trái lại, đôi lúc không nói gì cả lại là khai hấn thụ động. Theo nhà tư tưởng trị liệu Katherine Crowley, tác giả cuốn sách “Hiệu suất cao với tín đồ không Tức là hiệu suất cao với tôi”, kiểm tra điện thoại cảm ứng thông minh khi đồng nghiệp đang nỗ lực thì thầm với tín đồ hoặc trong một cuộc họp là những ví dụ cho hành vi gân hấn thụ động.

Nghe thân thuộc chứ? Hãy nỗ lực phá bỏ thói quen này càng sớm càng tốt bằng phương pháp không mang điện thoại cảm ứng thông minh vào phòng họp, hoặc thậm chí là cất nó vào trong ngăn tủ khi có đồng nghiệp tới sát. (Nếu như tín đồ có một email khẩn cần vấn đáp ngay, trong tích tắc hãy phân tích và lý giải và được chấp nhận mình tạm dừng cuộc thì thầm hoặc cuộc họp để việc tín đồ gõ trên điện thoại cảm ứng thông minh không trở thành bất nhã nhặn.)

Phớt lờ những cuộc gọi, emails, hay tin nhắn như một kiểu gửi thông điệp ngầm rằng tín đồ đang không dễ chịu với anh ấy hay cô ấy cũng là một kiểu khác để hành vi khai hấn thụ động mở rộng. Nhà tư tưởng trị liệu Jessica S. Campbell, nói rằng: “Thay vì tiếp xúc một kiểu rõ ràng và trung thực, tín đồ đang úp mở và mong đợi rằng người khác tự nhận ra sai trái của họ. Nếu anh ấy/cô ấy không sở hữu và nhận ra, anh ấy/cô ấy sẽ bị trừng trị bởi sự vắng lặng, phớt lờ, hoặc những phương pháp từ chối khác.”

1. Trì hoãn

Một dạng tích cực hơn của việc phớt lờ là việc trì hoãn. Hoàn toàn có thể tín đồ không vui vẻ niềm sung sướng gì với công việc hay vai trò của tớ trong một dự án rõ ràng nào đó, nhưng thay vì nói ra điều gì hoặc làm gì đó hiệu suất cao, tín đồ đi ăn trưa rất rất lâu hay thậm chí là nghỉ ốm vào gần hoặc đúng ngày có deadline.

Về mặt xã hội, hành vi này thường tới từ việc tín đồ quyết định không làm một điều nào đó bắt buộc tại phút sau cùng – như thể tìm ra những lời bào chữa rằng tín đồ không thể làm trong lúc thực sự tín đồ dường như không muốn làm ngay từ trên đầu, hoặc phủ nhận trọn vẹn những thông tin về một sự kiện nào đó cùng một lúc.

“Hành vi khai hấn thụ động nhiều hơn thế 100% sự thiếu trách nhiệm và 0% trách nhiệm”, Gillbertson nói, “Chúng ta có thể luôn luôn luôn luôn nói rằng tín đồ không sở hữu và nhận được một lời mời nào cả, rằng tín đồ đã làm mất đi nó, hoặc nó trọn vẹn trượt qua khỏi tâm trí của tín đồ, trong lúc động cơ thực sự của tín đồ để từ chối lời mời đó – thì vẫn luôn luôn bị ẩn giấu”.

1. Bỏ rơi một ai đó

Có nhẽ tín đồ không hề thích một đồng nghiệp nào đó. Thay vì việc giải quyết và xử lý vấn đề một kiểu trực tiếp, tín đồ làm đủ mọi phương pháp để loại bỏ anh ta khỏi phe cánh trong văn phòng. Chúng ta có thể làm điều này bằng phương pháp mời toàn bộ mọi người trong nhóm của tín đồ đi ăn trưa, ngoại trừ anh ta, hoặc nói xấu anh ta, Crowley cho thấy thêm.

Một bộc lộ khác của hành vi khai hấn thụ động trong trường hợp này, đó là khi “đó là ngày của tín đồ để đi mua cafe cho mọi người ở vị trí làm và tín đồ hỏi toàn bộ mọi người trong văn phòng, ngoại trừ người đồng nghiệp mà tín đồ không ưa”, nhà cố vấn tư tưởng Michael Diettrich-Chastain cho hay.

1. Phá hoại ngấm ngầm

Một động thái cực đoan hơn thì lại liên quan đến việc tín đồ bỏ rơi ai đó, điều mà thực sự huỷ hoại con người của họ. Thay vì việc loại trừ họ về mặt xã hội, tín đồ cố ý gạt bỏ cô ấy thoát ra khỏi chuỗi email hoặc những lời mời tham gia mít-tinh, hay là tín đồ cố ý “quên” nói với cô ấy khi deadline đã được thay đổi. Nếu ai đó chỉ ra điều này, các bạn sẽ nói một vài câu như “Ôi, tôi chả nghĩ gì về việc đấy”, “Tôi thành thật xin lỗi”, hoặc, “Tôi tự hỏi điều đấy đã xẩy ra ra làm sao nhỉ”, để giải thoát bạn dạng thân tín đồ khỏi việc đổ lỗi, Dr. Ben Michaelis – một nhà tâm lí học lâm sàng cho thấy thêm.

Trong những quan hệ cá thể, việc huỷ hoại ngấm ngầm rất có thể tới từ việc tín đồ “thơ ngây” mang đến cho tín đồ của tín đồ một chiếc bánh cupcake, tuy nhiên tín đồ biết rằng anh ấy đang nỗ lực để giảm cân hoặc gây sức ép với một người tín đồ thân để họ đi sắm sửa với tín đồ, mặc dù rằng tín đồ biết cô ấy đang gắng sức để tiết kiệm chi phí từng đồng một. Trong cả hai trường hợp tín đồ đều rất có thể cảm thấy ghen tị (trong tiềm thức) vì tín đồ thiếu ý chí và sự kỉ luât như anh ấy/cô ấy.

1. Ăn miếng trả miếng

Khi một ai đó bỏ qua một sự kiện quan trọng trong cuộc đời tín đồ, kể cả khi họ không tham gia buổi tiệc sinh nhật của tín đồ hay họ không nỗ lực đi dự đám cưới tín đồ, thì việc tín đồ cảm thấy thất vọng là một điều trọn vẹn tự nhiên. Trong nhiều trường hợp, thay vì đối mặt với những người đó một kiểu trực tiếp (hoặc mặc kệ chuyện ấy), mọi người thường hay sa vào việc “ăn miếng trả miếng” – một hành vi mà được xem như thể hành vi khai hấn thụ động.

“Ví dụ như, tín đồ không đến sinh nhật của người khác chính vì người ta không đến dự tiệc mừng sắp sinh con của tín đồ. Hoặc tín đồ không mời họ đến buổi tiệc tối chính vì họ dường như không tham gia buổi tiệc gần đây nhất của tín đồ,” Campbell nói. “Dù bằng phương pháp nào, tín đồ cũng đang nỗ lực ‘giữ vững điểm số’ và không tiết ra một quan hệ tương thân tương ái” .

Dịch: Khánh Linh, Bống

Xem thêm:

http://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/expert-answers/passive-aggressive-behavior/faq-20057901

https://www.washingtonpost.com/news/inspired-life/wp/2015/04/14/dont-fool-yourself-seven-signs-that-youre-being-passive-aggressive/