“You are what you eat”, đúng vậy, những thực phẩm bạn ăn có ảnh hưởng tác động tới sức khỏe và chất lượng sản phẩm và dịch vụ cuộc sống của chính mình. Và ngày này, tất cả chúng ta luôn hướng tới những xu hướng ăn uống lành mạnh mới, tuy nhiên, sự tăng đều của những phương pháp ăn kiêng cũng gây ra nhiều nhầm lẫn và có thể làm thế nào lãng đi các nguyên tắc dinh dưỡng cơ bản và quan trọng nhất.

Bạn cũng có thể dễ dàng gặp được rất nhiều bài báo trên mạng đại loại như thể: 10 loại thực phẩm tốt nhất cho sức khoẻ? Liệu những nội dung bài viết như vậy có đáng tin cậy? Cách tốt nhất là hãy tự trang bị tri thức cho mình.

Hôm nay tất cả chúng ta cùng nhau tìm hiểu về một cách ăn uống đơn giản nhất, đó đây là Whole foods (thực phẩm toàn phần).

Whole foods là gì?

Trước tiên, để biết rõ về một vấn đề gì đó, tui thiết nghĩ tất cả chúng ta cần hiểu rõ chúng có tức là gì trước hết. Vậy Whole foods là gì?

Tui xin được giữ nguyên thuật ngữ “whole foods” (thực phẩm toàn phần) để đúng với thuật ngữ quốc tế nhé!

Whole foods là những thực phẩm nằm ở trạng thái tự nhiên nhất, “nguyên bản” nhất lúc không được qua chế biến hoặc tinh luyện trước lúc được vào trong thân thể của tất cả chúng ta.

Với whole foods, nó đơn giản như việc chúng ta cũng có thể đi vào trong vườn nhà của bạn và đã chiếm thực phẩm tự nhiên nhất hoặc ở khu chợ gần nhà của bạn với những loại trái cây, rau củ tươi xanh, hay dòng tộc nhà đậu, các “chị em cô dì” nhà hạt dinh dưỡng, các loại ngũ cốc từ gạo nâu hay những thực phẩm từ động vật hoang dã cũng là những thực phẩm nằm trong whole foods đấy! Hay để trả lời cho vướng mắc “whole foods là gì?” một cách đơn giản nhất thì whole foods là tất cả những thực phẩm nằm ở trạng thái tự nhiên và chưa bị thay đổi hay chuyển đổi gì.

Và cũng vì vậy, whole foods không hề chứa các chất phụ gia, muối, chất béo hay chất dữ gìn và bảo vệ nào cả.

Tuy nhiên, với một số bài báo tui đã vô tình đọc được cho thấy một ngoại lệ so với sữa. Việc thanh trùng sữa được xem như là một quá trình không làm ảnh hưởng tác động tới những chất dinh dưỡng tự nhiên của sữa.

Vì sao whole foods lại tốt cho bạn?

So với thực phẩm chế biến sẵn, whole foods nằm ở trạng thái tự nhiên nhất, mạng lại nguồn dinh dưỡng tốt, các vitamin và khoáng vật cấp thiết. Ngoài ra, whole foods chứa nhiều chất xơ và các chất béo lành mạnh nhưng chứa lượng calo thấp vì vậy rất tốt cho thân thể để phòng các bệnh như béo phì, tim mạch, tiểu đường loại 2 và nâng cao sức mạnh.

Whole foods ở trạng thái tự nhiên còn chứa chất chống oxy hóa phytochemical – đây là hợp chất tự nhiên có trong thực vật, các hợp chất này giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do gây hại.

Nhóm các thực phẩm whole foods lành mạnh

Rau: được nhìn nhận và đánh giá cao do lượng calo thấp nhưng chất dinh dưỡng lại cao và chất xơ nhiều nữa.

Trái cây: món ăn vặt tự nhiên dành riêng cho tất cả chúng ta khi chúng cung cấp các khoáng vật và chất chống oxy hóa giúp thân thể khỏe mạnh.

Các loại hạt dinh dưỡng: đang rất được ưa thích hiện nay bởi hàm lượng chất béo lành mạnh tốt cho thân thể và những giá trị dinh dưỡng mà chúng mang lại.

Thịt và cá: đây là nguồn protein cung cấp gần như thể phổ quát so với tất cả chúng ta, trừ trường phù hợp với những người dân theo chính sách ăn chay hoặc thuần chay.

Sữa: các sản phẩm từ sữa hay sữa chua lên men tự nhiên là nguồn cung cấp cấp protein và canxi tiện lợi mà ngân sách lại thấp.

Trứng: cung cấp chất béo, các vi chất có lợi cho thân thể.

Tinh bột tốt cho sức khỏe: so với những người dân không hạn chế carb trong chính sách ăn của mình thì những thực phẩm giàu tinh bột như khoai tây sẽ tốt cho thân thể của mình.

Dòng tộc nhà đậu: cung cấp protein, các vi chất, chất xơ có lợi cho sức khỏe.

