“Cricket” là một thuật ngữ có thể còn xa lạ đối với nhiều người, nhưng trong giới thể thao thì nó lại là một môn rất được yêu thích. Vậy cricket là môn gì? Cách chơi cricket như thế nào? sin88c sẽ cung cấp cho bạn những thông tin thú vị nhất về cricket trong bài viết này!
1. Cricket là gì?
“Cricket” trong tiếng Việt có nghĩa là bóng gậy, bản cầu, mộc cầu, là môn thể thao phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Đây là môn dùng gậy để đánh bóng và chơi giữa hai đội với nhau, mỗi đội sẽ có 11 cầu thủ thi đấu trên sân hình tròn và được chia ra thành hai lượt chơi, mỗi lượt sẽ chia ra thành 11 phiên nhỏ và mỗi phiên sẽ có 2 người ở 2 đội chơi với nhau. Trong các trận đấu cricket, 2 đội chơi sẽ thay phiên nhau, mỗi đội giao bóng thì một đội sẽ đánh bóng. Nếu tất cả các cầu thủ của đội đánh bóng bị loại thì đội này sẽ đổi sang ném bóng và đội kia sẽ đánh bóng.
Cụ thể, khi bắt đầu trận đấu, mỗi đội chơi sẽ cử ra 2 người cầm gậy đứng ở 2 đầu một dải đất bằng phẳng (hay còn gọi là pitch). Mỗi đầu đều có tam trụ môn của đội (hay còn gọi là wicket), bao gồm 3 que gỗ được cắm vào đất, có 2 thanh gỗ đặt ở phía trên.
Khi đó, đội đối phương cũng sẽ cử ra một người để giao bóng cho đội bạn ở đầu cầu viên (hay còn gọi là bowler) và một số thành viên cùng đội đó sẽ đứng quanh để đợi đánh bóng (fielder).
Người được giao ném bóng sẽ cố gắng ném từ một đầu sang phía bên kia với mục đích là để cho bóng dội lên từ mặt đất và khiến cho 3 cọc trụ môn của tam trụ môn phía bên kia bị vỡ. Người được cử cầm gậy đánh bóng của đội đối phương sẽ phải tìm cách để đánh bóng bật ra bên ngoài, bảo vệ được tam trụ môn của bên mình.
Nếu bóng bị đánh ra xa, 2 người cầm gậy của đội phải chạy theo hướng bóng, qua lại giữa 2 đầu phương cầu trường. Mỗi lượt chạy như vậy sẽ tính là một bào vị. Và sau đó, các cầu thủ của đội ném bóng sẽ phải bắt được bóng khi trả về mà mới được tính điểm.
Cứ như vậy, các cầu thủ 2 bên phải chạy qua lại và kiếm điểm cho đội của mình đến khi một trong 2 người bị đội ném loại ra ngoài.
Cầu thủ của đội đánh bóng sẽ bị loại trong trường hợp:
– Đội ném bóng làm vỡ tam trụ môn khi ném bóng.
– Đội ném bóng bắt lại được bóng khi người đánh bóng đánh trở lại mà chưa chạm đất.
– Người đánh bóng để chân chạm vạch phía trước và che đi tam trụ môn thì sẽ bị phạt và loại ra ngoài.
– Người được giao ném bóng phải làm vỡ được tam trụ môn trong khi người đánh bóng còn đang chạy và không kịp để đỡ bóng.
Kết thúc mỗi trận đấu, điểm của 2 đội sẽ được tính như sau:
– Cầu thủ chạy từ đầu phương cầu trường sang mức tam trụ môn bên kia thì sẽ được ghi là 1 bào vị.
– Với mỗi cầu thủ đánh bóng ra tới vòng biên của sân thì sẽ được ghi là 4 bào vị.
– Cầu thủ đánh bóng không để chạm đất và bay ngoài vòng biên sẽ được tính là 6 bào vị.
2. Các hình thức cricket phổ biến
Hiện nay, môn thể thao cricket khá phổ biến trên thế giới và có 3 hình thức cơ bản sau đây:
2.1. Hình thức cricket đối kháng
Đây là hình thức chơi cricket có thời gian kéo dài nhất, tối đa đến 5 ngày và đòi hỏi các vận động viên phải có thể lực tốt. Một trận đấu cricket đối kháng sẽ do 2 quốc gia tham dự với các vận động viên thể thao chuyên nghiệp free agent và tranh đấu với nhau. Hiện nay, trên thế giới có 12 quốc gia được cho phép tham gia cricket đối kháng do Hội Cricket Quốc tế quyết định.
Một quốc gia sẽ được phép tham gia cricket đối kháng khi đạt đến một trình độ nhất định và được chấp nhận bởi Hội cricket quốc tế. Một trận thi đấu cricket diễn ra trong 5 ngày và nếu có một đội giành chiến thắng trước thì trận đấu sẽ kết thúc sớm hơn. Sau 5 ngày mà không có đội nào giành chiến thắng, kết quả được xem là hòa nhau.
Trong trận đấu cricket đối kháng, mỗi đội chơi sẽ thay phiên nhau đánh và ném bóng và được đánh tối đa là 2 lượt. Mục đích cuối cùng là cố gắng giành nhiều điểm hơn đội đối phương sau 2 lượt đánh bóng. Đối với hình thức cricket đối kháng, để giành chiến thắng, các đội chơi phải loại đội đối phương 2 lần. Nếu một đội đạt điểm cao hơn nhưng đối phương không bị loại, kết quả sẽ được tính là hòa.
