Từ Hàng trăm năm vừa qua, trong quy trình xây dựng quy hoạch, nhiều vương quốc phát triển trên toàn cầu đã chọn quy mô phát triển thành phố vệ tinh để giảm tải sức ép so với hạ tầng kỹ thuật và xã hội – yếu tố cản trở sự phát triển vững chắc và kiên cố cũng như sự tiến bộ của những thành phố lớn. Cho tới nay, quy mô này vẫn được nghĩ rằng hữu hiệu và được ứng dụng thoáng rộng.

Tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại cảm ứng: 1900.6568

1. Thành phố vệ tinh là gì?

Hiện nay, tại phần lớn những nước phát triển, do quy trình công nghiệp hóa ra mắt sớm nên quy trình thành phố hóa cũng chính thức sớm hơn. Đặc trưng cho quy trình thành phố hóa này là mức tăng tỷ trọng dân cư ở những thành phố tương đối cao và tăng nhanh quy trình hình thành những siêu thành phố. Tuy vậy, nhịp độ ngày càng tăng số dân thành thị ở những nước này trong thời hạn gần đây đã chính thức chậm lại. Trong lúc này, sự phát triển nhanh dân số đi liền với “phát triển nhanh thành phố hóa” ở những nước đang phát triển vẫn có Xu thế ngày càng tăng. Điểm nổi trội của quy trình này là sự việc thu hút dân cư nông thôn tới những thành phố lớn, trước hết là thủ đô nhằm mục đích tìm kiếm những việc làm có thu nhập khá hơn. Nhịp độ thành phố hóa cao đã nâng theo sự phát triển không cân đối giữa những khu vực thành thị và nông thôn.

Theo ước tính của Liên hợp quốc, đến năm 2050, 66% dân số toàn cầu sẽ sống ở khu vực thành thị, một tỷ trọng tăng đáng để ý so với mức 54% hiện nay. Việc ngày càng có nhiều người đổ vào những thành phố lớn sinh sống và thao tác làm việc sẽ gây ra ra nhiều vấn đề so với những thành phố như: Tình trạng thiếu nhà ở, tỷ trọng thất nghiệp cao, ùn tắc liên lạc… Đấy là những yếu tố tác động tiêu cực tới sinh hoạt tài chính và sức mạnh xã hội. Sự quá tải và phát triển quá mức cho phép ở khu vực trung tâm thành phố còn kéo theo những hệ lụy về môi trường thiên nhiên.

Thành phố Mexico (Mexico) là một dẫn chứng tiêu biểu. Với trên 90% không khí của thành phố là để xây dựng nhà cửa, trong lúc không khí mở chiếm tỷ trọng khá khiêm tốn. Tỷ trọng “không khí xanh” ở thành phố này còn thấp hơn rất nhiều so với những thành phố có tỷ lệ dân cư tối đa ở châu Âu hay Bắc Mỹ.

Ngay từ thời điểm năm 1922, lý thuyết thành phố vệ tinh đã được kiến trúc sư người Anh Raymond Unvin đề cập trong cuốn sách Thực tiễn quy hoạch thành phố. Tiếp sau đó, quy mô này được ứng dụng tại nhiều vương quốc trên toàn cầu và được xem là giải pháp thiết yếu để giảm hiện tượng lạ triệu tập đông dân cư vào thành phố trung tâm. Theo Raymond Unvin, quy mô thành phố vệ tinh là thiết lập một mạng lưới những thành phố nhỏ xung quanh một thành phố lớn nhằm mục đích phân tán bớt dân ở những thành phố lớn và đảm bảo an toàn cho trung tâm thành phố phát triển tương đối độc lập. Những thành phố vệ tinh đặt cách thành phố chính khoảng tầm 40km – 50km.