Nước: 70% thân thể tất cả chúng ta là nước, nước chiếm phần lớn trong thân thể tất cả chúng ta, có thể thay đổi với trà hoặc cafe với lượng vừa phải một ngày.

Các loại thảo mộc và gia vị.

Tìm hiểu về whole foods plant-based (WFPB)

Tui xin chú thích một tí, đây không phải là chính sách khuyến khích tất cả chúng ta ăn chay đâu các bạn nhé! Đã có nhiều người nhầm lẫn giữa chính sách ăn WFPB với việc ăn chay rồi. Việc ăn chay vì vấn đề tôn giáo thì tui xin phép không đề cập tại nội dung bài viết dinh dưỡng này, nhưng ăn uống vì sức khỏe theo chính sách WFPB thì đơn giản là bạn không ăn thịt, sữa và trứng dựa trên khoa học được đưa ra bởi các nhà nghiên cứu đấy!

Whole foods plant-based là gì (WFPB)?

Với chính sách ăn uống theo WFPB, tức là các bạn sẽ ăn những thực phẩm từ thực vật một cách tự nhiên nhất lúc chưa chế biến hoặc được chế biến rất rất ít, nó gồm có hoa quả, rau củ, ngũ cốc nguyên cám, các loại đậu. Những ai ăn theo chính sách WFPB sẽ không còn sử dụng thịt gia cầm, các loại thịt, thủy hải sản, trứng, sữa và các sản phẩm tinh luyện như đường, dầu hoặc bột làm trắng….

Các nhóm thực phẩm chính của WFPB

Trái cây tươi: họ cam quýt, táo, kiwi, dâu tây, nho…

Rau xanh:

• Hoa: súp lơ xanh, bông cải trắng, hoa thiên lý, hoa bí…
• Thân và lá: cải bó xôi, cải xanh, rau diếp…
• Củ: cà rốt, khoai lang, khoai tây…

Nấm: nấm hương, nấm đông cô,…

Đậu: đậu đen, đậu xanh, đậu phộng…

Hạt dinh dưỡng: hạt hạnh nhân, hạt điều, quả óc chó…

Ngũ cốc nguyên cám: gạo lứt, yến mạch…

Chất béo lành mạnh: bơ, dầu ô-liu, dầu dừa…

Các loại sữa từ thực vật: sữa hạnh nhân, sữa dừa, sữa hạt điều…

Gia vị: húng quế, tiêu đen, ớt, nghệ, gừng…

Protein từ thực vật: đậu phụ

Các nhóm thực phẩm hạn chế tối đa của WFPB

Cá: các loại cá

Thịt: thịt heo, thịt bò,…

Gia cầm: gà, vịt, ngang…

Sữa: các sản phẩm chế biến từ sữa như sữa chua, phô mai…

Trứng: trứng và các sản phẩm chế biến từ trứng.

Những thực phẩm nên tránh xa khi theo chính sách WFPB

Thức ăn nhanh: khoai tây chiên, xúc xích…

Bánh kẹo, nước ngọt: bánh ngọt, soda, nước trái cây, kẹo, các loại ngũ cốc có đường.

Các loại tinh bột: bánh mì, gạo trắng,phở,…

Thực phẩm đóng gói và ướp đông lạnh.

Các chất tạo ngọt tự tạo: Sweet’N Low, Equal, Splenda,…

Các sản phẩm thịt chế biến sẵn: thịt xông khói, pate…

Tui biết khi thấy list này, nhiều người sẽ đặt vướng mắc, “ăn vậy thiếu chất à?”, “sao có đủ protein hay chất đạm cho thân thể?”. Đây là những ý kiến sai trái khi chỉ có thịt và cá mới mang lại chất cho thân thể. Tui lấy ví dụ như vầy, với 100g calo từ thịt sẽ chứa 8g protein và 7.4g chất béo, cũng với 100g calo từ súp lơ xanh nhưng các bạn sẽ có 11g protein và chỉ 0.4g chất béo mà thôi.

Một ví dụ khác để thấy rõ ý kiến này, chất omega-3 không chỉ tới từ thịt cá, nó còn chứa nhiều trong hạt chia, hạt gai, hạt óc chó, cải bắp. Hay canxi có thể được tìm thấy trong cải rổ, cải xoăn, súp lơ xanh hoặc hạnh nhân. Chỉ có nhu cầu các ví dụ này bạn đã thấy được tầm quan trọng của thực vật mà hoàn toàn có thể thay thế cho thực phẩm từ động vật hoang dã rồi đó. Qua đây thật sự tui càng cảm thấy tự nhiên thật tuyệt vời luôn. Hihi

Whole grain – ngũ cốc nguyên hạt, ngũ cốc toàn phần

Whole grain là gì?

Whole grain được hiểu là ngũ cốc nguyên hạt hay còn gọi là ngũ cốc toàn phần, ngũ cốc nguyên cám. Với tính chất tự nhiên, whole grain là loại ngũ cốc mà chỉ có loại bỏ các lớp vỏ trấu bên phía ngoài các loại hạt ngũ cốc và giữ lại toàn bộ bên trong hạt, tức là giữ lại toàn bộ những giá trị dinh dưỡng trong từng hạt ngũ cốc mà những loại hạt sơ chế, đã qua chế biến đều không đã chiếm.

