Z-score là khái niệm chưa thực sự phổ thông khi đối chiếu với các bạn khai mạc tìm hiểu về phân tích tài liệu. Tableau là một trong những phương tiện phân tích được chấp nhận bạn tính Z-score với thao tác đơn giản. Hãy cùng BAC khám phá ngay trong nội dung nội dung bài viết này.
1. Z-score là gì ?
Trong thống kê, Z-score (điểm số Z hay điểm số chuẩn) của một quan sát là số độ lệch chuẩn mà nó nằm trên hoặc dưới mức trung bình của tổng thể.
2. Phương pháp tính Z-score trong Tableau
Để tính Z-score trong Tableau, bạn phải ghi nhận trung cỡ trung số và độ lệch chuẩn của tổng thể. Trong trường hợp không thể giám sát mọi quan sát của quần thể, chúng ta cũng có thể ước tính độ lệch chuẩn bằng phương pháp sử dụng một mẫu tình cờ.
Tạo một trực quan z-score để trả lời cho những vướng mắc sau đây:
- Có bao nhiêu phần trăm giá trị giảm xuống dưới một giá trị cụ thể?
- Những giá trị nào có thể được xem như là đặc biệt quan trọng? Ví dụ, trong một bài kiểm tra IQ, điểm số nào đại diện thay mặt cho 5 phần trăm hàng đầu?.
- Điểm tương đối của một phân phối này so với phân phối khác là gì?. Ví dụ, Michael lơn hơn nam trung bình và Emily lơn hơn nữ trung bình nhưng ai tương đối lơn hơn trong nam nữ của họ?.
Theo nguyên tắc chung, điểm Z thấp hơn -1,96 hoặc lơn hơn 1,96 được cao là thất thường và thú vị. Đó là những ngoại lệ có ý nghĩa thống kê. Ở chỗ này là các bước tính điểm Z trong Tableau.
Bước 1: Kết nối nguồn tài liệu mẫu Sample – Superstore được cung cấp sẵn trong Tableau Desktop.
Bước 2: Tạo một calculated field để tính toán lợi nhuận bán sản phẩm trung bình.
Chọn Analysis > Create Calculated Field để mở trình chỉnh sửa phép tính. Đặt tên được chấp nhận tính là Average Sales và nhập hoặc sao chép và dán dòng sau đây vào ô công thức:
WINDOW_AVG(SUM([Sales]))
Bước 3: Tạo một calculated field khác để tính toán độ lệch chuẩn. Đặt tên được chấp nhận tính là STDEVP Sales và nhập hoặc sao chép và dán dòng sau vào ô công thức:
WINDOW_STDEVP(SUM([Sales]))
Bước 4: Tạo thêm một calculated field nữa dùng để làm tính điểm Z. Đặt tên được chấp nhận tính là Z-score, nhập hoặc sao chép và dán dòng sau vào ô công thức:
(SUM([Sales]) – [Average Sales]) / [STDEVP Sales]
Bước 5: Kéo Z-score từ ngăn Data vào Columns và State vào Rows.
Lưu ý trường Z-score trên Columns có một table calculation là một biểu tượng hình tam giác nhỏ bên phải.
Hàm STDEVP Sales dựa trên hàm WINDOW_STDEVP, là một hàm table calculation. Hàm Z-score là một hàm table calculation bởi vì nó gồm có cả STDEVP Sales trong khái niệm của mình. Khi chúng ta sử dụng một calculated field có một hàm table calculation trong view, nó cũng tương tự như thể việc thêm một table calculation vào trong 1 trường. Chúng ta cũng có thể chỉnh sửa trường như một table calculation.
Bước 6: Nhấp vào trường Z-score trên Columns và chọn Compute Using > State.
Điều này làm cho Z-score được tính trên mỗi cơ sở trạng thái
Bước 7: Nhấp vào biểu tượng Sort Descending (mũi tên hướng xuống) trên thanh phương tiện.
Bước 8: Nhấn giữ phím Ctrl và kéo trường Z-score từ ngăn Columns vào ô Color.
Thao tác này sẽ sao chép một trường dùng như định cấu hình vào trong 1 vị trí bổ sung.
Bước 9: Nhấn giữa phím Ctrl và kéo trường Z-score từ Columns một lần nữa. Lần này thả vào Label.
Hiện giờ, bạn đã sở hữu một phân phối điểm Z theo State (tiểu bang). California và Thủ đô New York là hai tiểu bang có điểm số Z lơn hơn 1.96. Từ đó, chúng ta cũng có thể Kết luận rằng California và Thủ đô New York có lợi nhuận trung bình lơn hơn các tiểu bang còn sót lại. Ở chỗ này là view thu được sau lúc hoàn thành các bước trên.
Hy vọng qua nội dung bài viết này các bạn đã hiểu ý nghĩa và phương pháp tính Z-score. Hãy thực hiện nhiều lần và ứng dụng trong các tài liệu thực tế của bạn để thuần thục các thao tác. Độc giả quan tâm đến chủ đề phân tích tài liệu nói chung và Tableau nói riêng có thể tham gia khóa học phân tích tài liệu bằng Tableau tại BAC để được trang bị những tri thức nền tảng và trải nghiệm ứng dụng phân tích trong thực tế.
Nguồn tham khảo:https://help.tableau.com/
Nhu cầu huấn luyện doanh nghiệp
BAC là đơn vị huấn luyện BA trước hết tại Việt Nam. Đối tác chính thức của IIBA quốc tế. Ngoài các khóa học public, BAC còn có những khóa học in house dành riêng cho từng doanh nghiệp. Khóa học được thiết kế riêng theo yêu cầu của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giải quyết và xử lý những khó khăn và tư vấn phát triển.