Trên toàn cầu hiện nay có rất nhiều thành phố lớn. Những thành phố như Delhi, Thủ đô New York, London, Sydney, Los Angeles, Mumbai, Thượng Hải, Bắc Kinh và Rio de Janeiro là những nơi có dân số rất nhiều. Có hàng trăm thành phố trên khắp toàn cầu có dân số trên một triệu người. Một vài thậm chí là lên tới hơn 20 triệu người. Đấy là những siêu thành phố ở nhiều nơi không giống nhau trên toàn cầu.

Thành phố vệ tinh là những thành phố nhỏ nằm xung quanh những thành phố lớn, tuy nhiên, chúng không phải một phần của những thành phố lớn đó. Những thành phố vệ tinh có khối hệ thống tổ chức chính quyền địa phương riêng không liên quan gì đến nhau và mang những đặc trưng riêng của một thành phố.

Quan trọng đặc biệt, trong toàn cảnh Cách mệnh công nghiệp 4.0, việc ứng dụng technology để xây dựng thành phố thông minh sẽ góp thêm phần tạo môi trường thiên nhiên, unique và tiện ích cho thành phố mới. Vì vậy, hạ tầng sườn kết nối từ thành phố trung tâm ra phía bên ngoài, tạo sự dịch chuyển tiện lợi giữa thành phố vệ tinh và thành phố trung tâm là vấn đề cần quan tâm. Thành phố vệ tinh đóng vai trò động lực xúc tiến phát triển và liên kết vùng, do đó, việc thiết lập những tuyến kết nối truyền thống lâu đời, kết nối nhanh, tuyến liên lạc công cộng… sẽ rút ngắn thời hạn dịch chuyển từ thành phố trung tâm tới thành phố vệ tinh.

Thành phố vệ tinh – danh từ, trong tiếng Anh được sử dụng bởi cụm từ Satellite City.

2. Điểm sáng của thành phố vệ tinh:

– Điểm sáng cơ bạn dạng của một thành phố vệ tinh là nó nằm gần một thành phố nhỏ hơn, và gần một thành phố lớn. Nó có tổ chức chính quyền địa phương và nền tài chính độc lập với những thành phố lớn phụ cận.

– Những thành phố vệ tinh chịu tác động rất nhiều từ những thành phố lớn gần đó. Tuy nhiên những thành phố vệ tinh có văn hóa truyền thống riêng, lịch sử vẻ vang riêng và hạ tầng tài chính riêng không liên quan gì đến nhau.

– Những thành phố vệ tinh được kết nối với những thành phố lơn hơn, nhưng trọn vẹn độc lập với những thành phố lớn gần đó. Những thành phố lớn gần này được gọi là thành phố mẹ, và những thành phố vệ tinh này tuy nhiên được nghe biết tại vương quốc đó, nhưng không nổi tiếng trên toàn toàn cầu như những thành phố mẹ của nó.

– Thành phố vệ tinh không phải là sự việc mở rộng của thành phố lớn gần đó. Về mặt địa lí, có sự khác lạ rõ ràng giữa thành phố lớn và thành phố vệ tinh. Ở một vài khu vực, {khoảng cách} giữa thành phố vệ tinh và thành phố lớn thậm chí là chỉ là vài km. Tuy nhiên, nhìn chung sẽ được một khu vực nông thôn nhỏ giữa hai thành phố.

– Những thành phố vệ tinh thường kém phát triển hơn so với những thành phố lớn gần nó. Dân số của những thành phố vệ tinh nhỏ hơn nhiều so với những thành phố lớn. Nhiều tiện nghi và cơ sở hạn tầng xuất hiện nhiều ở những thành phố to hơn là ở những thành phố vệ tinh.

– Người dân của những thành phố vệ tinh thường xuyên đi phượt đến những thành phố lớn gần để phục vụ lí do tiêu khiển, công việc và những lí do khác. (Theo Planning Tank)

3. Tác động của thành phố vệ tinh:

Hiện nay, việc phát triển những thành phố vệ tinh đang là Xu thế chung ở những thành phố lớn trên toàn cầu, Việt Nam không phải là ngoại lệ. Thành phố vệ tinh một mặt giải quyết và xử lý được nhiều vấn đề như ô nhiễm môi trường thiên nhiên, ùn tắc liên lạc… đó là thành phẩm thế tất của quy trình thành phố hóa.

