1. Khái niệm, phương pháp tính

Chỉ số phát triển con người (HDI) là thước đo tổng hợp phản ánh sự phát triển của con người trên các phương diện: sức khỏe (thể hiện qua tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh); tri thức (thể hiện qua chỉ số giáo dục) và thu nhập (thể hiện qua tổng thu nhập quốc gia bình quân đầu người).

HDI nhận giá trị từ 0 đến 1. HDI càng gần 1 có tức là trình độ phát triển con người càng cao, trái lại càng gần 0 tức là trình độ phát triển con người càng thấp.

Chỉ số phát triển con người được tính theo công thức:

HDI = (Isức khỏe × Igiáo dục × Ithu nhập)1/3

Trong số đó:

– Isức khỏe: Chỉ số tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh;

– Igiáo dục: Chỉ số giáo dục được tính bằng phương pháp bình quân nhân giản đơn chỉ số năm đi học bình quân và chỉ số năm đi học kỳ vọng;

+ Số năm đi học bình quân được tính bằng tổng số năm đã đi học của dân số từ 25 tuổi trở lên chia cho tổng dân số từ 25 tuổi trở lên.

+ Số năm đi học kỳ vọng là tổng số năm đi học mà một đứa trẻ từ 05 tuổi trở lên có thể nhận được trong suốt cuộc đời. Giả thiết rằng xác suất khai mạc ghi danh đi học tại một độ tuổi bất kỳ của đứa trẻ đó bằng tỷ lệ nhập học của độ tuổi đó.

Công thức tính:

Số năm đi học kỳ vọng của độ tuổi a đến tuổi t;

Số người đang đi học đúng tuổi theo lớp quy định (trong đó i = a, a+1,…, n) tại trường học năm thứ t; n biểu thị giới hạn tuổi theo lý thuyết của trường học;

Dân số trong độ tuổi đi học theo quy định năm thứ t. Tuổi của mức l biểu thị tổng dân số độ tuổi đi học của cấp l theo quy định;

Thời kì lý thuyết của cấp l theo quy định.

Ithu nhập : Chỉ số tổng thu nhập quốc gia bình quân đầu người tính theo sức mua tương đương (PPP – USD).

Các chỉ số thành phần trên được tính theo công thức chung như sau:

Giá trị chỉ số = Giá trị thực – Giá trị tối thiểu

Giá trị tối đa – Giá trị tối thiểu

Riêng Ithu nhập được tính theo công thức:

Ithu nhập = ln(giá trị thực) – ln(giá trị tối thiểu)

ln(giá trị tối đa) – ln(giá trị tối thiểu)

2. Kỳ công bố: Năm.

3. Nguồn số liệu

– Tổng điều tra dân số và nhà ở;

– Điều tra dân số và nhà ở thời điểm giữa kỳ;

– Điều tra biến động dân số và kế hoạch hóa gia đình thường niên;

– Khảo sát mức sống dân cư Việt Nam;

– Thống kê tài khoản quốc gia;

– Lớp học so sánh quốc tế (ICP).

4. Cơ quan chịu trách nhiệm thu thập, tổng hợp: Tổng cục Thống kê.