Lí thuyết ngang bằng lãi vay

Khái niệm

Lí thuyết ngang bằng lãi vay hay còn gọi là Lí thuyết cân bằng lãi vay, Lí thuyết ngang giá lãi vay trong tiếng Anh là Interest Rate Parity, viết tắt là IRP.

Lí thuyết ngang bằng lãi vay (IRP) là một lí thuyết trong đó chênh lệch lãi vay giữa hai vương quốc bằng với chênh lệch giữa tỉ giá hối đoái kì hạn và tỉ giá giao ngay.

Lí thuyết ngang bằng lãi vay đóng một vai trò thiết yếu trong thị trường ngoại hối kết nối lãi vay, tỉ giá giao ngay và tỉ giá hối đoái.

Công thức Ngang bằng lãi vay (IRP)

F0 = S0 x (1+ic)/(1+ib)

Trong số đó:

F0 là tỉ giá hối đoái có kì hạn

S0 là tỉ giá giao ngay

ic là tỉ lệ thành phần lãi vay của nước c

ib là tỉ lệ thành phần lãi vay của nước b

Tỉ giá hối đoái có kì hạn là tỉ giá hối đoái tại một thời khắc trong tương lai, trái ngược với tỉ giá giao ngay là tỉ giá ngày nay.

Tỉ giá hối đoái có kì hạn là nền tảng cho lí thuyết ngang giá lãi vay do nó liên quan đến việc sale chênh lệch giá (việc mua và bán song song một tài sản để thu lợi từ chênh lệch giá).

Tỉ giá có kì hạn đã có sẵn do những nhà băng và đại lí tiền tệ cung ứng trong với thời giờ từ dưới một tuần cho tới hơn năm năm.

Giống với báo giá tiền tệ giao ngay, tỉ giá có kì hạn được định giá bằng chênh lệch giữa giá mua và giá thành.

Sự khác lạ giữa tỉ giá có kì hạn và tỉ giá giao ngay được gọi là Swap point (điểm hoán đổi). Nếu chênh lệch trên (tỉ giá có kì hạn trừ tỉ giá giao ngay) là dương, thì được gọi là khoản thặng dư, một sự khác lạ tiêu cực được gọi là khoản khấu trừ.

Một loại tiền tệ có lãi vay thấp hơn sẽ giao dịch thanh toán tại mức thặng dư với một loại tiền tệ có lãi vay mạnh hơn. Ví dụ: đồng đồng dola thường giao dịch thanh toán tại mức thặng dư so với đô la Canada, trái lại, đồng đô la Canada giao dịch thanh toán tại mức khấu trừ so với đồng đồng dola.

Điểm lưu ý Lí thuyết ngang bằng lãi vay (IRP)

Lí thuyết ngang bằng lãi vay (IRP) là một phương trình cho thấy quan hệ giữa lãi vay và tỉ giá hối đoái.

Tiền đề cơ phiên bản của ngang bằng lãi vay là lợi nhuận được đảm bảo an toàn từ trên đầu tư vào những loại tiền tệ không giống nhau phải giống nhau bất kể mức lãi vay của mỗi loại tiền tệ đó là bao nhiêu.

Nếu một vương quốc có tỉ lệ thành phần hoàn vốn phi rủi ro của tiền tệ mạnh hơn so với một vương quốc khác, thì vương quốc có tỉ lệ thành phần hoàn vốn phi rủi ro mạnh hơn sẽ tiến hành trao đổi tại mức giá giá cao hơn trong tương lai so với giá giao ngay ngày nay.

Nói cách khác, lí thuyết ngang bằng lãi vay nhận định rằng không hề có việc sale chênh lệch giá (việc mua và bán song song một tài sản để thu lợi từ chênh lệch giá) trong thị trường ngoại hối.

Những nhà góp vốn đầu tư không thể khóa tỉ giá ngày nay bằng một loại tiền tệ với giá thấp hơn và tiếp sau đó mua một loại tiền tệ khác của một vương quốc có mức lãi vay mạnh hơn.

Ngang bằng lãi vay có phòng ngừa và không phòng ngừa

Ngang bằng lãi vay được nghĩ rằng có phòng ngừa khi thỏa mãn nhu cầu được điều kiện kèm theo không hề có chênh lệch giá trải qua việc tận dụng những hợp đồng kì hạn để phòng ngừa rủi ro ngoại hối.

Trái lại, ngang bằng lãi vay được nghĩ rằng không phòng ngừa khi điều kiện kèm theo không hề có chênh lệch giá rất có thể được thỏa mãn nhu cầu mà không cần tận dụng những hợp đồng kì hạn để phòng ngừa rủi ro ngoại hối.

Những lựa chọn chuyển đổi tiền tệ

Hãy xem xét việc chuyển đổi một loại tiền tệ thành đồng dola của một nhà góp vốn đầu tư đang ở Mỹ.

Lựa chọn thứ nhất mà một nhà góp vốn đầu tư rất có thể tận dụng là góp vốn đầu tư ngoại tệ ở trong nước với lãi vay phi rủi ro quốc tế trong một thời giờ nhất định. Song song, nhà góp vốn đầu tư sẽ tham gia vào một trong những thỏa thuận hợp tác tỉ giá có kì hạn để chuyển đổi số tiền thu được từ khoản góp vốn đầu tư sang đồng dola bằng tỉ giá hối đoái có kì hạn vào thời gian cuối thời đoạn góp vốn đầu tư.

Lựa chọn thứ hai sẽ là chuyển đổi ngoại tệ sang đồng dola theo tỉ giá giao ngay, tiếp sau đó góp vốn đầu tư đồng dola cho cùng một thời giờ như trong tùy chọn thứ nhất với lãi vay phi rủi ro của Mỹ.

Khi không hề có chênh lệch giá, dòng tiền từ cả hai lựa chọn trên đều đều nhau.

Ví dụ thực tiễn về ngang giá lãi vay có phòng ngừa

Giả sử tín phiếu Ngân khố Úc có lãi vay thường niên là một trong những.75%, trong lúc tín phiếu Ngân khố Mỹ có lãi vay thường niên là 0.5%.

Nếu một nhà góp vốn đầu tư ở Mỹ tìm cách tận dụng lãi vay ở Úc, nhà góp vốn đầu tư sẽ phải chuyển đổi đồng dola sang đô la Úc để sở hữu tín phiếu Ngân khố Úc.

Tiếp theo, nhà góp vốn đầu tư sẽ phải bán hợp đồng kì hạn một năm với đồng đô la Úc.

Tuy nhiên, theo ngang bằng lãi vay có phòng ngừa, giao dịch thanh toán sẽ chỉ có mức lợi nhuận là 0.5%, nếu không thì sẽ vi phạm điều kiện kèm theo không hề có chênh lệch giá.

Hạn chế của IRP

Lí thuyết ngang bằng lãi vay nhận nhiều chỉ trích do những giả thiết của lí thuyết này. Ví dụ, quy mô IRP có phòng ngừa giả thiết rằng có nguồn vốn được tận dụng là vô hạn để tận dụng cho sale chênh lệch giá tiền tệ, giả thiết này rõ ràng là phi thực tiễn.

Khi hợp đồng tương lai hoặc hợp đồng kì hạn không thể được đảm bảo an toàn, ngang bằng lãi vay không phòng ngừa không thể ứng dụng trong thực tiễn.

(Theo Investopedia)