Tuy nhiên, về lâu dài, khi nhiều thành phố vệ tinh phát triển xung quanh một siêu thành phố thì cũng sẽ gây ra ra những hậu quả tương tự, như ô nhiễm, ùn tắc… Nếu cứ như vậy, bạn dạng thân thành phố lớn sẽ phải chịu sức ép từ cả hai phía. Sức ép từ chính thành phố trung tâm và sức ép do thành phố vệ tinh tiết ra ở cửa ngõ quan trọng vào thành phố trung tâm.

Nhiều quy mô thành phố vệ tinh trên toàn cầu dường như không thành công, kéo theo là sự việc sát nhập của thành phố vệ tinh vào thành phố trung tâm tạo thành một đại thành phố siêu to khổng lồ. Như vậy, càng tăng sức ép về mọi mặt đời sống – xã hội, tài chính, dân số, môi trường thiên nhiên, liên lạc… càng trở thành gay gắt và càng khó quản lý và vận hành từ những cơ quan tổ chức chính quyền.

4. Cơ chế của thành phố vệ tinh:

Ở Việt Nam, 2 thành phố lớn là Hà Thành và TPHCM có vận tốc phát triển mạnh mẽ và uy lực, kéo Từ đó là hình thành và phát triển nên nhiều thành phố vệ tinh.

Do đó, cơ chế phát triển cũng không giống nhau ở từng vùng nhất định. Trong số đó có 2 cơ chế chính phổ cập nhất là phát triển độc lập và phát triển “ký sinh” theo thành phố trung tâm. Hai hình thức này đều phải có những ưu nhược điểm riêng, mang đến cho mọi người những trải nghiệm trọn vẹn khác lạ.

Cơ chế phát triển độc lập của thành phố vệ tinh:

Đấy là cơ chế được nhiều thành phố vệ tinh phát triển hiện nay. Với cơ chế phát triển độc lập, những thành phố vệ tinh sẽ tự mình triển khai kế hoạch về dân số và triển khai những chính sách y tế, giáo dục, văn hóa truyền thống và xã hội… như thành phố trung tâm.

Trang bị không thiếu thốn tiện ích thiết yếu phục vụ cho dân cư sống tại đây. Những thành phố vệ tinh này rất rất được yêu thích trong thời hạn đây bởi sự tiện nghi đã có sẵn, cùng với những tiện ích xung quanh của thành phố trung tâm.

Tuy nhiên, những thành phố vệ tinh kiểu độc lập như vậy này thì lại gặp nhiều khó khăn trong khâu quản lý và vận hành và thành phố trung tâm cũng khó kiểm soát được những thành phố vệ tinh.

Phát triển thành phố vệ tinh theo cơ chế “ký sinh”

Những thành phố vệ tinh phát triển theo cơ chế này là những thành phố được quản lý và vận hành nhờ vào những chính sách của thành phố trung tâm, được quản lý và vận hành trực tiếp từ thành phố trung tâm.

Xây dựng những chính sách y tế, giáo dục và văn hóa truyền thống phù phù hợp với lợi ích của nhân dân và tiêu chuẩn của thành phố trung tâm đã đề ra.

Cơ chế này thuận tiện cho việc quản lý và vận hành những thành phố vệ tinh từ thành phố trung tâm. Những chính sách từ thành phố trung tâm cũng khá được thành phố vệ tinh triển khai nhanh gọn.

Tuy nhiên, cơ chế này không hỗ trợ thành phố vệ tinh phát triển nhanh gọn và vượt bậc. Hồ hết những chính sách phát triển tài chính đều tùy thuộc vào thành phố trung tâm.