Thành phần chính của whole grain

Whole grain có 3 thành phần chính đó là cám, nội nhũ và phôi.

Cám: đây là lớp trước nhất, xem như là lớp vỏ, là lớp bảo vệ hạt. Mặc dù có tác dụng bảo vệ, nhưng nó cũng chứa nhiều chất xơ, các vitamin và khoáng vật thiết yếu.

Nội nhũ: đây là lớp thứ hai của hạt, cũng được xem là thành phần chính của hạt ngũ cốc. Nội nhũ chứa rất nhiều tinh bột bên trong, protein.

Phôi: phần lõi của hạt là phôi, nó chứa thành phần giàu chất dinh dưỡng nhất trong hạt, gồm có các chất chống oxy hóa, vitamin E, B1, B5,…và các chất béo lành mạnh tốt cho thân thể.

Whole grain gồm những loại hạt nào?

Whole grain được chia làm những nhóm hạt chính sau:

Lúa mạch, lúa mạch đen nguyên hạt…

Các loại đậu nguyên hạt: đậu xanh, đậu đen xanh lòng, đậu nành…

Các loại bắp nguyên hạt

Các loại hạt: hạt kê, yến mạch nguyên hạt…

Vậy whole grain – ngũ cốc nguyên hạt có tốt cho sức khỏe tất cả chúng ta không? – CÓ, hoàn toàn có. Ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều dưỡng chất và các vitamin, chất khoáng thiết yếu cho thân thể. Sử dụng ngũ cốc nguyên hạt cho chính sách ăn uống của tất cả chúng ta trở thành lành mạnh hơn, và nó hoàn toàn tốt hơn nhiều so với ngũ cốc tinh luyện, đã qua chế biến.

Còn hiện nay, các bạn hãy cùng tui, thử tìm hiểu 1 “em” tiêu biểu của whole grain, đó là oat – yến mạch, với món ăn phổ quát oatmeal nhé!

Hiểu thế nào về Oatmeal?

Oatmeal – Bột yến mạch, là một thực phẩm tốt cho bữa sáng phổ quát, được xem là ngũ cốc thuần chất bồi bổ. Bột yến mạch khi được kết phù hợp với nước, sữa động vật hoang dã hay sữa thực vật đã cho bạn một bữa sáng đầy đủ chất dinh dưỡng rồi đó!

Giá trị dinh dưỡng chứa trong Oatmeal

Bột yến mạch khô và bột yến mạch nấu chín có mức giá trị dinh dưỡng khác nhau, bởi ½ chén bột yến mạch khô đã có thể tạo ra 1 chén bột yến mạch nấu chín (vì hàm lượng nước trong bột yến mạch nấu chín mạnh hơn).

Cùng tui nhìn xem trong một chén bột yến mạch (90g) có chứa thành phần dinh dưỡng thế nào:

Bột yến mạch khô (90g)Bột yến mạch nấu chín (90g)307 calo166 calo10.7g protein5.9g protein5.3g chất béo3.6g chất béo54.8g carbohydrate28.1g carbohydrate8.2g chất xơ4g chất xơ

Oatmeal là một bữa sáng dinh dưỡng, sử dụng bột yến mạch giúp tất cả chúng ta phòng ngừa các bệnh tim mạch, giảm lượng đường trong máu và còn giảm cân được nữa nhé nhé! Tốt nhất, tui khuyên các bạn hãy sử dụng bột yến mạch chưa qua tinh luyện hoặc nếu có thì chỉ sơ chế mà thôi để giữ lại lượng chất dinh dưỡng có trong yến mạch còn nguyên vẹn nhé!

Tổng kết

Thật sự đến hiện nay, tui đang cảm thấy dường như tất cả chúng ta đang dần quay về với những điều cơ bản, đơn sơ, nguyên thủy nhất. Khi ông cha ta rất lâu rồi săn bắt, hái lượm, ăn những thực phẩm tự nhiên nhất, thì ngày này, tất cả chúng ta cũng nên lựa chọn những thực phẩm nằm ở trạng thái nguyên bản nhất.

Với whole foods, whole foods plant-based và oatmeal, mặc dù nghe tên rất cầu kỳ kiểu cách, nhưng thực sự đơn giản một cách bất thần. Tất cả chúng ta chỉ có chú trọng tới những sản phẩm tự nhiên với một thành phần chính, ưu tiên sử dụng thực vật hơn động vật hoang dã và tiêu thụ thực phẩm ở trạng thái tự nhiên nhất có thể, hạn chế việc chế biến nhiều.

Tui hy vọng qua nội dung bài viết này các chúng ta cũng có thể lựa chọn cho mình một chính sách ăn uống lành mạnh để sở hữu một sức khỏe tốt, phòng ngừa đau ốm và mang đến một thân thể khỏe mạnh nhất. Hãy “phòng bệnh hơn chữa bệnh” các bạn nhé!