2.2. Hình thức cricket đơn nhật
Hình thức cricket đơn nhật là một kiểu chơi mới. Với hình thức này, các trận đấu chỉ diễn ra trong một ngày, mỗi đội được phép ném và đánh bóng trong thời gian nhất định, thường là 50 vòng. Sau khi hết thời gian, sẽ thay bằng các đôi khác và tiếp tục thi đấu. Nếu một đội bị loại trước thời gian kết thúc, đội còn lại sẽ bắt đầu đánh bóng. Nếu đội thứ hai đạt được số điểm của đội đối thủ trong giới hạn thời gian, đội thứ hai sẽ giành chiến thắng. Ngược lại, nếu đội thứ hai bị loại trước, đội thứ nhất sẽ giành chiến thắng.
Hình thức cricket đơn nhật khác với cricket đối kháng vì mỗi đội chỉ được đánh và ném bóng một lần duy nhất và đội nào ghi ít điểm hơn là đã thua, không giống cricket đối kháng khi phải loại đội đối phương để giành chiến thắng.
2.3. Hình thức chơi cricket hai hai mươi (Twenty20)
Hình thức cricket hai hai mươi (Twenty20) thực chất là một kiểu chơi của hình thức đơn nhật và cũng mới được áp dụng trong khoảng thời gian gần đây. Với hình thức này, thay vì được ném và đánh bóng 50 lượt như đơn nhật, hai đội chỉ được ném và đánh bóng trong 20 vòng. Mục đích của hình thức này là để rút ngắn thời gian thi đấu chỉ trong khoảng 3 tiếng. Cricket hai hai mươi được sáng tạo để thu hút những người mới biết đến môn thể thao này và tạo sự hứng thú. Nếu người mới biết đến môn này mà phải theo dõi trận đấu trong thời gian quá dài, có thể họ sẽ cảm thấy chán nản và không muốn tiếp tục xem nữa.
3. Phân biệt giữa cricket và baseball
Rất nhiều người vẫn thường nhầm lẫn giữa môn cricket và baseball (bóng chày). Cricket và bóng chày đều là hai môn thể thao dơi và rất phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Mặc dù có nhiều điểm tương đồng, nhưng cũng có những điểm khác biệt. Vậy sự khác biệt đó là gì?
Khác với môn cricket, baseball là môn thể thao gồm 2 đội chơi thi đấu với nhau, mỗi người sẽ lần lượt được đánh bóng, đánh và đấu bóng, ném bóng. Các lượt đấu đó được gọi là hiệp chơi của trận đấu và mỗi trận có 9 hiệp. Trong trận đấu, một đội sẽ dơi ở nửa đầu của hiệp, đội còn lại sẽ dơi ở nửa sau của hiệp. Trò chơi này nhằm mục đích tấn công bóng và bao phủ toàn bộ 4 cơ sở mà bóng chạm vào và ghi điểm cho đội chơi của mình. Người chơi đầu tiên sẽ đánh từ đĩa nhà và sau đó di chuyển ngược theo chiều kim đồng hồ đến các căn cứ và cuối cùng quay trở lại căn cứ nhà để ghi điểm. Đội đang bảo vệ sẽ cố gắng ngăn người đánh bóng chạy đến các căn cứ bằng cách chạm vào người đó cùng với quả bóng để loại người đó ra khỏi lượt chơi. Nếu 3 lần chạm được ghi lại, các đội sẽ đổi vai trò cho nhau ở nửa hiệp sau. Nếu số điểm sau 9 hiệp giữa 2 đội bằng nhau, sẽ có thêm các hiệp phụ để tìm ra đội chiến thắng.
Đối với bóng chày, người đánh bóng có tới 3 cơ hội để đánh bóng vào sân. Nếu một cú ném bóng không trúng, sẽ được tính là một cú đánh và nếu có 3 cú đánh vào người chơi, người đánh bóng sẽ bị loại khỏi lượt chơi. Có 5 tình huống mà người đánh bóng có thể bị loại, bao gồm: cuộc tấn công, mặt đất, đường ra, lực lượng và thẻ ra.
Bên cạnh đó, bóng chày và cricket cũng có một số điểm khác biệt như sau:
– Số lượng người chơi: cricket có 11 người chơi mỗi đội, còn bóng chày chỉ có 9 người.
– Sân bóng chày có hình dạng kim cương, còn sân cricket thường là hình chữ nhật.
– Cricket nổi tiếng trên toàn thế giới, đặc biệt ở các nước có ảnh hưởng từ Anh, trong khi bóng chày phổ biến ở Mỹ và Canada.
– Bóng cricket và bóng chày nhìn chung giống nhau, nhưng bóng cricket nặng hơn. Bóng cricket nặng từ 5,5 đến 5,8 ounce (tương đương khoảng 156 – 164 gram).
– Cricket có nhiều hình thức chơi như đối kháng, đơn nhật và hai hai mươi, trong khi bóng chày không có các hình thức đó.
– Để ghi điểm và giành chiến thắng, trong cricket, cầu thủ phải chạy đến cuối sân khi đối thủ chạm đến đích và phải đi dơi cùng đồng đội. Trong bóng chày, cầu thủ phải đạt được các căn cứ để ghi điểm. Khi cầu thủ đạt được một quả bóng thành công, phải thả dơi và chạy.
Với những chia sẻ trên, hy vọng bạn đã hiểu rõ về cricket là môn gì cũng như phân biệt được những điểm khác nhau giữa cricket và bóng chày trong thi đấu thể thao. Hiện tại, ở Việt Nam vẫn chưa có môn cricket, nhưng hy vọng trong tương lai cơ quan quản lý thể dục thể thao và nhà nước sẽ quan tâm đến môn thể thao hấp dẫn này.