Thuật ngữ là gì? Tri thức ngữ văn này tất cả chúng ta đã được học trong bài thuật ngữ lớp 9. Nội dung bài viết sau đây mayruaxegiadinh sẽ tổng hợp những tri thức liên quan đến thuật ngữ, qua những ví dụ minh họa cụ thể các bạn sẽ nắm rõ hơn thật ngữ là gì?
Khái niệm thuật ngữ là gì?
Khái niệm thuật ngữ được đề cập chuẩn xác, rõ ràng, cụ thể trong sách giáo khoa ngữ văn 9 đó là: thuật ngữ là các từ vựng biểu thị các khái niệm trong một số nghành như khoa học, công nghệ cụ thể. Thuật ngữ mang dấu ấn riêng và không thể thiếu trong các nghành khoa học, công nghệ.
Ví dụ thuật ngữ:
Các khái niệm về Lực là gì, thế nào là trọng lực, Lực ma sát, Lực đàn hồi,… là các thuật ngữ trong Vật Lý
Các thuật ngữ trong địa lý như: Xâm thực, Dân số, Tổ chức cơ cấu, Khí Hậu,…
Đặc điểm của thuật ngữ là gì?
Thuật ngữ sẽ sở hữu được những đặc điểm riêng các bạn cần phải nắm được để sở hữu thể phân biệt hay khi xác định thuật ngữ. Thuật ngữ có đặc điểm cụ thể như sau:
Thuật ngữ ít khi được sử dụng, chúng cũng không có tính phổ thông, thường chỉ xuất hiện trong một nghành nhất định nào đó.
Mỗi thuật ngữ sẽ chỉ biểu thị cho một khái niệm và mỗi khái niệm cũng chỉ diễn tả cho một thuật ngữ.
Các thuật ngữ sẽ không còn bị thay đổi khi ở các tiếng nói khác nhau, có tức là thuật ngữ mang tính quốc tế, được sử dụng thống nhất trên hồ hết thế giới.
Không như các từ ngữ khác, thuật ngữ không mang sắc thái biểu cảm nào cả.
Xây dựng thuật ngữ ra sao?
Mỗi thuật ngữ đều sẽ sở hữu được những quy tắc riêng để đảm bảo sự chuẩn xác, duy nhất trong các ngành nghề khoa học, công nghệ đó. Thuật ngữ được xây dựng dựa trên những tính chất sau:
- Tính chuẩn xác: một thuật ngữ sẽ chỉ biểu thị cho một khái niệm duy nhất, chính vì vậy sẽ không còn có sự đồng âm hay nhiều nghĩa.
- Tính quốc tế: các thuật ngữ có thể sử dụng được ở bất kì đâu trên toàn thế giới, đơn giản vì thuật ngữ mang tính quốc tế.
- Tính mạng lưới hệ thống:
+ Nội dung: một thuật ngữ sẽ tương ứng với một khái niệm, chúng còn tồn tại quan hệ với những thuật ngữ khác.
+ Hình thức: các thuật ngữ cùng mạng lưới hệ thống sẽ sở hữu được kết cấu hoàn chỉnh (ví dụ là từ loại một nghĩa, dấu câu chuẩn)
Một số điều cần lưu ý về thuật ngữ
Mặc dù mang những ý nghĩa đặc biệt quan trọng và tính khoa học, nhưng thuật ngữ vẫn nằm trong mạng lưới hệ thống tiếng nói chung, vì vậy có vốn từ vựng chung và có thể chuyển hóa được qua lại với những lớp nghĩa khác.
Thuật ngữ thường chỉ dùng trong các ngành, nghành đặc thù. Tuy nhiên vẫn có những thuật ngữ được sử dụng rộng rãi và phổ thông. Và cũng đều có những từ ngữ được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày trở thành thuật ngữ.
Ví dụ thuật ngữ sau:
+ Com-pu-ter hay internet là những thuật ngữ thuộc ngành công nghệ thông tin nhưng lại được sử dụng rất phổ thông trong cuộc sống hàng ngày.
+ Hay các từ thông thường trong giao tiếp hàng ngày như nước, muối, không khí lại được đưa vào như một thuật ngữ trong nghành hóa học.
Không phải một thuật ngữ chỉ có thể dùng cho một nghành nhất định, mà còn tồn tại thể dùng cho nhiều ngành khác nhau. Thậm chí còn là có thể mượn thuật ngữ của một ngành khác để biểu thị một khái niệm mới của ngành.
Ví dụ: Vi-rút là thuật ngữ của ngành sinh vật học chỉ một dạng cá thể sống gây ra bệnh. Ngoài ra nó còn được mượn dùng trong tin học để chỉ những lớp học hay mã đoạn lây lan nhiễm từ ổ, file…
Thuật ngữ yêu cầu tính chuẩn xác tuyệt đối cao nên cần lưu ý khi chúng ta sử dụng, phải nắm chắc được khái niệm trong từng nghành cụ thể, tránh gây nhầm lẫn hay khó hiểu.
Ví dụ minh họa về thuật ngữ
Các chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy nhiều các ví dụ cụ thể về thuật ngữ trong sách giáo khoa hay sách tham khảo. Một vài ví dụ như sau đây:
Hoán dụ được khái niệm là cách gọi tên sự vật, hiện tượng kỳ lạ này bằng tên sự vật, hiện tượng kỳ lạ khác và giữa chúng có một quan hệ hoặc có điểm tương đồng nào đó với nhau nhằm mục tiêu tăng sức trình bày, diễn tả cảm xúc cho những người nói, người viết tốt hơn.
=> Hoán dụ là một thuật ngữ trong môn Ngữ Văn.
Axit là các hợp chất hóa học mà có thể hòa tan trong nước, axit đặc trưng bởi vị chua, viết công thức tổng quát sẽ là HxA.
=> Axit là một thuật ngữ môn Hóa học.
Số thực là gồm có tập hợp các số vô tỉ với tập hợp số hữu tỉ.
=> Số thực là một thuật ngữ môn toán học.
Centimét là một đơn vị đo khoảng tầm cách thường dùng, một centimet sẽ bằng 1/100 mét.
=> Centimet là một thuật ngữ của toán học.
Bài tập tập dượt về thuật ngữ lớp 9
Bài tập 1: Hãy tìm các thuật ngữ và sắp xếp chúng vào các nghành cụ thể sau:
– Ngành nghề văn học: Diễn biến, ẩn dụ, từ láy, từ cảm thán, hoán dụ,…
– Ngành nghề sinh vật học: di truyền,mã gen, biến dị, đột biến gen,…
– Ngành nghề địa lý: Dân số,khí hậu, chuyển đổi, Xâm thực, bức xạ mặt trời…
– Ngành nghề Toán học: phương trình, đường phân giác, góc phân giác, tam giác đều,…
– Ngành nghề Vật lý: Ampe kế, lực đàn hồi, lực Ác-si-mét, Tốc độ, Gia tốc…
Bài tập 2: Hãy tìm một số thuật ngữ mô phỏng lại thuật ngữ nước ngoài hoặc mượn nguyên từ thuật ngữ nước ngoài
– Thuật ngữ mô phỏng lại thuật nước ngoài:
+ Software: phần mềm thuật ngữ trong nghành tin học
+ Suffix: Hậu tố thuật ngữ trong nghành Ngữ Văn
+ Ultrasound: Siêu thanh thuật ngữ trong nghành y khoa
– Thuật ngữ mượn nguyên nước ngoài như: calci, sulfur (trong nghành hóa học); Calcium, axit amin (trong nghành sinh vật học),…
Nội dung bài viết trên là những tri thức về thuật ngữ, hy vọng nội dung bài viết với những ví dụ minh họa cụ thể đã hỗ trợ bạn hiểu thêm về nó. Việc sử dụng chuẩn xác thuật ngữ sẽ giúp cho bạn không chỉ trong môn ngữ văn, mặc cả với những nghành khoa học công nghệ khác nữa.
